Nắng nóng kỷ lục thách thức lưới điện Trung Quốc

Thiếu điện trên diện rộng

Từ trước tháng 6, Trung Quốc đã phải đối mặt với nhiệt độ nóng bức ngột ngạt ở Thượng Hải và nhu cầu điện tăng cao từ Quảng Đông đến Hải Nam.

Các đợt nắng nóng và hạn hán trong thời gian qua đã làm giảm năng suất thủy điện và gây ra tình trạng thiếu điện trên diện rộng. Điều này đẩy chính phủ Trung Quốc vào tình trạng cấp bách khi phải đảm bảo sản xuất đủ điện để đáp ứng mức tiêu thụ ngày càng tăng.

Tập đoàn tư vấn kinh tế và năng lượng Lantau Group đánh giá Trung Quốc đã chuẩn bị tốt hơn nhiều quốc gia khác, nhưng lại gây ra vấn đề về sử dụng năng lượng hóa thạch.

Lantau Group cho rằng các nhà khai thác điện trên toàn thế giới cần học hỏi bài học từ Trung Quốc. Điều này là rất quan trọng khi trái đất đang nóng lên khiến các sự kiện khí hậu hiếm gặp sẽ trở nên phổ biến hơn và con người cần phải lên kế hoạch ứng phó kịp thời.

Chính phủ Trung Quốc đã nhanh chóng phản ứng với mối đe dọa từ biến đổi khí hậu. Những dự án lớn như đập Tam Hiệp và hàng trăm nhà máy phát điện nhỏ hơn được xây dựng trên khắp các con sông của Trung Quốc. Điều này có nghĩa các vùng tây nam Trung Quốc phụ thuộc tới 80% điện năng vào thủy điện.

Vào mùa hè năm ngoái, đợt hạn hán tồi tệ nhất trong nhiều thập kỷ đã làm khô cạn nhiều nhánh của sông Trường Giang, con sông dài nhất ở Trung Quốc, làm giảm lượng điện từ những con đập khổng lồ của Trung Quốc. Đồng thời, nắng nóng kéo dài khiến nhu cầu sử dụng máy lạnh tăng vọt.

Những yếu tố này buộc các quan chức phải đóng cửa các nhà máy sản xuất ở Tứ Xuyên trong nhiều tuần. Hoạt động công nghiệp tại Vân Nam cũng bị hạn chế trong nhiều tháng. Hệ thống vận chuyển đường thủy thậm chí phải ngừng hoạt động trong một thời gian dài.

Cuối năm 2022, Tứ Xuyên tuyên bố sẽ xây dựng loạt nhà máy điện chạy bằng khí đốt và thiết lập nhiều đường dây truyền tải điện kết nối với lưới điện các tỉnh lân cận. Tại Quảng Đông, nơi phụ thuộc vào thủy điện Vân Nam, các quan chức bất ngờ phê duyệt những dự án nhà máy nhiệt điện than mới với tổng công suất 17 GW. Đây là một phần của kế hoạch xây dựng quy mô lớn trên toàn quốc.

Thay đổi để thích nghi

Việc thay đổi để thích nghi với tình trạng thiếu điện trong mùa hè không diễn ra tương tự tại nhiều nơi khác trên thế giới. Đối với nhiều nhà khai thác điện, việc dư thừa quá nhiều công suất là không hiệu quả và gây ra tình trạng tăng chi phí sản xuất.

Tại Mỹ, lưới điện tại California và Texas phải đối mặt với tình trạng thiếu điện trong những năm gần đây do nhu cầu ngày càng tăng và thời tiết khắc nghiệt.

Dù vậy, cả 2 bang đều không có những biện pháp mạnh mẽ nhằm đánh giá rủi ro thời tiết và chuẩn bị nguồn cung điện.

"Ngay cả khi có nguy cơ dư thừa điện, nó vẫn sẽ ít tốn kém hơn nhiều so với việc mất điện hoặc gián đoạn do hạn hán kỷ lục đánh sập một nửa hệ thống thủy điện. Bởi như vậy thì sẽ phải chi nhiều tiền hơn cho việc phục hồi lưới điện", các nhà nghiên cứu của Lantau lưu ý.

Theo Citigroup, thủy điện có thể sẽ lại gặp thách thức trong năm nay khi có 90% khả năng xảy ra hiện tượng thời tiết El Nino trong khoảng thời gian từ tháng 5 đến tháng 7 và dẫn tới những đợt nắng nóng khác.

Ngân hàng này đã hạ bậc xếp hạng của Công ty điện China Yangtze Power trong tuần này do việc sử dụng thủy điện thấp và dự báo tình trạng ít mưa sẽ kéo dài.

Dự báo thời gian tới, các thành phố phía đông Trung Quốc có thể phải đối mặt với tình trạng thiếu điện trong giờ cao điểm vào mùa hè này, các khu vực miền Trung và miền Nam nước này cũng có thể bị thiếu điện