Kinh tế Việt Nam ảnh hưởng ra sao khi ông Biden đắc cử Tổng thống Mỹ?

Bất chấp những khiếu nại về gian lận phiếu bầu và cuộc chiến pháp lý mà nhóm tranh cử của ông Donald Trump đưa ra, ông Joe Biden đã được các hãng tin lớn của Mỹ xướng tên là Tổng thống thứ 46 của nước này.

Đây cũng là thời điểm các quốc gia, giới chuyên gia bàn luận về những tác động của chính sách Đảng Dân chủ và ông Joe Biden tới nền kinh tế nước họ.

Trao đổi với PV Dân trí, ông Lê Duy Bình - Giám đốc điều hành Economica Vietnam - nói: Để đưa ra nhận định, phán đoán tác động đối với nền kinh tế Việt Nam khi ông Joe Biden lên làm Tổng thống Mỹ thì cần đặt trong chiều dài lịch sử quan hệ hợp tác giữa hai nước.

Sau gần 3 thập niên bình thường hóa quan hệ, quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ ngày càng phát triển toàn diện, trong đó quan hệ thương mại đầu tư không ngừng được cải thiện.

“Chúng ta đã chứng kiến nhiều lần thay đổi về Đảng cầm quyền ở Mỹ, nhưng nhìn chung về tổng thể, hầu hết thời Tổng thống nào cũng dựa trên trên nền tảng quan hệ đối tác, hợp tác tin cậy về kinh tế thương mại đầu tư giữa hai nước. Điều này được thể hiện qua mức tăng trưởng ngoạn mục về thương mại, đầu tư giữa hai nước trong những năm trở lại đây”, ông Bình nói dưới góc độ một chuyên gia kinh tế và cho rằng sắp tới xu hướng quan hệ kinh tế giữa hai nước vẫn được duy trì tích cực.

Vị chuyên gia cũng cho biết, gần đây Mỹ đã công bố Chiến lược Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và rộng mở (FOIP) và chiến lược này sẽ tiếp tục duy trì trong nhiều thập kỷ tới. Bất kỳ Tổng thống thuộc đảng phái nào tại Mỹ cũng sẽ duy trì chiến lược này. Hơn nữa trong bối cảnh hiện nay, vị thế của Việt Nam ngày càng tăng lên trong việc thu hút đầu tư, thương mại từ các quốc gia trên thế giới.

Vừa qua, các chuyên gia bàn luận khá nhiều về chủ đề “chuỗi cung ứng” - một vấn đề mấu chốt trong cuộc đua trở thành Tổng thống Mỹ giữa ông Donald Trump và ông Joe Biden.

Trong suốt quá trình vận động tranh cử, ông Biden đã liên tục nhấn mạnh rằng Mỹ cần "gia cố chuỗi cung ứng" của mình, nhất là khi Covid-19 đã phơi bày hàng loạt điểm yếu của nền kinh tế hàng đầu thế giới.

Nhận định về vấn đề này, chuyên gia Lê Duy Bình cho biết, nếu ông Trump đã đặt ra tiền đề ban đầu và kích hoạt cho việc dịch chuyển chuỗi cung ứng, thì ông Joe Biden vẫn tiếp tục xu hướng này do những lợi ích của chính nền kinh tế Mỹ. Sự khác biệt có thể ở chỗ cách thể hiện của ông Biden sẽ “mềm mỏng” hơn.

Việc thiết lập lại chuỗi cung ứng toàn cầu tiếp tục được duy trì, ông Bình cho rằng, nếu Việt Nam tận dụng tốt cơ hội sẽ tiếp tục hưởng lợi.

“Như chúng ta đề cập rất nhiều thời gian qua, Việt Nam cực kỳ có lợi thế khi kiểm soát tốt dịch Covid-19, là một điểm đến an toàn của nhà đầu tư trong quá trình dịch chuyển chuỗi cung ứng” - ông Bình nhấn mạnh. 

Trong báo cáo triển vọng thị trường chứng khoán tháng 11, chuyên gia Mirae Asset cho hay: Cuối cùng, cho dù ông Trump hay Biden thắng cử, Việt Nam vẫn được hưởng lợi từ quá trình tái cơ cấu chuỗi cung ứng, vốn khó bị đảo lộn trong trung hạn.

Một số chuyên gia kỳ vọng việc Biden khôi phục lại Hiệp định thương mại TPP (nay là CPTPP) mà ông Trump đã loại bỏ 4 năm trước. Tuy nhiên, ông Bình đánh giá cơ hội này không quá cao dù ông Biden có quan điểm cởi mở về tự do thương mại.

Khác với ông Trump, khi tranh cử, ông Biden cho thấy sự ủng hộ tự do hoá thương mại toàn cầu, giảm bớt các chính sách bảo hộ. Tuy nhiên, chúng ta cũng không nên quá trông chờ việc Mỹ quay trở lại CPTPP, ông Bình nhận định. Trong khi đó, Việt Nam cũng đã ký rất nhiều hiệp định thương mại, việc cần làm là cần “tận dụng tốt” những hiệp định đã ký.

Một vấn đề lớn khác được nhiều người quan tâm, đó là vấn đề thặng dư thương mại của Việt Nam với Mỹ liên tục tăng cao. Liệu vấn đề này có được chú ý trong nhiệm kỳ Tổng thống Mỹ, chuyên gia Lê Duy Bình cho rằng “có thể sẽ có nhưng chúng ta kỳ vọng vào sự mềm mỏng, nhẹ nhàng hơn”.

Dù ai làm Tổng thống Mỹ thì thì họ vẫn vẫn đặt lợi ích Mỹ lên trên hết. Điều quan trọng theo ông Bình đó là Việt Nam phải chủ động, kiểm soát được các rủi ro, các biện pháp xử lý.

“Nhìn chung, điều quan trọng nhất vẫn là sự nỗ lực của Việt Nam, của tinh thần tự cường, tự chủ và dựa trên chiến lược lâu dài, tinh thần hợp tác để duy trì quan hệ thương mại kinh tế trong mối quan hệ với các nước, trong đó có Mỹ” - ông Lê Duy Bình nhận định.

Một số chuyên gia khác rằng, việc ông Joe Biden thắng cử có thể tác động tiêu cực tới cổ phiếu Mỹ nhưng lại tích cực cho thị trường khác, khi xét tới kế hoạch nâng thuế đối với các công ty và người Mỹ giàu có.

Tại Việt Nam, chuyên gia Mirae Asset cho rằng, rủi ro của thị trường trong nước không quá lớn nhờ được hỗ trợ vững chắc bởi nền tảng nội tại. Theo đó, chỉ số VN-Index được dự báo sẽ giữ được xu thế tăng với mục tiêu trong kịch bản khả quan là 980 điểm. Trong đó, thị trường nhiều khả năng rung lắc quanh mốc kháng cự 960.

Việt Nam tiếp tục kiểm soát rất tốt dịch bệnh trong hơn 2 tháng qua, bất chấp tình hình dịch bệnh khó lường tại nhiều nước. Theo đó, các hoạt động kinh tế trong nước đánh dấu sự khởi sắc rõ rệt trong tháng 10 ở nhiều lĩnh vực quan trọng, từ sản xuất đến tiêu dùng, đầu tư và xuất nhập khẩu, khẳng định xu thế phục hồi vững chắc của nền kinh tế.