Hệ lụy từ đồ nội thất kém chất lượng đến sức khỏe
(Dân trí) - Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), gần một nửa số ca tử vong liên quan tới ô nhiễm không khí trên toàn cầu bắt nguồn từ ô nhiễm trong nhà. Một trong những nguyên nhân chính là do khí độc phát thải từ nội thất gỗ công nghiệp.
Đồ nội thất bằng gỗ công nghiệp đang là xu hướng được nhiều người tiêu dùng lựa chọn. Tuy nhiên, nếu sử dụng phải các mặt hàng kém chất lượng, không chỉ công năng sử dụng bị ảnh hưởng mà sức khỏe người dùng cũng chịu những tác hại không nhỏ.
Tàn phá sức khỏe từ đồ nội thất trong nhà
Theo các chuyên gia, đã có nhiều nghiên cứu cho thấy không khí trong nhà có thể bị tác động bởi nấm mốc, mạt bụi, chất tẩy rửa, trong đó, đặc biệt là các đồ nội thất từ gỗ công nghiệp.
Không khí trong nhà không sạch có thể là nguyên nhân khiến con người gia tăng nguy cơ mắc bệnh viêm phổi, giảm chức năng phổi…
ThS. BS Lã Quý Hương - Khoa Hô hấp, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh - cho biết các sản phẩm nội thất được làm bằng ván gỗ công nghiệp (ván dăm, ván sợi…) chứa một lượng lớn formaldehyde. Ván gỗ công nghiệp vượt chuẩn formaldehyde theo quy định là một trong những mầm mống gây ô nhiễm, ảnh hưởng sức khỏe của gia đình, đặc biệt người già, trẻ em, những người có bệnh nền.
Theo bác sĩ Hương, người hít phải không khí ô nhiễm formaldehyde 0,1-0,5 ppm bị kích ứng mắt và mũi, ảnh hưởng đến thần kinh, tăng nguy cơ mắc bệnh hen suyễn, dị ứng. Mức độ 0,6-1,9 ppm có thể làm suy giảm chức năng phổi, nếu mức độ phơi nhiễm cao có thể gây đột biến gen, dẫn tới ung thư.
Người già, trẻ nhỏ, người mắc bệnh hô hấp thường dễ bị ảnh hưởng bởi loại khí độc hại này. Ngoài ra, lớp sơn phủ đồ nội thất bằng gỗ nhân tạo còn chứa hợp chất hữu cơ dễ bay hơi (VOC) khác như benzen, perchloroethylene... sẽ phát thải vào không gian sống trong thời gian dài. Khi các chất này vào cơ thể có thể gây hại đến hệ hô hấp, mắt, mũi, họng, hệ thần kinh trung ương, gan, thận.
Do đó, để phòng tránh, người tiêu dùng nên cân nhắc kỹ trước khi lựa chọn gỗ công nghiệp làm đồ nội thất cho mình. Không nên ham rẻ mà chọn mua những sản phẩm tủ bếp gỗ công nghiệp chất lượng kém với quy trình sản xuất không đảm bảo, vượt quá ngưỡng an toàn cho phép. Đặc biệt sẽ rất nguy hiểm khi sử dụng đồ nội thất bằng gỗ công nghiệp không đảm bảo đạt chuẩn nếu nhà có trẻ nhỏ.
Theo nghiên cứu của Cục Bảo vệ Môi trường Hoa Kỳ (EPA), ô nhiễm không khí trong nhà là vấn đề được đánh giá nghiêm trọng và có mức độ gây tử vong cao nhất, bởi 80% - 90% hoạt động của con người diễn ra trong nhà. Một trong những nguồn gây ô nhiễm không khí trong nhà lớn nhất là từ đồ nội thất, đặc biệt là nội thất làm từ gỗ công nghiệp kém chất lượng…
Sử dụng vật liệu nội thất bền vững và an toàn
Thực tế, bất cứ sản phẩm nội thất nào được làm từ gỗ công nghiệp như: ván dăm, ván sợi, ván dán… cũng đều phải sử dụng đến keo hóa chất trong quá trình sản xuất. Vì thế, để kiểm soát việc sử dụng và hạn chế ảnh hưởng của formaldehyde, các cơ quan, tổ chức đã ban hành các khung tiêu chuẩn nhất định nhằm bảo vệ người tiêu dùng.
Tuy nhiên, tại Việt Nam, vẫn còn tình trạng các sản phẩm ván gỗ công nghiệp không rõ nguồn gốc, trôi nổi trên thị trường và được gắn mác hàng nhập khẩu. Kéo theo việc kiểm soát nồng độ formaldehyde trong sản phẩm không được thực hiện.
Người tiêu dùng vẫn chưa ý thức tầm quan trọng của việc kiểm soát nồng độ formaldehyde và sự ảnh hưởng của chất này đối với sức khỏe nếu vượt ngưỡng an toàn.
Trước thực trạng trên, vừa qua, Bộ Xây dựng đã ban hành Thông tư số 04/2023/TT-BXD về quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về sản phẩm, hàng hóa vật liệu xây dựng. Thông tư này có hiệu lực từ ngày 1/1/2024.
Theo đó, đối với sản phẩm gỗ công nghiệp, ván sợi, thông tư 04 ban hành quy định về hàm lượng chất formaldehyte. Cụ thể, hàm lượng formaldehyte phát tán đối với phân loại E1 không lớn hơn 0,124 mg/m3 hoặc không lớn hơn 9 mg/100g; còn đối với phân loại E2 thì hàm lượng formaldehyte lớn hơn 0,124 mg/m3 hoặc không lớn hơn 30 mg/100g.
Tương tự, với sản phẩm gỗ công nghiệp ván dăm, hàm lượng formaldehyte phát tán không lớn hơn 0,124 mg/m3 hoặc 0,7 mg/l hoặc 8 mg/100g.
Khi lưu thông trên thị trường, các sản phẩm, hàng hóa sản xuất trong nước phải có giấy chứng nhận hợp quy. Đây là 2 tiêu chuẩn cơ bản nhất mà người tiêu dùng cần quan tâm khi lựa chọn các sản phẩm công nghiệp.
Người tiêu dùng có quyền đòi hỏi các sản phẩm phải có chứng từ đạt chuẩn E theo quy định để chủ động bảo vệ sức khỏe của chính mình và người thân.
PGS.TS Lê Trung Thành - Viện trưởng Viện Vật liệu xây dựng - cho biết, thông tư 04 có hiệu lực vào đầu năm 2024, là quy chuẩn bắt buộc mà các doanh nghiệp sản xuất vật liệu gỗ công nghiệp phải tuân thủ. Đây là cơ sở để phân biệt nhà sản xuất tuân thủ yêu cầu với doanh nghiệp không bảo đảm, tăng tính minh bạch cho môi trường kinh doanh, công bằng cho các đơn vị tham gia thị trường.