Điều hành linh hoạt và diễn biến "lạ" của tỷ giá

Ngày làm việc cuối cùng của năm 2018 (28/12), tỷ giá trung tâm do Ngân hàng Nhà nước (NHNN) công bố đứng ở mức 22.825 VND, tăng 20 VND so với phiên trước đó. Với biên độ +/-3%, tỷ giá sàn và tỷ giá trần áp dụng trong ngày là 22.140-23.510 VND/USD.

Theo đó, giá mua bán USD cũng được các ngân hàng điều chỉnh giảm. Điển hình như tại Vietcombank, giá USD giảm 5 VND so với hôm trước, niêm yết tại mức 23.165 VND - 23.255 VND/USD. So với mức đỉnh lập được trong năm nay, giá bán USD tại Vietcombank đã giảm tới 140 VND; còn so với hồi đầu năm, tỷ giá tăng khoảng 2,3%.

Tỷ giá USD/VND đã có những đợt "sóng lớn" nhưng so với 2017 và những năm trước, 2018 được xem là năm khá ổn định của cặp tỷ giá này. Tuy nhiên, vào cuối năm, thị trường ngoại hối chứng kiến những diễn biến trái chiều của các cặp tỷ giá VND với các ngoại tệ chính (trong khi VND khá ổn định, chỉ mất giá không đáng kể 0,6% so với USD so với đúng 1 năm trước thì VND lại mất giá ở mức lớn hơn rất nhiều so với các ngoại tệ khác).

Với những mức thay đổi trên, về cơ bản tỷ giá USD/VND năm 2018 nằm trong tầm kiểm soát của NHNN, tạo sự ổn định tương đối trong bối cảnh thế giới đầy biến động với FED liên tiếp tăng lãi suất, cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung nổ ra căng thẳng và đồng Nhân dân tệ mất giá mạnh…

Một nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng trên là USD cũng suy yếu đáng kể so với hầu hết các ngoại tệ khác, trong khi VND lại được Ngân hàng Nhà nước “neo” khá chặt vào USD, dẫn đến VND mất giá đáng kể nếu so với các ngoại tệ khác.

Theo đánh giá của giới chuyên gia, dù tỷ giá USD/VND có những thời điểm tăng mạnh nhưng 2018 là một năm điều hành tỷ giá thành công của NHNN. Và sự điều chỉnh tăng tỷ giá USD/VND chưa quá 3% của Việt Nam là nhẹ nhất so với các nước trong khu vực.

Ông Phạm Hồng Hải, Tổng giám đốc Ngân hàng HSBC Việt Nam Phạm Hồng Hải cho rằng: Điểm khác biệt cơ bản đối với đồng VND là trong khi các đồng tiền châu Á khác đã giảm giá trung bình 5-7% trong năm 2018, như đồng Won của Hàn Quốc giảm 5,07%, đồng Peso của Philippines giảm 4,99%, Rupi của Indonesia giảm 6,62% và Rupi của Ấn Độ giảm 9,58% hay đồng Nhân dân tệ của Trung Quốc giảm 6,43% thì đồng Việt Nam chỉ giảm 2,7% (tỷ giá thị trường) và 1,48% (tỷ giá trung ương).

"Điều này có nghĩa là đồng Việt Nam thực tế đã tăng giá so với một số đồng tiền khác, ví dụ tăng 4% do với Nhân dân tệ hay 3% so với Euro", ông Hải nhận xét.

Cũng theo ông Hải, mặc dù có xu hướng giảm giá từ quý 3, tiền VND tiếp tục ổn định so với các đồng tiền khác trong khu vực do các yếu tố nội tại của nền kinh tế vẫn tốt với tăng trưởng GDP tăng trưởng cao và mức lạm phát hợp lý.

Báo cáo Tổng quan về thị trường tài chính tiền tệ năm 2018 của Uỷ ban giám sát tài chính quốc gia cho thấy, tỷ giá thị trường tự do đã tăng thêm khoảng 3,5% so với hồi đầu năm. Nguyên nhân chủ yếu khiến tỷ giá trong nước tăng do chỉ số đồng USD tăng khoảng 5% so với đầu năm và tăng tới 9% so với mức đáy hồi tháng 2/2018. Dù tỷ giá chịu áp lực từ phía lạm phát song lại được hỗ trợ tích cực từ phía cân đối cung cầu ngoại tệ.

Về diễn biến tỷ giá năm 2019, Uỷ ban giám sát tài chính quốc gia nhận định, áp lực lên tỷ giá sẽ được giảm thiểu so các yếu tố tác động trong nước và quốc tế đang có chiều hướng thuận lợi hơn. Cụ thể, khả năng đồng USD sẽ không tăng nhiều, thậm chí có thể suy yếu hơn. Lạm phát trong nước tiếp tục có thể kiểm soát khoảng 4% do giá hàng hoá thế giới tăng không nhiều.

An Hạ