Năm 2017, TPHCM chính thức bị cắt giảm 5% điều tiết để lại

Tổng chi vẫn cao hơn tổng thu

Sáng nay (14/11), với hơn 82,15% tổng số đại biểu tán thành, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết về phân bổ ngân sách trung ương (NSTW) năm 2017.

Theo đó, tổng số thu cân đối NSTW là 729.730 tỷ đồng. Tổng số thu cân đối ngân sách địa phương là 482.450 tỷ đồng. Tổng số chi cân đối NSTW là 902.030 tỷ đồng, trong đó dự toán 254.630 tỷ đồng để bổ sung cân đối ngân sách, bổ sung có mục tiêu cho ngân sách địa phương.

Nghị quyết giao Chính phủ chỉ đạo và hướng dẫn các bộ, ngành, cơ quan khác ở Trung ương và địa phương phân bổ vốn đầu tư phát triển ưu tiên tập trung đẩy nhanh tiến độ, hoàn thành các chương trình, dự án quan trọng quốc gia, các công trình cấp thiết đang đầu tư dở dang; hỗ trợ nhà ở cho hộ gia đình người có công với cách mạng. Ưu tiên vốn đối ứng cho các dự án ODA, dự án hợp tác công tư (PPP), xử lý nợ đọng xây dựng cơ bản. Tăng cường kiểm tra, thanh tra, đối với tất cả các khâu trong quá trình đầu tư.

"Trong quá trình điều hành, bổ sung vốn đầu tư và các nguồn tài chính khác để hỗ trợ các địa phương trọng điểm thu có tỷ lệ điều tiết giảm trong giai đoạn 2017-2020, tạo điều kiện cho các địa phương này phát huy vai trò động lực kinh tế cho cả nước", Nghị quyết nêu.

Trước đó, tại báo cáo tiếp thu, giải trình ý kiến đại biểu Quốc hội về phương án phân bổ NSTW năm 2017, thay mặt Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH), Chủ nhiệm Ủy ban tài chính, ngân sách của Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho biết, nhiều ý kiến đề nghị cân nhắc việc giảm tỷ lệ điều tiết để lại cho ngân sách địa phương như: Thành phố Hồ Chí Minh (TPHCM - giảm 5%); Đà Nẵng (giảm 17%)…

"Việc giảm tỷ lệ điều tiết để lại cho các địa phương sẽ không có động lực để địa phương phát triển, đề nghị giữ mức hợp lý ở một số địa phương vùng động lực kinh tế", theo ý kiến của các đại biểu Quốc hội.

Giảm tỷ lệ điều tiết giữ lại song TPHCM vẫn nhận hỗ trợ từ NSTW khoảng 18.800 tỷ đồng

UBTVQH cho rằng, trong bối cảnh khó khăn chung của NSNN hiện nay, nhất là trong những năm gần đây vai trò của NSTW giảm sút, không giữ được vai trò chủ đạo theo tinh thần của Hiến pháp năm 2013. Đồng thời, theo quy định của Luật NSNN năm 2015 thì: Sau mỗi thời kỳ ổn định ngân sách, các địa phương phải tăng khả năng tự cân đối, tăng tỷ lệ phần trăm điều tiết số thu nộp về ngân sách cấp trên.

"Do vậy, việc Chính phủ trình tăng tỷ lệ điều tiết thu nộp của một số tỉnh trọng điểm thu về NSTW là phù hợp với quy định của Luật NSNN năm 2015 và Hiến pháp năm 2013 nhằm đảm bảo vai trò chủ đạo của NSTW, tăng nguồn lực để chia sẻ với các địa phương còn nhiều khó khăn", UBTVQH khẳng định.

Việc xác định tỷ lệ điều tiết để lại cho NSĐP đã căn cứ trên tổng số chi cân đối NSNN tính theo nguyên tắc tiêu chí, định mức mới trong thời kỳ ổn định ngân sách 2017-2020 về chi đầu tư phát triển và chi thường xuyên từ NSNN, bảo đảm mặt bằng chung giữa các địa phương. Các định mức phân bổ đã có hệ số và mức ưu tiên cho các địa phương điều tiết về NSTW. Đã ưu tiên phân bổ thêm số chi tính theo dân số từ 30% đến 70%.

Riêng Hà Nội và TPHCM là đô thị đặc biệt còn được tăng cao hơn để xử lý các vấn đề về môi trường, thị chính, đảm bảo an ninh trật tự cho dân số tại chỗ và dân số vãng lai... Bên cạnh đó, hàng năm NSTW còn hỗ trợ các địa phương này thông qua các dự án vốn ODA, vốn trái phiếu Chính phủ và bổ sung có mục tiêu.

Đây là nguồn lực lớn đóng góp vào tổng đầu tư toàn xã hội trên địa bàn, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội nói chung của các địa phương. Mức hỗ trợ này căn cứ vào từng công trình, dự án trên địa bàn.

Riêng TPHCM, nếu tính cả khoản bổ sung có mục tiêu từ NSTW cho ngân sách TPHCM năm 2017 là 7.316 tỷ đồng (gồm: vốn ngoài nước: 4.034 tỷ đồng, vốn trong nước 3.282 tỷ đồng) để thực hiện các dự án công trình quan trọng, thì tỷ lệ điều tiết của TPHCM khoảng 22%. Đồng thời, nếu tính cả 10.000 tỷ đồng trong kế hoạch đầu tư công trung hạn cho dự án chống ngập và 8.800 tỷ đồng cho 2 bệnh viện tuyến cuối tại TPHCM thì tổng mức hỗ trợ từ NSTW khoảng 18.800 tỷ đồng cho TPHCM.

Bên cạnh đó, UBTVQH cho rằng, trong bối cảnh NSNN còn khó khăn, phải bảo đảm cân đối giữa phát triển kinh tế và giải quyết các vấn đề xã hội, hỗ trợ các địa phương còn khó khăn, thì cần có sự chia sẻ đồng thuận của các địa phương có tiềm lực kinh tế lớn.

Với tinh thần đó, UBTVQH đã trình Quốc hội chấp thuận phương án xác định tỷ lệ điều tiết giai đoạn 2017-2020 như phương án Chính phủ trình, đồng thời đề nghị Chính phủ trong quá trình điều hành NSNN năm 2017 và các năm tiếp theo, ưu tiên bổ sung nguồn vốn đầu tư và các nguồn tài chính khác để hỗ trợ các địa phương trọng điểm thu có tỷ lệ điều tiết giảm trong giai đoạn 2017-2020, tạo điều kiện cho các địa phương này phát huy vai trò động lực kinh tế cho cả nước.

Bích Diệp