Giá điện không "gánh" lỗ đầu tư ngoài ngành của EVN

Thực tế, giá xăng dầu có lúc tăng, lúc giảm, còn giá điện chỉ có tăng, chưa bao giờ giảm. Trong khi đó, Bộ Công Thương lại cho phép EVN có thể điều chỉnh giá điện tối đa 4 lần/năm. Điều đó, khiến người dân có thể hiểu là tăng 4 lần/năm. Ông nghĩ sao?

Quyết định của Thủ tướng về điều chỉnh giá bán điện theo cơ chế thị trường có nhấn mạnh rằng, việc điều chỉnh giá điện phải tránh điều chỉnh thường xuyên nhưng cũng tránh để quá lâu, do đó mới mở ra cơ chế cho phép 3 tháng có thể điều chỉnh một lần nếu đầu vào biến động mạnh.

Nhưng việc tăng hay giảm là phải tùy theo tình hình cụ thể, sức chịu đựng của nền kinh tế. Trên cơ sở đó, Bộ Công Thương sẽ tham khảo, thống nhất việc điều chỉnh giá điện của EVN.

Còn việc giá điện chỉ có tăng là do hoàn toàn phụ thuộc vào các yếu tố đầu vào. Giá xăng có lúc giảm là do giá họ nhập về từ thị trường thế giới giảm. Đối với giá điện, từ trước đến nay EVN chưa bao giờ được các đơn vị bán điện giảm giá bán, trong khi các yếu tố đầu vào liên tục tăng qua các năm thì khó mà có chuyện giảm giá bán điện.

Nếu chiếu theo những biến động các yếu tố đầu vào hiện nay, liệu có thể hiểu là giá điện lại sắp tăng?

Hiện Bộ chưa nhận được bất kỳ một đề xuất nào về tăng giá điện từ EVN, nên chưa thể bình luận gì.

Vấn đề xử lý lỗ của EVN đang hiện được dư luận quan tâm bởi theo người dân, điều này có tác động không nhỏ tới việc tăng giá điện tới đây. Vậy trong trường hợp tăng giá điện tới đây có phải “gánh” lỗ cho EVN, trong đó có cả lỗ do đầu tư ngoài ngành?

Chúng tôi khẳng định, các khoản lỗ không phải do đầu tư vào điện thì EVN sẽ không được thu hồi thông qua giá điện. Còn xử lý như thế nào thì phải tùy thuộc vào chỉ đạo của Chính phủ.

Chẳng hạn phần lỗ của EVN trong đầu tư cho điện 15 nghìn tỷ đồng do chênh lệch tỷ giá, hơn 8 nghìn tỷ đồng do sản xuất trong năm 2010 thì phải có lộ trình giải quyết. Hiện Bộ Công Thương cũng đang tính toán để xin ý kiến Chính phủ. Còn khoản lỗ này thu hồi trong bao nhiêu năm cũng chưa thể khẳng định ngay được.

Xin ông cho biết, giá điện hiện nay của EVN đang bán có lỗ không?

EVN mua vào khoảng 5 cent/kWh, nhưng không có chuyện bán cao hơn nhiều. Hiện giá điện bình quân chỉ hơn 1.200 đồng/kWh, tức khoảng 6,5 cent.

Nhưng quan trọng hơn là thị trường điện rất phức tạp, biến động khó lường. Do đó, EVN buộc phải rất chặt chẽ khi mua vào, không ký hợp đồng lâu dài nhằm tránh những thua lỗ trong tương lai.

Theo số liệu của Học viện Tài chính,  tỷ lệ tiêu dùng điện bình quân đầu người ở Việt Nam hiện vẫn rất thấp so với nhiều nước trong khu vực, chẳng hạn như chỉ bằng 2/5 ở Thái Lan. Trong khi đó, trong nhiều lần tăng giá điện trước đây, EVN và cơ quan quản lý đều cho rằng, giá điện thấp là nguyên nhân quan trọng khiến người dân sử dụng lãng phí điện…?

Có thể là EVN viện dẫn, còn cơ quan quản lý không nói rằng tăng giá điện là do dân dùng điện lãng phí. Còn chuyện bình quân đầu người sử dụng điện của chúng ta đang thấp cũng có thể đúng, nhưng điều đó không có nghĩa là chúng ta có thể sử dụng điện thoải mái, lãng phí mà không cần tiết kiệm.

Xin cảm ơn ông!

LH