Dòng vốn xanh chảy mạnh, kiến tạo nền kinh tế bền vững

Dòng vốn xanh đang ở đâu?

Thế giới đang chuyển mình mạnh mẽ sang tài chính xanh, năng lượng sạch và mô hình kinh tế tuần hoàn. Các khu vực và tổ chức toàn cầu, từ G20, EU, Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc đến ASEAN, liên tục đưa ra chính sách thúc đẩy tài chính xanh. Đây không chỉ là xu hướng tất yếu mà còn là lựa chọn sống còn cho một tương lai bền vững.

Việt Nam cũng đang nỗ lực hòa nhịp với xu thế này. Cam kết đạt mức phát thải ròng bằng 0 (Net Zero) vào năm 2050 theo tinh thần COP26/COP28 tạo ra cú hích mạnh mẽ, mở đường cho dòng vốn xanh đến gần hơn với các dự án thực tế. Theo Ngân hàng Thế giới, để hiện thực hóa chiến lược tăng trưởng xanh, Việt Nam cần tới khoảng 368 tỷ USD vốn đầu tư đến năm 2040, tương đương 6,8% GDP mỗi năm.

Hiện tại, chính sách tài chính xanh đã được triển khai theo ba chiều chính.

Việt Nam áp dụng thuế bảo vệ môi trường để hạn chế tác động xấu đến môi trường; đồng thời dùng nguồn thu này để chi cho bảo vệ môi trường. Trong vòng 10 năm (2012-2021) kể từ khi đưa vào áp dụng, số thu ngân sách nhà nước từ thuế Bảo vệ môi trường đã tăng 4,6 lần.

Bên cạnh đó, dư nợ tín dụng xanh đã tăng mạnh, từ 71.000 tỷ đồng năm 2015 lên 340.000 tỷ đồng năm 2020, duy trì mức tăng bình quân hơn 22%/năm trong giai đoạn 2017-2024.

Ngân hàng Nhà nước đã ban hành kế hoạch hành động cho ngành ngân hàng thực thi chiến lược tăng trưởng xanh, ra các văn bản hướng dẫn tín dụng xanh và hỗ trợ mô hình ngân hàng xanh. Những nỗ lực này cho thấy tín dụng xanh đang là nguồn lực then chốt để hỗ trợ doanh nghiệp thực hiện chuyển đổi xanh.

Những bước đi này khẳng định tín dụng xanh đang trở thành nguồn lực quan trọng thúc đẩy doanh nghiệp thực hiện chuyển đổi xanh.

Ngân hàng là trạm trung chuyển dòng vốn xanh

Trong tiến trình này, ngân hàng giữ vai trò then chốt, là “trạm trung chuyển” đưa dòng vốn từ ngân sách, các nhà đầu tư trong và ngoài nước đến những dự án bền vững. Tài chính xanh vừa là công cụ bảo vệ môi trường, vừa là đòn bẩy cạnh tranh thúc đẩy phát triển kinh tế dài hạn.

Không chỉ cung cấp vốn tín dụng ưu đãi, ngân hàng còn triển khai các sản phẩm tài chính xanh đa dạng, từ huy động vốn, phát hành trái phiếu, đến dịch vụ tư vấn ESG, đáp ứng nhu cầu đặc thù của từng ngành nghề. Song song, các gói tín dụng hỗ trợ dự án xanh, năng lượng tái tạo, công nghệ carbon thấp… đang ngày càng mở rộng quy mô.

Điều này cho thấy ngân hàng chính là cánh tay nối dài để khơi thông nguồn lực tài chính, lan tỏa giá trị phát triển bền vững tới cộng đồng doanh nghiệp và toàn xã hội.

Một số các ngân hàng đã đi trước, trong đó có VietinBank. Từ năm 2011 hợp tác cùng IFC, VietinBank đã từng bước tích hợp ESG vào quản trị, vận hành và sản phẩm. Ngân hàng triển khai nhiều giải pháp tài chính xanh như gói tín dụng Green Up 5.000 tỷ đồng, Tiền gửi Xanh, đồng thời xây dựng Khung Tài chính bền vững được Morningstar Sustainalytics đánh giá cao về độ tin cậy và tác động.

VietinBank cũng phát triển hệ sinh thái ESG toàn diện, cung cấp vốn, tư vấn và giải pháp kỹ thuật, tiên phong thực hiện chính sách tín dụng xanh theo định hướng Nhà nước và được IDG vinh danh là “Ngân hàng tiêu biểu về tín dụng xanh”.