Loạt phát ngôn ấn tượng tại Diễn đàn ESG Việt Nam lần thứ nhất

Diễn đàn ESG Việt Nam lần thứ nhất với chủ đề "Chiến lược phát triển bền vững trong kỷ nguyên mới" được báo Dân trí tổ chức thành công tại Hà Nội vào chiều 23/4.

Sự kiện có sự tham gia của đội ngũ diễn giả là lãnh đạo cơ quan quản lý Nhà nước, chuyên gia hàng đầu và có tầm ảnh hưởng ở lĩnh vực ESG trong nước và quốc tế.

Theo phản ánh của phần lớn khách tham dự, sự kiện có nội dung hấp dẫn, đa dạng, đa chiều với các bài tham luận và hội thảo chuyên sâu. Khi tham gia sự kiện, người tham dự đã có cơ hội kết nối với chuyên gia có kinh nghiệm về ESG và quản trị doanh nghiệp theo định hướng ESG; tiếp cận giải pháp quản trị theo định hướng ESG - yếu tố sống còn với doanh nghiệp hướng tới tối đa hóa hiệu quả, lợi nhuận, phát triển bền vững trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.

Bà Phạm Thị Thanh Tùng, Phó Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế (Ngân hàng Nhà nước Việt Nam) cho biết, ESG không phải lĩnh vực mới nhưng ngày càng trở nên cấp thiết, khó khăn, khắt khe.

"Chúng ta phải linh hoạt trong việc thực hành ESG, đặc biệt với ngành ngân hàng bởi đây là ngành cung cấp lượng vốn quan trọng thúc đẩy tăng trưởng kinh tế", bà Tùng nói. 

Với vai trò là kênh dẫn vốn huyết mạch của nền kinh tế, thời gian qua, ngành ngân hàng đã và đang triển khai nhiều giải pháp để thúc đẩy nguồn vốn tài trợ cho các hoạt động mang lại lợi ích môi trường, phát triển các mô hình sản xuất bền vững, góp phần chuyển đổi nền kinh tế xanh, phát thải thấp.

TS Bùi Thanh Minh, Phó giám đốc Văn phòng Ban Nghiên cứu phát triển kinh tế tư nhân (Ban IV), nhận định chính sách phát triển bền vững không phải là chính sách đơn lẻ mà là chính sách tổng thể, hoàn thiện, phù hợp với từng cấp độ doanh nghiệp. 

"Chẳng hạn, chúng ta nhắc đến chuyển đổi xanh cần nhắc đến tài chính xanh, chính sách công nghiệp… Chúng ta cần có tư duy hệ thống, xây dựng hệ sinh thái chiến lược phát triển bền vững", ông Minh nói. 

Theo ông Minh, trước đây, Việt Nam phát triển phụ thuộc nhiều vào FDI. "Tuy nhiên, chúng ta không thể vươn mình, không thể trở thành những nước có thu nhập cao nếu chỉ dựa vào những động lực từ bên ngoài", ông nói.

Theo vị này, đã đến lúc Việt Nam cần có những động lực từ bên trong, có những cơ chế, thiết kế chính sách để phát huy những doanh nghiệp tiên phong, dẫn dắt, có những chính sách cho doanh nghiệp nhỏ và vừa, hộ kinh doanh, thúc đẩy tinh thần khởi nghiệp toàn xã hội. 

Ông Mạc Quốc Anh, Viện trưởng Viện Kinh tế và phát triển doanh nghiệp, Phó chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa TP Hà Nội, chỉ ra một điểm sáng là hiện nay, tín dụng xanh đã tăng 22% so với cùng kỳ 2023, hình thành "đường băng" cho doanh nghiệp vừa và nhỏ tiếp cận. "Trước đây, tín dụng xanh dành cho doanh nghiệp nhỏ và vừa không có nhiều", ông nói.

Tuy nhiên ông cũng lưu ý nút thắt là ngân hàng thường rót vốn vào dự án lớn nhằm bớt rủi ro hơn. Doanh nghiệp nhỏ và vừa khó tiếp cận được tín dụng xanh từ ngân hàng khi không có tài sản đảm bảo. 

Ông Nguyễn Tiến Huy, Giám đốc Văn phòng Doanh nghiệp vì sự phát triển bền vững, (VCCI), cho biết áp lực từ nhà đầu tư và người tiêu dùng đối với minh bạch ESG ngày càng lớn.

Các quỹ đầu tư toàn cầu đang chuyển dịch dòng vốn vào các doanh nghiệp có báo cáo ESG tốt, đồng thời người tiêu dùng ưa chuộng sản phẩm thân thiện với môi trường và có đạo đức kinh doanh rõ ràng. Trong một đêm, công xưởng may mặc với 28.000 công nhân phải đóng cửa vì sử dụng lao động trẻ em.

Bên cạnh đó, sự gia tăng của công nghệ số và chuyển đổi số cũng là một xu hướng then chốt. Công nghệ giúp doanh nghiệp thu thập, phân tích, khai phá, trình bày, đo lường và công bố dữ liệu ESG hiệu quả hơn, đồng thời hỗ trợ đổi mới mô hình kinh doanh theo hướng bền vững. 

Ngoài ra, khung chính sách và tiêu chuẩn quốc tế về ESG cũng đang hoàn thiện nhanh chóng, đòi hỏi doanh nghiệp không chỉ tuân thủ trong nước mà còn phải đáp ứng yêu cầu toàn cầu, đặc biệt nếu muốn mở rộng ra thị trường quốc tế.

