Thoát nghèo từ cây dứa

Trước đây, đất đai ở Na Sang chủ yếu dùng để trồng ngô, sắn - những cây tốn nhiều công chăm sóc, năng suất thấp và thường xuyên rơi vào cảnh “được mùa mất giá”. Cuộc sống người dân vì thế cứ luẩn quẩn trong cái vòng nghèo khó.

“Bà con làm rẫy cả năm, đến vụ cũng chỉ được mấy bao ngô. Lúc thì mất mùa vì khô hạn, lúc lại hỏng vì sâu bệnh. Cái nghèo cứ bám riết, không thoát được", anh Quàng Văn Việt (bản Na Sang) nhớ lại.

Hiện nay, gia đình ông Lý A Vừ, bản Na Sang đã có tổng diện tích trồng dứa lên tới 3,5ha, trong đó có 2ha dứa cho thu hoạch và 1,5ha mới được trồng trong năm nay. Năm 2024, gia đình ông Vừ đã có thu nhập trên 200 triệu đồng từ cây dứa.

Để đạt được thành công như ngày hôm nay, ông Vừ đã không ngừng học hỏi kinh nghiệm, từ việc lựa chọn giống dứa chất lượng đến việc áp dụng các kỹ thuật canh tác.

“Trước đây, gia đình tôi thuộc hộ nghèo. Dù vợ chồng chăm chỉ lao động nhưng vẫn không thoát được cảnh đói nghèo. Khi được chính quyền địa phương hướng dẫn chuyển đổi cây trồng, gia đình đã quyết định vay vốn để trồng cây dứa. So với trồng ngô, trồng sắn, trồng dứa mang lại hiệu quả kinh tế cao gấp 7-8 lần. Nhờ đó, gia đình tôi đã thoát nghèo”, ông Vừ cho hay.

Chị Giàng Thị Dung, ở bản Háng Lìa, cho biết: “Vợ chồng tôi còn trẻ nên chịu khó làm ăn. Nhưng làm mãi vẫn chẳng đủ no, vì đất nương vừa dốc vừa bạc màu, cái bắp ngô bé, cái bông lúa ngắn và lép. Nhiều năm trước, thấy người ta bảo trồng dứa cho thu nhập cao hơn, nên chúng tôi đi ra tận chợ hỏi giá dứa, đi hỏi giá cây giống và học cách chăm sóc. Thấy cũng không khó lắm, nên vợ chồng tôi bàn nhau vay vốn trồng thử hơn 3.000 gốc, ai ngờ ngay từ vụ đầu đã lãi mấy chục triệu đồng. Bây giờ với hơn 24.000 gốc dứa, mỗi năm tôi thu lãi hơn 100 triệu đồng. Bản này có gần 50 hộ nhưng bây giờ nhà nào cũng trồng dứa".

Tính đến nay, toàn xã Na Sang đã có khoảng 285ha trồng dứa, năng suất bình quân đạt 180 tạ/ha. Cây dứa đã trở thành cây trồng chủ lực của địa phương. Cây dứa không chỉ góp phần nâng cao thu nhập mà còn tạo ra thay đổi rõ nét trong tư duy làm kinh tế của bà con. Trước đây, trồng ngô mỗi vụ chỉ đủ ăn, giờ trồng dứa có thể mang lại hiệu quả kinh tế cao, giúp bà con cải thiện cuộc sống.

Không dừng lại ở sản xuất, Na Sang đang từng bước hướng đến phát triển cây dứa một cách bền vững. Người dân được hướng dẫn kỹ thuật chăm sóc theo quy trình an toàn. Đồng thời, chính quyền xã hỗ trợ kết nối tiêu thụ sản phẩm thông qua các sàn thương mại điện tử đưa thương hiệu dứa Na Sang đến gần hơn với thị trường.

Anh Quàng Văn Việt (bản Na Sang) chia sẻ: “Việc trồng dứa đã giúp nhiều hộ dân trong bản thoát nghèo, có cuộc sống ổn định hơn. Ngoài trồng trọt, bà con còn kết hợp chăn nuôi, tạo nguồn thu nhập đa dạng. Đặc biệt, sau mỗi mùa vụ, nhiều gia đình đã tự nhân giống dứa, giảm đáng kể chi phí đầu vào".

Xã Na Sang đang xây dựng lộ trình phát triển vùng nguyên liệu dứa đạt 350-400ha vào năm 2030, tập trung ở các khu vực có độ cao trung bình, phù hợp với điều kiện canh tác như vùng đất thuộc xã Na Sang và Sa Lông (cũ).

Dứa Na Sang đã được chứng nhận đạt tiêu chuẩn VietGAP, đảm bảo chất lượng và an toàn cho người tiêu dùng. Đồng thời, được công nhận sản phẩm OCOP 3 sao, cùng với đó Hợp tác xã Na Sang đã ký kết hợp đồng tiêu thụ dứa với các doanh nghiệp lớn như Công ty Tấn Phát (Nam Định), Doanh nghiệp Á Châu (Lào Cai), và Công ty Đồng Giao (Ninh Bình). Những hợp đồng này không chỉ mở ra thị trường rộng lớn mà còn giúp bà con an tâm sản xuất. Ngoài việc cung cấp cho các công ty thu mua, người dân còn mang dứa ra bán ngoài trục đường lớn, mỗi quả dứa sẽ có giá dao động 7.000 - 20.000 đồng.

Cây dứa đang từng bước khẳng định là cây trồng chiến lược trong công cuộc xóa đói giảm nghèo tại xã Na Sang. Việc áp dụng các tiêu chuẩn canh tác an toàn, xây dựng thương hiệu và kết nối tiêu thụ đang mở ra hướng đi bài bản, hiệu quả cho nông dân.

Đức Kiên