Phát triển du lịch lữ hành ĐBSCL: Chỉ có "niềm tin"!

Sự đơn điệu yếu kém của du lịch lữ hành ĐBSCL chính là sản phẩm của những con người làm du lịch thiếu năng lực.

Thua trên sân nhà

Miệt vườn sông nước Cửu Long là một sản phẩm du lịch lữ hành từ lâu đã thu hút du khách trong nước và quốc tế. Mỗi năm, hàng trăm ngàn lượt khách tìm đến với sản phẩm được coi là đặc trưng của du lịch ĐBSCL.

Tuy nhiên, một thực tế là từ xưa đến nay, khách du lịch nội địa và quốc tế đến với khu vực này đều phải qua các “trạm trung chuyển” tại Hà Nội hoặc TPHCM. Đơn giản, du lịch lữ hành ĐBSCL không đủ sức để “tiếp khách”, chưa nói đến việc “đón khách” tại các thành phố trung tâm của cả nước.

Thống kê của Vụ Lữ hành (Tổng cục Du Lịch) cho thấy lượng khách lữ hành quốc tế đến với ĐBSCL chiếm 15% của cả nước. Nhưng có đến 95% du khách là do các doanh nghiệp lữ hành ngoài vùng (Hà Nội, TPHCM) đưa đến.

Khả năng trực tiếp thu hút khách của các doanh nghiệp lữ hành ĐBSCL rất yếu. Nếu nói về khả năng cạnh tranh trong du lịch lữ hành thì gần như bằng không. Hiện tại các doanh nghiệp trong vùng chủ yếu kinh doanh khách nội địa, đưa người ra nước ngoài du lịch.

Nhìn vào mặt bằng du lịch lữ hành ĐBSCL, không ít người ngán ngẩm, nên việc thua trên sân nhà là điều hiển nhiên. Theo thống kê, tại 13 tỉnh thành của khu vực, chỉ có 18 doanh nghiệp lữ hành quốc tế, chiếm khoảng 2,8% cả nước.

Ngay tại thành phố có “điều kiện” như Cần Thơ, một trái tim của du lịch đồng bằng cũng chỉ có duy nhất 1 doanh nghiệp. Đặc biệt, có đến 6 tỉnh thành (Long An, Bạc Liêu, Cà Mau, Trà Vinh, Sóc Trăng và Hậu Giang) không có lấy một doanh nghiệp nào dù tiềm năng khai thác du lịch lữ hành là rất lớn.

Không có doanh nghiệp lữ hành đúng nghĩa, các địa phương tại ĐBSCL đành phải “nhờ” các doanh nghiệp từ những nơi khác đến khai thác. Các đại gia như Viettravel, Saigontourits vẫn là số một ở ĐBSCL. Nguồn thu chủ yếu của du lịch lữ hành ĐBSCL tất nhiên không đáng kể thông qua các loại hình dịch vụ đi kèm.

Yếu kém - hội chứng nan y?

Vì sao du lịch lữ hành ĐBSCL qua nghèo nàn? Không quá khó để tìm câu trả lời. Vì việc khai thác tiềm năng lại không do chính những người làm du lịch tại địa phương đảm nhận nên khó có thể tìm thấy những tour, tuyến hấp dẫn, mang tâm huyết của cư dân địa phương.

Tại ĐBSCL, chưa có đơn vị đào tạo con người du lịch lữ hành chuyên nghiệp. Phần lớn những người mặn mà với du lịch lữ hành lại không chọn nơi đây để đầu tư ý tưởng. Thế nên, địa phương mạnh ai nấy làm dựa trên tiềm năng của địa phương, trùng lặp là chuyện tất yếu.

Một tuyến lữ hành xuyên đồng bằng, tập trung những đặc trưng, tinh túy của văn minh sông nước vẫn chỉ là mơ ước. Ông Đinh Viết Khanh, Giám đốc Sở du lịch Cần Thơ tâm sự: “ĐBSCL không thiếu tiềm năng và tâm huyết, thế nhưng nhân tài khan hiếm là một cản trở không nhỏ trong việc phát triển du lịch lữ hành”.

Tại ĐBSCL kiếm được nhân tài đã khó, giữ chân được họ gần như là không thể. Vì thế, các doanh nghiệp lữ hành của khu vực lâu nay vẫn loay hoay tồn tại trong sự nghèo nàn (chưa thể nói đến phát triển).

Tại cuộc hội thảo “Phát triển du lịch lữ hành ĐBSCL”, đại diện Bộ VH-TT-DL phát biểu tham luận đề nghị các tỉnh trong khu vực nhanh chóng thành lập nhiều hơn những doanh nghiệp lữ hành. Nói thì dễ, nhưng để cho một doanh nghiệp ra đời và tồn tại trên thực trạng nghèo nàn là quá khó.

Chưa kể, nhiều doanh nghiệp nhưng lại khai thác trên những điều kiện, hình thức giống nhau thì chắc chắn sẽ “dẫm chân”. Không thể nói là lãnh đạo ngành du lịch tại các địa phương thiếu quyết tâm, nhưng cái khó bó cái khôn, “đầu tiên” vẫn là vấn đề muôn thuở.

Năm du lịch Quốc gia, đã có ý tưởng về một con đường lữ hành kết nối các lễ hội tại vùng ĐBSCL. Dĩ nhiên đó là một ý tưởng đột phá nhưng tính khả thi của nó vẫn là một điều quá xa vời khi mà mặt bằng nhân sự cũng như điều kiện của các địa phương và cao hơn là sự tâm huyết, quyết tâm chung của cả vùng vẫn chưa xuất hiện.

Nhật Trường