Xuất khẩu nông sản chủ lực giảm sâu

Số liệu thống kê mới nhất của Bộ NN&PTNT cho biết, giá trị xuất khẩu của toàn ngành từ đầu năm tới nay đạt 25,25 tỷ USD; tăng 1,5% so với cùng kỳ năm ngoái.

Tuy nhiên, hầu hết các mặt hàng xuất khẩu chính như gạo, cà phê, chè, sắn... đều giảm cả về giá trị và khối lượng, do chịu tác động nhiều từ biến động của giá cả thị trường thế giới và ảnh hưởng lớn từ các yếu tố thời tiết, thiên tai.

Mặt hàng cà phê tiếp tục là mặt hàng có mức giảm nhiều nhất. Xuất khẩu (XK) cà phê 11 tháng của năm 2013 ước đạt 1,18 triệu tấn và 2,51 tỷ USD, giảm 24,4% về khối lượng và giảm 24,8% về giá trị so cùng kỳ năm ngoái. Trong khi đó, giá xuất khẩu cà phê 10 tháng năm 2013 cũng chỉ đạt 2.183 USD/tấn, giảm 0,26% so với cùng kỳ năm ngoái.

Khối lượng XK gạo 11 tháng đầu năm cũng mới chỉ đạt 6,29 triệu tấn với giá trị 2,78 tỷ USD, giảm 16,1% về khối lượng và giảm 18,8% về giá trị so với cùng kỳ năm ngoái.

Khối lượng xuất khẩu cao su 11 tháng đầu năm cũng chỉ đạt 955.000 tấn, với giá trị 2,24 tỷ USD, tăng 5,4% về khối lượng nhưng lại giảm tới 12,2% về giá trị so với cùng kỳ năm 2012.

Theo nhận định của TS Đặng Kim Sơn, Viện Chính sách và Chiến lược phát triển nông nghiệp nông thôn, hiện nay các mặt hàng xuất khẩu nông sản của nước ta chủ yếu là xuất khẩu thô nên có giá trị xuất khẩu thấp. Đã đến lúc chúng ta phải thay đổi tư duy để xây dựng một nền nông nghiệp theo hướng thị trường và phát triển các chuỗi cung ứng bền vững nhằm nâng cao giá trị hàng hóa.

Phát biểu tại diễn đàn “Tăng cường hiệu quả sản xuất và chuỗi cung ứng nông nghiệp ở Việt Nam” tổ chức ngày ngày 3/10 tại Hà Nội, ông Tin Htut Oo, Chủ tịch Ủy ban Tư vấn Kinh tế - Xã hội Quốc gia Myanmar cho biết: Sau thời kỳ khủng hoảng lương thực thế giới vào giai đoạn 2007-2008, nhiều quốc gia nhận thấy rõ hơn tầm quan trọng của sản xuất nông nghiệp và đẩy mạnh sản xuất lương nên nguồn cung lương thực trên thế giới đã tăng đáng kể. Tuy nhiên, trong vài năm gần đây khi kinh tế đã dần hồi phục, thu nhập của người dân được nâng cao và xu hướng di cư từ nông thôn ra thành thị đang ngày càng gia tăng dẫn đến nhu cầu ngũ cốc đang dần dần giảm, thay vào đó nhu cầu tiêu dùng rau xanh, hoa quả, sữa và các sản phẩm sữa gia tăng.

Điều này đặt ra một thách thức mới cho sản xuất nông nghiệp. “Trước đây Việt Nam chỉ chú trọng nâng cao năng suất thì bây giờ vấn đề an ninh lương thực không còn đáng lo ngại. Cần chuyển đổi sản xuất nông nghiệp theo hướng thương mại hàng hóa để làm tăng thu nhập cho người nông dân và làm gia tăng các chuỗi giá trị,” ông Tin Htut Oo nhận định.