Tài khoản chứng khoán lỗ nặng, nhà đầu tư nên "cắt máu" hay đổ thêm tiền?

Sau khi giảm mạnh hơn 200 điểm trong hơn 2 tuần qua, thị trường chứng khoán đã có phiên phục hồi mạnh với mức tăng 30 điểm, VN-Index đóng cửa ở 1.341 điểm. Đặc biệt, nếu so với thời điểm chỉ số đại diện thị trường rớt sâu nhất trong phiên 26/4, VN-Index đã tăng đến gần 80 điểm khi lực cầu vào thị trường lớn dần về cuối ngày giao dịch.

Lời khuyên cho 4 nhóm nhà đầu tư

Trao đổi với Dân trí, ông Nguyễn Hồng Điệp, CEO Công ty Cổ phần Tư vấn Đầu tư S-Talk, cho rằng động thái tăng điểm phiên 26/4 chưa nói lên nhiều điều. Trong thực tế, đợt giảm mạnh của thị trường chứng khoán vừa qua không đến từ việc lượng cho vay ký quỹ (margin) căng hay nhà đầu tư chốt lời ở vùng giá cao mà có thể liên quan đến nhiều yếu tố khác như lãi suất tăng, thị trường trái phiếu, lạm phát. Do đó, 1-2 phiên phục hồi chưa thể khẳng định thị trường đã hết xu hướng giảm, kết thúc đợt điều chỉnh, nhà đầu tư cần xem xét thêm sau vài phiên nữa. 

Đặc biệt, thông thường, những phiên giao dịch trước kỳ nghỉ lễ dài luôn ghi nhận một lượng nhà đầu tư sẽ bán ra để chốt lời, giữ tiền mặt thay vì giữ cổ phiếu để tránh những biến động có thể xuất hiện trong những ngày nghỉ. Thị trường vẫn sẽ còn 3 phiên giao dịch nữa trước khi bước vào kỳ nghỉ lễ 30/4 - 1/5 nên ông Điệp dự báo những phiên giao dịch sát lễ có thể chứng kiến thanh khoản giảm sút, dòng tiền không đổ vào mua cổ phiếu. 

Do đó, có thể sẽ có thêm những phiên thị trường lại giảm điểm. Đồng thời, ông cho rằng chu kỳ điều chỉnh cũng chưa kết thúc. "Với những nhà đầu tư F0 đã tham gia thị trường trong năm 2020 - 2021, thời gian qua có lẽ là đợt giảm sâu nhất, tác động mạnh nhất vào tâm lý của họ", ông Điệp chia sẻ góc nhìn. Lời khuyên của ông với nhà đầu tư lúc này là không nên vội vàng hành động.

Đầu tiên, với nhóm nhà đầu tư mới còn nhiều tiền mặt, chuyên gia chứng khoán này khuyến nghị chưa nên mở mới trạng thái, mua mới cổ phiếu. Theo ông, nhà đầu tư luôn có xu hướng hứng khởi khi thị trường tăng nhưng một hay hai phiên giao dịch thật sự chưa nói lên nhiều điều. Nhà đầu tư nên chờ đợi thị trường ổn định hơn sau cả một quá trình. 

Thứ hai, nhà đầu tư đang giữ tỷ lệ cổ phiếu cao, không dùng đòn bẩy, không vay margin hãy xem xét lại danh mục của mình. Nếu cổ phiếu trong danh mục có nền tảng cơ bản, yếu tố nội tại tốt, doanh nghiệp, ngành nghề được dự báo có kết quả kinh doanh tốt trong năm nay thì nhà đầu tư có thể tiếp tục nắm giữ. Nhà đầu tư nên chờ đợi thời điểm thị trường ổn định hơn mới mua thêm cổ phiếu hoặc tiếp tục giữ để chờ đạt đến giá mục tiêu.

Kế tiếp, nhóm nhà đầu tư đang nắm nhiều cổ phiếu nhưng lại dùng đòn bẩy lớn nên tận dụng các cơ hội thị trường tăng điểm để đưa tỷ lệ vay margin về mức an toàn, nếu có thể là về 0. Ông Điệp nhấn mạnh những đợt rung lắc mạnh như hiện tại không thể đoán trước được, tạo ra tâm lý xấu trong đầu tư.

Cuối cùng là nhóm nhà đầu tư chỉ tham gia thị trường theo sóng, không quan tâm chỉ số thế nào mà chỉ muốn mua thấp bán cao để kiếm lời. Theo ông Điệp, nhóm này nên tạm thời dừng giao dịch lại vì việc mua bán ngắn hạn T+3 lúc này có thể không hiệu quả, nhà đầu tư không kịp chờ cổ phiếu về tài khoản.  

Đừng chỉ đặt câu hỏi nên mua bình quân giá hay cắt lỗ

"Quản trị rủi ro là một trong những điều đầu tiên nhà đầu tư F0 cần học hỏi khi tham gia thị trường", ông Điệp nhấn mạnh cần phải xây dựng nguyên tắc bán cổ phiếu khi giá giảm đến một mức độ nào đó. Trong thực tế, nhiều nhà đầu tư có kinh nghiệm chỉ chấp nhận lỗ 7-10% và sẽ bán cắt lỗ khi vượt qua ngưỡng ngày. 

Tuy nhiên, trong trường hợp nhà đầu tư không may chưa thực hiện được phương pháp quản trị rủi ro, đang chịu mức lỗ lên đến 30-40% hoặc thậm chí cao hơn sau đợt điều chỉnh mạnh vừa qua, ông Điệp cho rằng cần nhìn nhận vấn đề theo góc nhìn khác thay vì chỉ chăm chăm vào việc nên mua bình quân giá hay cắt lỗ.

Chuyên gia này cũng đưa ra lời khuyên là nhà đầu tư hãy tự đánh giá, phân loại bản thân thuộc nhóm nào trong 4 lớp nhà đầu tư mà ông vừa đưa ra lời khuyên. Nhà đầu tư cần xác định trạng thái tài khoản của mình, xác định ở vùng giá hiện tại, cổ phiếu còn cơ hội phục hồi hay không để hành động. 

Theo ông Điệp, cùng một trạng thái tài khoản đang âm 30-40%, nhà đầu tư không vay margin, nắm giữ cổ phiếu cơ bản, có nền tảng nội tại tốt, có khả năng tăng trưởng có thể vẫn nắm giữ. Nhưng nếu nhà đầu tư đang sử dụng tỷ lệ đòn bẩy lớn thì nên tìm cách bán khi thị trường có những phiên hồi phục. Hay nhà đầu tư đã mua cổ phiếu nóng theo các đội nhóm hô hào mà không hiểu rõ nội tại doanh nghiệp, không có sự nghiên cứu, tư vấn đúng đắn thì dù lỗ 40-50% vẫn nên rời bỏ nó.