VAFI đề xuất phát triển hệ thống nhà đầu tư có tổ chức

VAFI cho biết: Thị trường chứng khoán (TTCK) Việt Nam trải qua hơn 9 năm hoạt động, lực lượng nhà đầu tư tổ chức đã có những bước trưởng thành rõ rệt: Hơn 100 công ty chứng khoán ra đời hoạt động; UBCKNN cấp phép thành lập cho 46 công ty quản lý quỹ trong nước; Đã có hàng trăm tổ chức nhà đầu tư nước ngoài tham gia vào TTCK Việt Nam; Hầu hết các tổ chức tài chính trong nước như ngân hàng thương mại, công ty tài chính, công ty bảo hiểm đều tham gia tích cực vào TTCK.

 

Tuy nhiên, lực lượng nhà đầu tư tổ chức còn chưa đạt được yêu cầu nếu so với các thị trường chứng khoán quốc tế. Tỷ trọng giá trị giao dịch hàng ngày của nhà đầu tư tổ chức trong nước và nước ngoài chỉ chiếm khoảng 15%, còn lại khoảng 85% thuộc về nhà đầu tư cá nhân. Tỷ lệ này gần như ngược so với TTCK tại các nước phát triển, là nhà đầu tư tổ chức chiếm khoảng 80% - 85% giá trị giao dịch hàng ngày.

 

Bên cạnh đó, vốn kinh doanh cổ phiếu của các tổ chức trong nước còn nhỏ bé so với nhà đầu tư tổ chức nước ngoài, điều này đi ngược với thông lệ quốc tế. Nhìn vào cơ cấu cổ đông trong công ty đại chúng, nếu loại trừ tỷ lệ cổ phần của cổ đông nhà nước thì nhà đầu tư cá nhân trong nước chiếm khoảng 70 - 85%/ vốn điều lệ. Đây là một tỷ lệ rất “lỏng”, so với thông lệ quốc tế thì có tỷ lệ ngược lại.

 

Qua 9 năm hoạt động, TTCK Việt Nam phải đương đầu với 3 cuộc khủng hoảng lớn và nhiều cuộc khủng hoảng nhỏ. Khi gặp khủng hoảng thì TTCK Việt Nam dao động ở mức độ lớn nhất thế giới, mặc dù kinh tế vỹ mô bình thường hoặc nền kinh tế không bị khủng hoảng nhiều như các nước trên thế giới; Các tổ chức đầu tư tại Việt Nam còn nhỏ bé so với lực lượng nhà đầu tư cá nhân, cho nên chưa thể đóng vai trò là nhân tố ổn định cho TTCK. Tại TTCK trong khu vực và trên thế giới, vai trò dẫn dắt và ổn định thị trường thuộc về nhà đầu tư tổ chức, tuy nhiên ở Việt Nam thì ngược lại.

 

Từ thực tế trên, các nhà đầu tư tài chính kiến nghị cần phải hoạch định một hệ thống giải pháp để thúc đẩy sự phát triển mạnh mẽ lực lượng nhà đầu tư tổ chức. Theo đó, UBCKNN nên thành lập một tổ soạn thảo, với sự tham gia của đại diện UBCKNN, VAFI, Hiệp hội kinh doanh chứng khoán, CLB công ty quản lý quỹ và đại diện nhóm thị trường vốn tại Diễn đàn doanh nghiệp Việt Nam.