Vì sao Masan mạnh tay chi 15 triệu USD cho Phúc Long?

Đích ngắm trong thị trường 60 tỉ USD

Sau nhiều tin đồn đoán, cuối cùng, The Sherpa - công ty con của Masan Group - vừa công bố thương vụ mua lại 20% cổ phần Phúc Long Heritage với mức giá 15 triệu USD, định giá công ty 75 triệu USD. Song song với đó, hai bên thỏa thuận chiến lược phát triển mô hình "Kiosk Phúc Long" qua mạng lưới hơn 2.200 cửa hàng tiện ích VinMart+ trên toàn quốc.

Đáng nói, trước đó, Masan cũng gây bất ngờ khi nhóm nhà đầu tư do Tập đoàn Alibaba cùng Baring Private Equity Asia (BPEA) khởi xướng đã rót 400 triệu USD vào The CrownX, công ty quản lý phần vốn góp của Tập đoàn Masan Group tại Công ty Masan Consumer Holdings (MCH, sở hữu 85,71%), Công ty dịch vụ thương mại VinCommerce (VCM, sở hữu 92,8%).

Có thể thấy, sau khi mua lại VinCommerce và chuỗi siêu thị VinMart, VinMart+, Masan đang thể hiện quyết tâm lớn trong thị trường tiêu dùng bán lẻ tại Việt Nam, thậm chí là mục tiêu dẫn đầu trong thị trường tỉ USD này.

Trong cuộc gặp gỡ nhà đầu tư mới đây, đại diện Tập đoàn Masan, cho biết năm 2020 VinCommerce (VCM), công ty sở hữu chuỗi siêu thị VinMart, VinMart+, ghi nhận 31.000 tỉ đồng doanh thu. Năm 2021 Masan dự kiến doanh thu của VinCommerce sẽ tăng 15-20%, kỳ vọng nhiều yếu tố sẽ giúp công ty cải thiện khả năng sinh lời trong năm 2021.

Theo báo cáo của Công ty Chứng khoán MBS, nếu chia chiếc bánh bán lẻ ra nhiều phần, bán lẻ bách hóa chiếm tỉ trọng lớn nhất với tổng giá trị thị trường khoảng 60 tỉ USD trong tổng 159 tỉ USD. Với tham vọng trở thành nhà bán lẻ dẫn đầu Việt Nam, các chuỗi siêu thị như VinMart và VinMart+ đẩy nhanh đầu tư trong bối cảnh thị trường bán lẻ có tốc độ tăng trưởng nhanh nhất khu vực Đông Nam Á.

"Mục tiêu của chúng tôi là đẩy nhanh quá trình chuyển đổi bán lẻ hiện đại trên toàn quốc chứ không chỉ giới hạn ở một địa phương. Thay vì chỉ ở mức 8% hiện nay, kênh mua sắm hiện đại dự kiến chiếm 30% toàn ngành bán lẻ vào năm 2025 và Masan có thể gia tăng quy mô này lên đến 50%", ông Nguyễn Đăng Quang, Chủ tịch Hội đồng Quản trị Công ty Masan, cho biết.

Ông Trương Công Thắng , Tổng giám đốc VinCommerce nói rằng "sẽ biến chuỗi cửa hàng VinMart+ trở thành biểu tượng phong cách sống mới và hiện đại, là điểm đến cho mọi lứa tuổi từ các bạn trẻ đến các cô chị nội trợ trên khắp Việt Nam". Có thể thấy, "mọi lứa tuổi" có lẽ là từ khóa quan trọng trong chiến lược của VinCommerce thời gian tới.

Mảnh ghép Point of Life

Phúc Long, một trong những thương hiệu đồ uống ưa thích của giới trẻ có thể giúp cho VinMart+ tiếp cận một cách dễ dàng hơn nữa với nhóm đối tượng khác hàng này. Phúc Long hiện nằm trong top 5 chuỗi cửa hàng trà - cà phê lớn nhất Việt Nam. Doanh thu năm 2019 đạt gần 800 tỷ đồng, ngang ngửa Starbucks. Theo ông Lâm Bội Minh, cổ đông sáng lập của Phúc Long Heritage, Phúc Long hiện có hệ thống 82 cửa hàng và thương hiệu Phúc Long được người tiêu dùng, đặc biệt là các bạn trẻ, tin yêu.

