Đánh giá lại vai trò của cựu Thượng tá Hồ Anh Sơn trong vụ Việt Á

"Không thể lấy kết quả nghiên cứu của người khác để đánh bóng tên tuổi"

Chiều 28/12, phiên xét xử 4 cựu sĩ quan thuộc Học viện Quân y cùng 3 đồng phạm tiếp tay cho Công ty Việt Á tiếp tục phần tranh luận. Đại diện Viện kiểm sát nêu quan điểm đối đáp lại phần bào chữa của các luật sư. 

Về quan điểm bào chữa cho bị cáo Hồ Anh Sơn (cựu Phó Giám đốc Viện Nghiên cứu y dược học quân sự, Học viện Quân y) có yếu tố vụ lợi trong vụ án hay không, đại diện Viện kiểm sát cho biết, số tiền bị cáo được giao trực tiếp để nghiên cứu đề tài là 2,8 tỷ đồng.

Sau đó, bị cáo Sơn đã nhờ rất nhiều nhà khoa học đứng tên nhưng không thực hiện việc nghiên cứu mà chuyển tiền về cho bị cáo.

Khi tiền được chuyển về, bị cáo đã sử dụng vào nhiều mục đích khác nhau, trong đó có mục đích cá nhân.

Hành vi gian dối của cựu Phó Giám đốc Viện Nghiên cứu y dược học quân sự trong việc nghiệm thu đề tài lần một là cơ sở tiên quyết để Việt Á được Bộ Y tế cấp phép kit test.

Đồng thời trong quá trình cấp phép bị cáo còn giúp Việt Á bằng cách ký các biên bản bàn giao.

Ngoài ra trong quá trình liên quan đến các sản phẩm kit test, bị cáo còn lợi dụng chức vụ, quyền hạn để mua bán tăm bông, ống môi trường.

"Những hành vi nêu trên cho thấy vai trò của bị cáo trong vụ án không phải là giúp sức mà là thực hành", đại diện Viện kiểm sát đánh giá.

Còn việc ông Hồ Anh Sơn tự đặt câu hỏi "phải làm gì?", đại diện Viện kiểm sát cho biết, là một nhà quản lý, bị cáo phải có trách nhiệm xem xét và đánh giá mình có tự làm được hay không đối với việc đề xuất đề tài nghiên cứu kit test.

Chính vì vậy, khi nhận lời với Bộ Khoa học và Công nghệ trong một tháng phải có sản phẩm, bản thân bị cáo phải có trách nhiệm về việc thực hiện được nội dung này hay không để nhận lời.

VKS nhấn mạnh, nhận lời ở đây không chỉ là lời nói mà còn sử dụng số tiền ngân sách lớn, bị cáo phải có trách nhiệm nhưng bản thân thời điểm đấy đã biết bên Việt Á nghiên cứu kit test.

Các bị cáo sau đó thống nhất với nhau cái nào tốt hơn thì sử dụng, cái nào có trước thì sử dụng.

"Như vậy là mục đích các bị cáo vụ lợi rất rõ, nghiên cứu hay không nghiên cứu, các bị cáo cũng đã lấy số tiền hơn 18 tỷ đồng từ ngân sách Nhà nước. Tôi nghĩ rằng là một nhà khoa học, bị cáo phải tôn trọng mình và tôn trọng sản phẩm khoa học của người khác, không thể coi kết quả nghiên cứu của chị Thủy (Hồ Thị Thanh Thủy, vợ Phan Quốc Việt) là kết quả nghiên cứu của mình để đánh bóng tên tuổi, vụ lợi và nhận xét rằng đây là sản phẩm của mình", đại diện Viện kiểm sát nói.

Quân đội điều tra, xét xử là đúng quy định

Đại diện VKS cho biết, Việt Á đã tự đi đăng ký sản phẩm rất sớm nhưng không được chấp nhận, do vậy để có thể lưu hành, cấp phép được sản phẩm, công ty này đã phải quay lại nghiệm thu sản phẩm giai đoạn 1.

Như vậy, không thể nào chấp nhận được lời của bị cáo Phan Quốc Việt cho rằng Học viện Quân y cần Việt Á hay giá trị của Việt Á ở đây.

Bản thân bị cáo Việt đã từng khai ở cơ quan điều tra, nếu như một doanh nghiệp muốn tự đi đăng ký phải mất rất nhiều thời gian. Đây chính là lý do tại sao bị cáo Việt, Trịnh Thanh Hùng (cựu Phó Vụ trưởng Vụ Khoa học Công nghệ các ngành kinh tế kỹ thuật, Bộ Khoa học và Công nghệ) phải tham gia vào đề tài với Học viện Quân y cho dù các bị cáo thấy rằng Việt Á có đủ năng lực để nghiên cứu và sản xuất.

Về những quan điểm của các luật sư và bị cáo cho rằng "các bị cáo phạm tội trong trường hợp vượt quá tình thế cấp thiết, trong phòng chống dịch không có lựa chọn nào khác, chấp hành mệnh lệnh của cấp trên...", VKS cho rằng việc mua bán kit test giữa Công ty Việt Á và Học viện Quân y phục vụ cho việc phòng chống dịch diễn ra với rất nhiều hợp đồng, trong thời gian dài nên không còn là tình thế cấp thiết.

Đối với quan điểm của các luật sư và bị cáo về yêu cầu cần nhập vụ án Việt Á cho tòa án quân sự xét xử, việc tách vụ án là bất lợi cho các bị cáo, đại diện VKS đối đáp, các bị cáo đã gây thiệt hại tài sản cho quân đội và thẩm quyền giải quyết vụ án thuộc các cơ quan tố tụng trong quân đội nên việc quân đội điều tra, truy tố, xét xử với các bị cáo là đúng quy định pháp luật.

Về vấn đề các luật sư và bị cáo cho rằng các bị cáo phạm tội vì yêu cầu cấp bách trong công tác phòng chống dịch, đại diện VKS đối đáp: Bị cáo Trịnh Thanh Hùng đưa Việt Á vào tham gia thực hiện đề tài nghiên cứu khi biết công ty này sắp có sản phẩm kit test.

Các bị cáo sau đó đã thống nhất sử dụng kit của Việt Á để đưa đi kiểm nghiệm, biết rõ sản phẩm không phải kết quả nghiên cứu của Học viện Quân y nhưng vẫn nghiệm thu giai đoạn một và nghiệm thu đề tài.

Bị cáo Việt tham gia đề tài với mục đích nhanh chóng được cấp phép trái pháp luật.

Do đó, Viện kiểm sát đánh giá không có cơ sở để chấp nhận đề nghị của các bị cáo vì yếu tố cấp bách phòng chống dịch mà xem xét giảm nhẹ hình phạt cho các bị cáo.