Cách trúng thầu giấy in tại NXB Giáo dục Việt Nam thời Nguyễn Đức Thái

Trong vụ án xảy ra tại Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam (NXB GD), VKSND Tối cao truy tố ông Nguyễn Đức Thái (cựu Chủ tịch NXB Giáo dục Việt Nam) về tội Nhận hối lộ.

Theo cáo trạng, năm 2017, ông Thái được bổ nhiệm giữ chức vụ Chủ tịch Hội đồng thành viên, là người đại diện pháp luật của NXB.

Nắm trong tay quyền quyết định trong việc mua sắm giấy in phục vụ in sách giáo dục, ông Thái lập tức thay đổi phương thức lựa chọn mua giấy in sang chào hàng cạnh tranh rút gọn.

Cơ quan tố tụng quy kết quyết định trên là trái quy định, nhằm hạn chế sự tham gia của các nhà thầu có năng lực.

Từ đó, các gói thầu mua sắm giấy in được 2 Công ty Phùng Vĩnh Hưng và Công ty Minh Cường Phát thâu tóm, với tổng giá trị hơn 452 tỷ đồng. Cá nhân ông Thái đã được lãnh đạo 2 doanh nghiệp hối lộ tổng số tiền 24,9 tỷ đồng.

Theo cáo trạng, Chủ tịch Công ty Phùng Vĩnh Hưng Tô Mỹ Ngọc và Giám đốc Công ty Minh Cường Phát tiếp cận ông Thái ngay khi bị can này được bổ nhiệm là Chủ tịch NXB. Cả hai đề nghị được ông Thái tạo điều kiện và hứa sẽ cảm ơn.

Sau đó, Công ty Phùng Vĩnh Hưng và Công ty Minh Cường Phát được đưa vào danh sách ngắn được nhận yêu cầu báo giá.

Năm 2017, sau khi trúng 3 gói thầu tổng trị giá hơn 282 tỷ đồng, Ngọc bay từ TPHCM ra Hà Nội, mang theo túi tiền 3 tỷ đồng để gặp ông Thái. Tại phòng làm việc của cựu Chủ tịch NXB Giáo Dục Việt Nam, "cuộc giao dịch" nhận hối lộ của ông Thái diễn ra.

Sau khi kiểm tra túi, ông Thái cất vào két sắt trong phòng làm việc.

4 năm tiếp theo (2018-2021), đều đặn mỗi năm một lần, ông Thái nhận mỗi lần 4 tỷ đồng với cùng diễn biến tương tự. Đổi lại, Phùng Vĩnh Hưng trúng thêm 10 gói thầu.

Ngoài ra, trong 4 dịp Tết Nguyên đán 2018-2022, ông Thái cũng được Ngọc "cảm ơn" thêm 5 lần, tổng 1 tỷ đồng.

Đối với Công ty Minh Cường Phát, cáo trạng cáo buộc ông Thái nhận hối lộ 4,9 tỷ đồng từ Nguyễn Trí Minh (giám đốc).

Lần đầu tiên vào tháng 7/2017, tại phòng làm việc của ông Thái, Minh đề nghị được tạo điều kiện cho Minh Cường Phát được tiếp tục là đối tác cung cấp giấy in cho NXB. Kết quả, Minh Cường Phát trúng gói thầu số 6.

Hai tháng sau, Minh mang theo một hộp bánh, chai rượu và 400 triệu đồng bỏ vào túi giấy, mang đến phòng làm việc rồi đưa cho ông Thái để cảm ơn, đồng thời không quên đề nghị được trúng gói thầu số 7.

Sau khi trúng thầu, Minh từ TPHCM ra Hà Nội, đến ngân hàng rút 2,5 tỷ đồng để vào túi nilon màu đen, mua thêm một hộp bánh, một chai rượu và mang đến phòng làm việc gặp ông Thái.

Việc "nhờ vả" trên tiếp tục diễn ra đến năm 2020. Nhờ sự giúp đỡ của Chủ tịch NXB, Minh Cường Phát trúng 3 gói thầu. Minh sau đó cũng hối lộ ông Thái thêm 2 tỷ đồng.

Quá trình điều tra, ông Thái khai những lần đưa, nhận tiền hối lộ, chỉ có 2 người trong phòng làm việc, không ai chứng kiến. Nhận tiền xong, bị can đều cất tiền vào két sắt sau bàn làm việc và sử dụng để chi tiêu cá nhân.

Cựu Chủ tịch NXB Giáo dục Việt Nam được ghi nhận là thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải, đã nộp lại toàn bộ tiền hưởng lợi bất chính, tự nguyện giao tài sản kê biên để khắc phục hậu quả vụ án.