Với loạt cửa hàng tại trung tâm, Phúc Long từng đặt ra tham vọng cạnh tranh sòng phẳng với chuỗi cà phê Starbucks.

VinMart+ hiện tập trung vào nhóm sản phẩm tiêu dùng thiết yếu với hộ gia đình cạnh tranh với nhiều chuỗi cửa hàng tiện lợi như Bách Hóa Xanh, Family Mart hay Cirle K... Mô hình Kiosk Phúc Long đã được Masan thử nghiệm trong vòng 3 tháng và thu về kết quả thành công. Masan đặt mục tiêu hoàn thành 1.000 Kiosk Phúc Long trong vòng từ 18 - 24 tháng.

Nếu đạt được độ phủ này, Phúc Long sẽ trở thành chuỗi đồ uống có thương hiệu quy mô lớn nhất Việt Nam. Điều này có thể thúc đẩy đáng kể doanh số bán hàng của Phúc Long. Theo kế hoạch, Kiosk Phúc Long sẽ chia sẻ 20% doanh thu với VinMart+. Dựa trên kết quả kinh doanh của mô hình thí điểm, hợp tác có khả năng tăng biên lợi nhuận cho hệ thống cửa hàng VinMart+ hơn 4% so với mức hiện tại.

Hiện nay, tổng tiêu thụ trà và cà phê tại Việt Nam ước tính là 2,3 tỷ USD và dự kiến tăng trưởng hơn 10% mỗi năm. Trong đó, chuỗi cửa hàng bán lẻ trà và cà phê có thương hiệu chỉ chiếm 25% bao gồm các thương hiệu lớn như Highlands Coffee (trên 300 cửa hàng), The Coffee House (trên 180 cửa hàng), Phúc Long (82 cửa hàng) và Starbucks (trên 70 cửa hàng). Như vậy, với Phúc Long, Masan sẽ có phép tính lớn hơn trong thị trường trà và cà phê Việt Nam để tạo ra những mô hình kinh doanh mới tạo tăng trưởng đột phá.

Hiện mức định giá trung bình cho các doanh nghiệp trong ngành khoảng từ 25-30 lần lợi nhuận sau thuế. Tuy nhiên, Masan thấy được giá trị gia tăng vượt trội từ việc nhân rộng mô hình kiosk Phúc Long tại VinMart+. Kết quả thử nghiệm ở VinMart+ cho thấy, doanh thu 8 kiosks tại VinMart+ sẽ tương đương với doanh thu 1 cửa hàng Phúc Long, do vậy việc mở thành công 1.000 Kiosk sẽ giúp Phúc Long nhân 3 quy mô doanh thu và lợi nhuận hiện tại. Đó là lý do vì sao Masan trả mức định giá 50 lần cho 20% cổ phần tại Phúc Long.

Trong định hướng dài hạn, ông Nguyễn Đăng Quang - Chủ tịch Masan muốn biến WinMart+ (tên mới của VinMart+) trở thành Point of Life, đáp ứng những nhu cầu thiết yếu của cuộc sống. Khi đó, Masan sẽ cung cấp từ nhu yếu phẩm, đời sống tài chính, cho đến cuộc sống số. Đặc biệt, trọng tâm của Masan là phục vụ các nhu cầu thiết yếu của người tiêu dùng, trong đó có chuỗi bán lẻ F&B.

Như mục tiêu đã vạch ra tại Đại hội cổ đông thường niên 2020, chuỗi F&B là một mảnh ghép trong nền tảng tiêu dùng bán lẻ Point of Life của Masan. Mục tiêu đến năm 2025, doanh thu của chuỗi F&B đóng góp 500 triệu USD. Mở rộng tập khách hàng đa dạng hơn, đặc biệt là nhóm khách hàng trẻ, vì thế cũng là một định hướng quan trọng trong chiến lược mới của Masan.

Vì thế, có thể sau Phúc Long, để hoàn thiện bức tranh Point of Life, Masan sẽ còn nhiều thương vụ M&A đáng chú ý khác.