Thị trường bán lẻ Việt Nam thụt lùi
Theo kết quả nghiên cứu lựa chọn xếp hạng 30/185 nền kinh tế có thị trường bán lẻ hấp dẫn nhất thế giới vừa được tập đoàn tư vấn AT Kearney công bố, “Chỉ số phát triển bán lẻ chung năm 2007” (GRDI) của Việt Nam đạt 74 điểm, xếp thứ 4 sau Ấn Độ và Nga, Trung Quốc.
Bước thụt lùi
Hiển nhiên, đó là một thứ hạng cao, thể hiện triển vọng phát triển sáng sủa và sức hút mạnh mẽ của thị trường bán lẻ nước ta đối với các nhà kinh doanh toàn cầu. Tuy nhiên, nếu so với các kết quả nghiên cứu xếp hạng những năm gần đây của chính tập đoàn này về thị trường bán lẻ của nước ta, cũng như về những thị trường bán lẻ thuộc “tốp đầu bảng”, đây là một bước thụt lùi quá lớn.
Trước hết, xét trên tổng thể, AT Kearney xác định Chỉ số phát triển bán lẻ chung của nước ta năm 2004 đạt 76 điểm và đứng thứ 7 (lần lượt sau: Nga; Ấn Độ; Trung Quốc; Slovenia; Croatia và Latvia); năm 2005 vươn lên đạt 79 điểm, nhưng chỉ đứng thứ 8, còn năm 2006 vừa qua, với bước nhảy vọt đạt 84 điểm, chúng ta đã vượt qua năm nước đứng trên liền kề là Ucraina; Trung Quốc, Slovenia, Latvia và Croatia để đại nhảy vọt lên vị trí thứ 3 trong bảng xếp hạng của AT Kearney.
Thế nhưng, nếu như trong ba năm 2004-2006 liên tục phấn đấu, chúng ta cũng chỉ tăng thêm được 8 điểm, cho nên việc AT Kearney “đánh tụt” 10 điểm là vấn đề rất đáng quan tâm, bởi nó thể hiện sự phát triển thiếu bền vững, và do vậy, làm giảm sức hấp dẫn của thị trường bán lẻ nước ta.
Lý do của sự tụt hậu
Trước hết, Chỉ số phát triển bán lẻ chung là chỉ số do AT Kearney xây dựng dựa theo thang điểm 100. Trong đó, thị trường nào có điểm số càng cao nghĩa là độ hấp dẫn và triển vọng phát triển của thị trường đó càng lớn.
Trong đó, các tiêu chí được chia thành 4 nhóm lớn, được đánh giá theo thang điểm 100, gồm: Mức độ rủi ro quốc gia, Độ hấp dẫn của thị trường, Độ bão hoà của thị trường và Áp lực thời gian.
Ở tiêu chí mức độ rủi ro quốc gia, thị trường bán lẻ nước ta tuy có tiến bộ, nhưng mức độ còn chậm: năm 2004 là 52 điểm; năm 2005: 54 điểm; năm 2006: 43 điểm; còn hiện nay cũng chỉ 57 điểm. Trong khi đó Trung Quốc hiện đạt 75 điểm, Nga đạt 62 điểm, còn Ấn Độ đạt 67 điểm.
Ở tiêu chí độ hấp dẫn, ta tuy có tiến bộ đáng kể nhất, nhưng vẫn còn thấp xa so với ba nước phía trên. Cụ thể, năm 2004 đạt 29 điểm, năm 2005 và 2006 tụt xuống 24 điểm, còn hiện nay cũng chỉ đạt 34 điểm. Quá thấp so với 42 điểm của Ấn Độ, 46 điểm của Trung Quốc và 52 điểm của Nga.
Cả hai tiêu chí còn lại, thị trường bán lẻ đều tụt dốc. Ở tiêu chí độ bão hoà của thị trường, năm 2004 đạt 90 điểm, năm 2005: 88 điểm và năm 2006: 87 điểm, thì hiện nay giảm rất mạnh xuống chỉ còn 76 điểm.
Thế nhưng, có lẽ đáng quan ngại nhất là tiêu chí áp lực thời gian. Năm 2004 là 66 điểm, năm 2005 nhích lên 68 điểm và năm 2006 tăng rất mạnh lên 81 điểm, còn hiện nay “rơi tự do” xuống chỉ còn 59 điểm. So sánh với 74 điểm của Ấn Độ, 84 điểm của Trung Quốc và 90 điểm của Nga. Đặc biệt, thị trường này đã giảm tới 22 điểm chỉ trong vòng 1 năm (so sánh với Trung Quốc giảm 6 điểm trong vòng 4 năm).
Bước thụt lùi tại thời điểm vừa gia nhập “ngôi nhà chung WTO” như vậy quả không nhỏ!
Theo Nguyễn Ngọc Trinh
Báo SGTT