Ô tô ngoại rộng đường về Việt Nam

Bộ Công Thương đã công bố dự thảo nghị định về điều kiện kinh doanh, sản xuất, lắp ráp, nhập khẩu và bảo hành, bảo dưỡng ô tô (gọi tắt là dự thảo). Điểm mới nhất của dự thảo này là doanh nghiệp (DN) nhập khẩu ô tô không cần có giấy ủy quyền chính hãng về phân phối xe tại Việt Nam như quy định tại Thông tư 20/2011 trước đây.

Theo đó, để được Bộ Công Thương cấp mã số nhập khẩu ô tô, DN chỉ cần nộp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh, hoặc giấy chứng nhận đăng ký DN, hoặc giấy chứng nhận đầu tư và tài liệu chứng minh có cơ sở bảo hành, bảo dưỡng ô tô đáp ứng quy định.

Hạn chế tình trạng thao túng

Ông Bùi Xuân Trường, đại diện Công ty Anycar Việt Nam, cho biết: Từ tháng 6/2011, khi Thông tư 20 của Bộ Công Thương quy định điều kiện nhập khẩu ô tô phải có giấy chứng nhận ủy quyền chính hãng có hiệu lực, công ty ông cũng như rất nhiều đơn vị nhập khẩu ô tô phải ngừng hoạt động này. Thậm chí nhiều công ty phá sản, lao đao hoặc chuyển sang kinh doanh mặt hàng khác.

Do vậy, nếu quy định này được bãi bỏ như trong dự thảo trên thì nhập khẩu ô tô nguyên chiếc được cởi trói, không còn bị đóng băng như trong suốt thời gian qua nữa. Từ đó các công ty sẽ quay lại nhập khẩu và bản thân Anycar Việt Nam cũng sẽ tính toán nhập khẩu ô tô lại trong thời gian tới.

Ông Trường nhấn mạnh: “Bãi bỏ điều kiện nhập khẩu ô tô phải có ủy quyền chính hãng mang tính tích cực, tạo ra môi trường kinh doanh bình đẳng và cạnh tranh công bằng”.

Đại diện một công ty ô tô khác phân tích thêm: Từ ngày 9/3 vừa qua, Bộ Công Thương đã bãi bỏ quy định khi làm thủ tục nhập khẩu ô tô dưới chín chỗ phải nộp bổ sung giấy chứng nhận cơ sở bảo hành, bảo dưỡng ô tô đủ điều kiện do Bộ GTVT cấp.

Tuy nhiên, các điều kiện khác của Thông tư 20 vẫn được áp dụng. Đơn cử như các công ty muốn nhập ô tô vẫn phải có giấy chỉ định hoặc ủy quyền là nhà nhập khẩu, phân phối chính hãng hoặc hợp đồng đại lý chính hãng theo quy định. Chính vì vậy, DN nhập khẩu ô tô vẫn bị “trói tay, trói chân”.

“Nhưng nay, nếu tiếp tục bãi bỏ quy định nhập khẩu có ủy quyền chính hãng, chúng tôi sẽ tìm kiếm nguồn xe nhập khẩu giá rẻ; đưa nhiều mẫu xe cỡ nhỏ, giá hợp lý từ nhiều nước về Việt Nam nhanh nhất để cạnh tranh, tạo ra mặt bằng giá xe thấp. Điều này sẽ gây sức ép lên các DN nhập khẩu chính hãng, buộc họ phải nỗ lực để cạnh tranh, phục vụ khách hàng tốt hơn” - đại diện công ty trên phân tích.

Đồng quan điểm, giới kinh doanh ô tô nhận định bỏ quy định về chính hãng sẽ hạn chế được tình trạng thao túng thị trường ô tô nhập khẩu tại Việt Nam. Bởi lâu nay một hãng xe ngoại thường chỉ ủy quyền nhập khẩu cho một DN trong nước. Hệ quả là quyền lợi cho người tiêu dùng không được đảm bảo.

Trông chờ quy định mới

Trước ý kiến lo ngại khi bỏ quy định nhập khẩu phải có giấy ủy quyền chính hãng thì ô tô nhập khẩu không chính hãng sẽ ồ ạt vào Việt Nam, khiến thị trường sẽ biến động mạnh, bà Nguyễn Thị Hiền, phụ trách mảng phân phối ô tô đã qua sử dụng của Toyota Việt Nam, không tán thành với quan điểm này.

Bà Hiền nói: “Mở cửa nhập khẩu ô tô hay nhiều hơn dở. Bởi khi nhiều DN được nhập khẩu, giá ô tô sẽ cạnh tranh, loại bỏ được trường hợp thao túng giá và tăng nguồn thu thuế cho Nhà nước. Đặc biệt, khi đa dạng nhiều nguồn nhập, nhiều sản phẩm, nhiều mức giá thì khách hàng có nhiều cơ hội để lựa chọn hơn”.

Hơn nữa, theo bà Hiền, dự thảo cũng đã có điều kiện kèm theo cho các đơn vị nhập khẩu về bảo hành, bảo dưỡng. Đó là chưa kể các hãng xe đều bảo hành toàn cầu, nhập khẩu ở nước nào cũng được bảo hành và ô tô nhập khẩu về đều có phiếu kiểm tra chất lượng xuất xưởng mới 100% thì sẽ được bảo hành.

Nhiều DN khác cũng tán đồng với quan điểm này và cho hay đang chờ đợi Chính phủ ban hành nghị định về điều kiện kinh doanh ô tô mới. Lý do là kể từ tháng 11-2016, kinh doanh ô tô được xếp vào các ngành kinh doanh có điều kiện. Điều này có nghĩa ngoài các quy định về đăng kiểm, hồ sơ, giấy phép kinh doanh, các DN phải đáp ứng những điều kiện mà cơ quan chức năng đưa ra mới được kinh doanh. Thế nhưng đến nay, điều kiện kinh doanh mới về ô tô vẫn chưa ra đời khiến các DN hết sức lo lắng.

Mới đây, nhóm công tác công nghiệp ô tô và xe máy thuộc Diễn đàn Kinh tế tư nhân (VBF) cũng đã gửi kiến nghị lên Thủ tướng và bộ, ngành liên quan đề nghị khẩn trương thiết lập các điều kiện kinh doanh đối với ngành nghề ô tô theo đúng quy định. Qua đó để hướng dẫn DN, giúp họ có thể chủ động trong kinh doanh.

Theo Quang Huy
Pháp luật TPHCM