Hợp tác kinh tế thương mại là động lực thúc đẩy quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ

Hôm nay (10/7), Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID) và Bộ Tài chính Việt Nam khởi động dự án Tạo thuận lợi Thương mại. Tham dự có Phó Thủ tướng Chính phủ Việt Nam Vương Đình Huệ, Đại sứ Hoa Kỳ Tại Việt Nam Daniel J. Kritenbrink và Giám đốc USAID Việt Nam Michael Greene cùng đại diện các bộ, ngành, tổ chức quốc tế và các hiệp hội doanh nghiệp.

Dự án do USAID tài trợ, được thực hiện trong 5 năm với ngân sách 21,7 triệu USD có mục tiêu hỗ trợ Chính phủ Việt Nam áp dụng và triển khai cách tiếp cận quản lý rủi ro đối với cơ quan hải quan và các cơ quan kiểm tra chuyên ngành. Việc này sẽ giúp tăng cường thực thi Hiệp định Tạo thuận lợi Thương mại của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) mà Hoa Kỳ và Việt Nam đều là thành viên.

USAID sẽ phối hợp với Tổng cục Hải Quan, Bộ Tài chính, để củng cố vai trò và năng lực của Ủy ban Quốc gia về Tạo thuận lợi Thương mại (NTFC) và các tổ công tác của ủy ban này nhằm nâng cao hiệu quả công tác kiểm tra chuyên ngành và quan hệ đối tác giữa hải quan và doanh nghiệp.

Dự án được thực hiện đến năm 2023 và hỗ trợ việc chuẩn hóa các chính sách và quy trình xuất nhập khẩu, tăng cường sự phối kết hợp giữa cấp trung ương và địa phương và nâng cao năng lực cho cán bộ hải quan địa phương. Việc này sẽ giúp Việt Nam xây dựng một môi trường thương mại và đầu tư hấp dẫn hơn và dễ dự đoán hơn cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ trong nước cũng như các nhà thương mại và nhà đầu tư quốc tế.

Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ cho biết, thời gian qua, song song với việc đàm phán, phê chuẩn và tổ chức triển khai Hiệp định tạo thuận lợi thương mại (TFA), Việt Nam đã chủ động đàm phán, ký kết và triển khai nhiều hiệp định thương mại tự do cả trên cấp độ đa phương và song phương, theo đó Việt Nam cam kết tạo ra sự khác biệt, thúc đẩy sự minh bạch, nhất quán, có tính dự  đoán đối với quy trình thủ tục và dịch vụ công của Chính phủ cung cấp cho các giao dịch hàng hóa qua biên giới.

Ở trong nước, Chính phủ Việt Nam quyết liệt chỉ đạo và tổ chức triển khai nhiều biện pháp cụ thể nhằm cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia và tạo dựng môi trường kinh doanh minh bạch, thuận lợi, bình đẳng cho cộng đồng doanh nghiệp. Trên tinh thần này, Chính phủ đã thành lập Ủy ban chỉ đạo quốc gia về NSW, ASW và tạo thuận lợi thương mại.

Theo Phó Thủ tướng, hệ thống một cửa quốc gia của Việt Nam đã kết nối 13 bộ, ngành với 173 thủ tục hành chính được đưa lên NSW với tổng số hồ sơ hành chính đã được xử lý trên Cổng thông tin một cửa quốc gia gần 2,2 triệu bộ hồ sơ của hơn 29.800 doanh nghiệp tham gia. Hệ thống một cửa quốc gia Việt Nam đã kết nối với 5 nước ASEAN và cùng với các nước này tiến hành trao đổi dữ liệu điện tử giấy chứng nhận xuất xứ mẫu D với số lượng hơn 90.000 C/O điện tử để thực hiện hiệp định thương mại ASEAN (ATIGA).

Hiện tại hệ thống của Việt Nam đang chấp nhận kiểm nghiệm kết nối từ các nước thành viên ASEAN khác và sẵn sàng thử nghiệm trao đổi tờ khai hải quan ASEAN và giấy chứng nhận kiểm dịch điện tử giữa các nước đã kết nối.

Về công tác kiểm tra chuyên ngành, tính đến tháng 3/2019 các mặt hàng thuộc diện quản lý và kiểm tra chuyên ngành đã giảm 12.600 mặt hàng, còn 70.000 mặt hàng. Tuy nhiên, Phó Thủ tướng cho rằng đây là những kết quả bước đầu và còn nhiều việc cần phải triển khai quyết liệt để đảm bảo sự đồng bộ và phát triển bền vững.

Trong bối cảnh đó, Phó Thủ tướng đánh giá Dự án hỗ trợ kỹ thuật tạo thuận lợi thương mại do Hoa Kỳ tài trợ là đúng thời điểm và thiết thực với Việt Nam, đáp ứng được yêu cầu mong đợi của Chính phủ Việt Nam trong việc thực hiện Hiệp định TFA và tổ chức triển khai các Hiệp định thương mại tự do thế hệ mới.

Thay mặt Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ bày tỏ cảm ơn sự giúp đỡ quý báu của Chính phủ và nhân dân Hoa Kỳ đã dành cho Việt Nam trong thời gian qua và đối với dự án.

“Chính phủ Việt Nam luôn rất coi trọng quan hệ với Hoa Kỳ, mong muốn tiếp tục phát triển quan hệ đối tác toàn diện với Hoa Kỳ, trên cơ sở cùng có lợi, mang lại tăng trưởng việc làm cho người dân và doanh nghiệp hai nước, góp phần duy trì hòa bình ổn định hợp tác trong khu vực và trên thế giới, trong đó thành công trong hợp tác kinh tế thương mại đầu tư là động lực thúc đẩy quan hệ đối tác toàn diện giữa hai nước.” - Phó Thủ tướng khẳng định.

Phó Thủ tướng đề nghị Bộ Tài chính và các bộ, ngành, địa phương phối hợp chặt chẽ với Cơ quan phát triển quốc tế Hoa Kỳ cũng như khu vực kinh tế tư nhân tổ chức triển khai dự án một cách hiệu quả bảo đảm mục tiêu tổng thể đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

Theo Tiến sĩ Claudio Dordi - Giám đốc Dự án Tạo thuận lợi thương mại: Chính phủ Hoa Kỳ thông qua USAID đã triển khai Dự án Tạo thuận lợi thương mại cho Việt Nam với mục tiêu tổng thể là “cải cách, chuẩn hóa, hài hòa hóa và đơn giản hóa các thủ tục hành chính trong lĩnh vực xuất nhập khẩu phù hợp với các chuẩn mực quốc tế nhằm thực hiện Hiệp định Tạo thuận lợi thương mại của WTO và chủ trương cải cách công tác kiểm tra chuyên ngành đối với hàng hóa xuất nhập khẩu”.

Châu Như Quỳnh