Trong bối cảnh đó, ESG không còn là lựa chọn mang tính hình thức mà trở thành một phần chiến lược cốt lõi trong quản trị rủi ro, nâng cao giá trị thương hiệu và đảm bảo tăng trưởng dài hạn cho doanh nghiệp. 

Bà Phạm Minh Hương, Giám đốc Dịch vụ Phát triển bền vững (Deloitte Việt Nam), cho biết khó khăn của doanh nghiệp hiện nay khi tiếp cận tài chính xanh là có quá nhiều khung tiêu chuẩn, quy định. Do đó, doanh nghiệp phải nhận thức được rõ những tác động trong từng hoạt động kinh doanh của mình để đưa ra được giải pháp.

Theo bà, xu hướng ESG cần được tích hợp trong toàn bộ hoạt động của doanh nghiệp từ chiến lược đến vận hành.

Ông Nguyễn Văn Khoa, Tổng giám đốc Tập đoàn FPT, đồng thời là Chủ tịch Hiệp hội Phần mềm và Công nghệ thông tin (VINASA), đã có những chia sẻ về thực tiễn quản trị không hình thức tại doanh nghiệp của ông.

Theo ông Khoa, vận dụng ESG vào việc xây dựng chiến lược rất quan trọng vì nó tạo ra sự bền vững, tạo "sức đề kháng" cho doanh nghiệp chống lại những thay đổi nhanh của thời cuộc. Tổng giám đốc Tập đoàn FPT nhấn mạnh đưa ESG vào hoạt động cốt lõi sẽ nâng cao hoạt động, mở rộng tăng trưởng bền vững, tạo môi trường tốt, thu hút lao động trẻ.

Bà Phan Thị Hồng Dung, Phó tổng giám đốc Công ty cổ phần Di chuyển Xanh và Thông minh GSM, nói ESG là những tiêu chí đã được hình thành đặt ra cho doanh nghiệp và được chứng minh hiệu quả trên toàn thế giới. Bà nhấn mạnh ESG là ngôn ngữ chung để doanh nghiệp Việt Nam tăng sức mạnh hội nhập toàn cầu.

Bà Dung chia sẻ đối với Xanh SM, ESG không còn là khẩu hiệu. Phát triển bền vững không đối lập với tăng trưởng. Ngược lại, đó chính là nền tảng vững chắc cho sự thịnh vượng lâu dài.

Ông Phạm Tuấn Anh, Thành viên Hội đồng thành viên Tập đoàn Công nghiệp - Năng lượng quốc gia (PVN), chia sẻ chi tiết về chiến lược đổi mới mô hình tăng trưởng trong kỷ nguyên mới. 

Theo ông, việc tích hợp các yếu tố ESG (môi trường - xã hội - quản trị), khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số được xác định là động lực then chốt cho sự phát triển bền vững của doanh nghiệp.

Đại diện PVN nhấn mạnh phát triển bền vững không còn là một khái niệm mang tính lý thuyết, mà là yêu cầu thiết yếu trong kỷ nguyên mới. Doanh nghiệp của ông xác định khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là nền tảng cho năng lực cạnh tranh mới. 

Ông Arghya Mandal, Tổng giám đốc Công ty cổ phần Sữa TH, đại diện Ban lãnh đạo Tập đoàn TH, với vai trò là một trong những doanh nghiệp tiên phong về ESG, không chỉ chia sẻ những kinh nghiệm thực tế trong thực thi ESG, mà còn truyền cảm hứng về một hướng đi bền vững, thực chất cho cộng đồng doanh nghiệp Việt.

Ông cho rằng ESG trở thành trục xuyên suốt trong các chính sách kinh tế mới, hệ thống pháp lý và thị trường đang định hình. Doanh nghiệp buộc phải thay đổi từ chiến lược đến vận hành nếu không muốn bị bỏ lại.

Chia sẻ kinh nghiệm ứng phó và sáng tạo trong bối cảnh mới, lãnh đạo tập đoàn này cho biết ESG không phải là yếu tố phụ trợ mà được tích hợp sâu vào chiến lược lõi cũng như các trụ cột Phát triển bền vững của tập đoàn. Ông khẳng định phát triển bền vững không chỉ là trách nhiệm doanh nghiệp, mà còn là lợi thế cạnh tranh mang tính chiến lược và lâu dài.

Ông Deep Sen, Phó chủ tịch Tiểu ban Tài chính Bền vững (SFSC), EuroCham tại Việt Nam, chia sẻ về chìa khóa thích ứng trong bối cảnh mới,  liên tục nhấn mạnh rằng "tính linh hoạt" chính là chìa khóa giúp doanh nghiệp Việt Nam thích ứng thành công trong kỷ nguyên mới.

Ông cho rằng doanh nghiệp cần có sự sẵn sàng thiết kế lại văn hóa tổ chức, đưa ESG vào chiến lược của công ty và đầu tư có hệ thống vào các lộ trình phi carbon hóa. Doanh nghiệp cần có khả năng thu hút thị trường tài chính để tiếp cận các nguồn vốn xanh đang ngày càng tăng, vốn đang chi phối các quyết định đầu tư và thương mại hiện nay.

Ngoài những khuyến nghị cụ thể cho doanh nghiệp, ông Deep Sen cũng đưa ra các đề xuất mang tính chiến lược cho các nhà hoạch định chính sách nhằm tạo môi trường thuận lợi hơn cho doanh nghiệp trong quá trình chuyển đổi.