Bình Định: Ngư dân “đỏ mắt” tìm bạn thuyền vươn khơi

Sau Tết Nguyên đán, hàng ngàn tàu đánh bắt cá ngừ đại dương của ngư dân tỉnh Bình Định đã cập bờ với sản lượng trung bình mỗi tàu trên 1,2 đến 1,4 tấn. Tuy nhiên, giá cá ngừ đại dương đang ở mức thấp chỉ 100.000 đồng/kg (cá loại 1) nên ngư dân không có lãi.

Trong khi đó, những con tàu nghỉ ngơi đón Tết Nguyên đán trên đất liền đang tất bật chuẩn bị các nhu yếu phẩm cho chuyến biển dài ngày, vụ cá đầu năm Canh Tý thì lại gặp khó khăn trong việc tìm kiếm thuyền viên.

Theo các ngư dân, chi phí cho một chuyến biển dài ngày trung bình khoảng 120 - 140 triệu đồng. Với giá cá ngừ đại dương trước đây từ 120.000 - 140.000 đồng/kg, mức chi trên áp dụng cho tàu đánh bắt chừng 1 tấn cá là bắt đầu có lãi.

Tuy nhiên, với giá cá giảm như hiện nay thì mỗi tàu phải đánh bắt được 1,3 tấn mới hòa vốn.

Trước tình trạng giá cá ngừ giảm cũng ảnh hưởng đến tâm lý thuyền viên ngại ra khơi vì sợ tàu lỗ sẽ không có tiền chia bạn thuyền. Để có lao động đi biển, nhiều chủ tàu chấp nhận chi tiền cho bạn thuyền mượn trước để họ cho vợ con trong gần 1 tháng.

Ngư dân La Văn Minh (40 tuổi, xã Tam Quan Bắc, huyện Hoài Nhơn, Bình Định) thuyền trưởng tàu BĐ 98298 TS cho biết: “Chuyến biển lần này, tàu cá của tôi đánh bắt được khoảng 1,4 tấn cá ngừ đại dương. Nếu giá cá như năm ngoái là 137.000 đồng/kg thì tàu có lãi, nhưng giá cá hiện tại thì chuyến này tàu chỉ hòa vốn. Trong khi, tiền công cho các thuyền viên thì ít nhiều vẫn phải lo vì họ còn phải nuôi vợ con ở quê”.

Theo ngư dân Minh, sau mỗi chuyến biển trừ đi chi phí, còn lãi thì chia đôi. Thông thường chủ tàu hưởng 1 nửa, các thuyền viên 1 nửa.

“Lãi nhiều thì chia cho anh em bạn thuyền nhiều, nhưng cũng có chuyến biển lỗ tổn thì thuyền viên không được chia đồng nào. Song, để giữ bạn thuyền thì các chủ tàu thường phải trả tiền mua bạn tàu trước khi đi biển, trung bình mỗi thuyền viên 4-5 triệu đồng”, anh Minh nói.

Lý giải về việc này, anh Minh chia sẻ rằng từ khi có Nghị định 48 của Chính phủ về hỗ trợ tiền dầu cho tàu cá đánh bắt xa bờ thì số lượng tàu thuyền ngày càng nhiều.

Nhiều người bỏ tiền tỷ đóng tàu cá để kinh doanh, sau đó thuê tài công, mua thuyền viên đi biển khiến cho những ngư dân có tàu đi biển từ xưa đến nay gặp khó trong việc tìm kiếm bạn thuyền.

Trước đây, một tàu đánh bắt xa bờ có thể đi 9-10 người là bình thường, còn bây giờ 4-5 người vẫn phải đi. Ngư dân bỏ tiền tỷ ra đóng con tàu, chẳng lẽ để nằm bờ nên dù khó khăn cũng tìm mọi cách để ra khơi bám biển.

Đang tiếp nhiên liệu chuẩn bị cho chuyến biển đầu năm Canh Tý, ngư dân Võ Xuân Phong (44 tuổi, xã Hoài Mỹ, huyện Hoài Nhơn), thuyền trưởng tàu cá BĐ 97196 TS cho biết: “Từ sau Tết Nguyên đán đến nay, nhiều tàu cá ngư dân trong tỉnh vất vả tìm thuyền viên để ra khơi đánh bắt. Bình thường, trước đây tàu cá của tôi có 9 thuyền viên, nhưng sau Tết Nguyên đán chỉ còn 7 người".

Cũng theo ngư dân Phong, một số anh em còn tâm lý ăn Tết, một số anh em thì họ lo lắng giá cá ngừ đang thấp, sợ ra khơi tàu thua lỗ sẽ không có tiền chia cho bạn thuyền hoặc chia không cao.

Anh Phong cũng chia sẻ rằng, hiện nhiều các chủ tàu muốn giữ bạn thuyền thì đều phải ứng tiền cho thuyền viên trước mỗi chuyến biển. Song, câu chuyện “dở khóc dở cười” không chỉ anh Phong mà không ít chủ tàu khác đang gặp, đó là dù đã chấp nhận bỏ tiền ứng trước cho bạn thuyền nhưng khi tàu ra khơi vẫn thiếu thuyền viên.

“Biển giả chẳng đoán trước được, chuyến được lúc mất nhưng kiếm bạn thuyền thì ngày càng khó phần vì họ không muốn đi biển dài ngày mà tiền công bấp bênh. Vậy nên, chúng tôi thường phải chi tiền trước cho bạn thuyền, nhưng có người ứng tiền của mình rồi rồi lại qua chủ tàu khác ứng tiếp, khi tàu mình ra khơi vẫn không đủ thuyền viên”, anh Phong chia sẻ.

Doãn Công