Mối suy tư về thân phận gia công

Vẫn đầy suy tư như mọi khi, tại diễn đàn Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Bùi Quang Vinh nói lên ba mối lo của mình về tình hình kinh tế của đất nước. Mối lo nào cũng quá lớn, chỉ nghĩ đến thôi đã “nước mắt đầm đìa”. Xin chia sẻ một mối lo của ông.

Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Bùi Quang Vinh.
Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Bùi Quang Vinh.

Tại phiên thảo luận ngày 22.10, Bộ trưởng Bùi Quang Vinh nói: “Một nền kinh tế không có được lực lượng doanh nghiệp (DN) mạnh không bao giờ là một nền kinh tế mạnh, càng không bao giờ là một nền kinh tế tự chủ. Tôi rất trăn trở! DN vẫn yếu, quy mô vẫn nhỏ, vẫn ăn xổi, vẫn làm dịch vụ rất nhiều, còn nền tảng sản xuất chính ta làm rất ít… nước nào cũng cần phải có nền tảng công nghiệp. DN của ta thì đông, nhưng phần lớn là buôn bán, nhà hàng, khách sạn”.

DN đông nhưng tìm đỏ mắt không ra được một sản phẩm công nghiệp, cơ khí, công nghệ cao tham gia thị trường thế giới, thậm chí cả thị trường trong nước. Chuyện bó tay nhìn con ốc vít đã được nói nhiều, nhưng đến nay vẫn chưa thể sản xuất được con ốc vít đạt tiêu chuẩn theo yêu cầu của khách hàng. Tự chủ nền kinh tế sao được khi trong tay không có sản phẩm tham gia được chuỗi giá trị toàn cầu.

Hãy nhìn trên đường, ôtô, xe máy dày đặc, tuyệt không có thương hiệu nào của Việt Nam. Hãy nhìn vào trong nhà, sẽ thấy máy điều hòa, tivi, tủ lạnh chủ yếu của Nhật Bản, Hàn Quốc. Hãy nhìn trên đồng ruộng, nói như Bộ trưởng Bùi Quang Vinh: “Bao nhiêu năm vẫn còn con trâu đi trước, cái cày theo sau”. Nếu có chiếc máy cày, máy tưới thì cũng của Nhật Bản hoặc các nước khác.

Không có sản phẩm công nghiệp, sản phẩm công nghệ cao thì suốt đời làm thân phận gia công, mà làm thuê thì suốt đời bị ông chủ “ăn hiếp”. Chúng ta đang bị thiên hạ “ăn hiếp” nhiều cách, ví dụ như dự án đường sắt đô thị trên cao ở Hà Nội, phụ thuộc Trung Quốc từ tiền đến công nghệ.

Một quốc gia không tự chủ được nền kinh tế thì sẽ khó tự chủ được những lĩnh vực khác. Muốn bảo vệ đất nước thì phải có vũ khí hiện đại, nếu không sản xuất được thì phải đi mua, muốn mua phải có tiền, nhiều tiền.

Bộ trưởng Bùi Quang Vinh nói lên mối lo của mình và mối lo đó ai cũng biết, chỉ có điều chưa ai chỉ ra được nguyên nhân và đưa ra giải pháp. Cả cộng đồng DN Việt Nam không sản xuất được sản phẩm có thương hiệu thế giới thì vấn đề không chỉ ở sự hạn chế năng lực của DN, mà còn là sự khiếm khuyết của chính sách.

Thoát khỏi thân phận gia công không chỉ là sức lực và trí tuệ của DN.

Theo Báo Lao Động