Đến chợ mua cá... rẻ như rau

Chợ cá ấp 1 (xã Thới Hưng, huyện Cờ Đỏ, TP. Cần Thơ) đã hình thành từ nhiều năm nay. Điểm đặc biệt của cái chợ cá này chỉ hoạt động sôi nổi nhất là vào mùa lũ nhưng cao điểm nhất là từ tháng 9 – 11 (âm lịch) hàng năm. Mỗi ngày, chợ bắt đầu nhóm họp từ 14 giờ - 17 giờ chiều trong ngày. Tất cả các loại cá trắng được thu mua từ các ao, vuông, ruộng… bà con nông dân ở huyện Cờ Đỏ, và huyện Thới Lai về đây rồi sau đó được các thương lái thu mua, vận chuyển đến các chợ đầu mối trong và ngoài tỉnh tiêu thụ.

Các loại cá mua bán ở chợ chủ yếu được người dân nuôi trong ruộng khi mùa lũ về. Anh Nguyễn Thanh Hiên – xã Xuân Thắng, huyện Thới Lai cho biết mô hình nuôi cá ruộng của mình: “Thông thường khi kết thúc vụ lúa hè thu, thấy nước chớm lên người dân bắt đầu mua cá giống về thả xuống ruộng nuôi. Tuy nhiên, cách này tỷ lệ hao hụt rất cao, do vậy tôi chọn cách mua cá giống về thả nuôi dưới ao trước (cách thời gian thu hoạch lúa khoảng 1 tháng), khi cá to bằng 2 ngón tay thì lúc đó mới bung lên ruộng. Nếu làm cách này, tỷ lệ hao hụt rất thấp, vì con cá thả lên ruộng đã khỏe mạnh hoàn toàn sau thời gian thả nuôi dưới ao; thứ hai nữa là do cá đã lớn nên biết tự bảo vệ mình trước những loài cá lớn khác hoặc cua đã có sẵn trong ruộng…”

Thông thường khi  thả cá lên ruộng thì sau 3 – 4 tháng thả nuôi là có thể thu hoạch mà không cần tốn 1kg thức ăn công nghiệp nào. Cá chỉ ăn phế phẩm trên ruộng sinh sống và phát triển. Sau thời gian đó, cá có thể đạt trọng lượng từ 1kg – 1,3kg. Về hình thức bán, anh Hiên cũng cho biết, người nuôi kéo cá rồi mang cá đến chợ bán cho thương lái theo giá đã thỏa thuận trước. Hai là dẫn thương lái vô xem ruộng cá, bắt cá cho thương lái xem rồi bán hết ruộng cá cho thương lái.

Ông Lê Văn Hiếu, một thương lái thu mua cá tại chợ cho biết: Vào mùa thu hoạch cá, mỗi bạn hàng thu mua từ vài trăm ký, có người mua đến cả tấn rồi bỏ mối cho các tiểu thương ở các chợ khác. Giá cá lúc này được thu mua cao hơn so với thời điểm thu hoạch rộ (thời điểm khoảng tháng 10 âm lịch). Cụ thể, cá mè vinh được thu mua tại ruộng với giá 12.000 – 14.000 đồng/kg; cá chép, mè hoa được thu mua với mức giá 8.000 – 10.000 đ/kg, cá mè trắng từ 5.000 - 7.000 đồng/kg

Ngoài ra, ông Hiếu cũng cho biết cái “bạc” của nghề mua cá trắng là nhiều lúc bị lỗ như chơi khi cá đóng vào bao vận chuyển đến nơi cá chết hết. Theo ông Hiếu, các loài cá trắng, như mè vinh, mè hoa, cá chép… là những loài rất dễ chết. Do vậy, khi cá chết giá bán chỉ còn một nửa, thậm chí không có nơi để tiêu thụ, vì chẳng ai dám "ôm" hàng tấn cá chết để bán. Những lúc gặp cảnh đó, lỗ bạc chục triệu như chơi.

Chỉ đống cá mè vinh, mè trắng chết trong rổ, ông Hiếu cho biết, cá vừa mới chết, mang cá còn đỏ au nhưng giá chỉ còn 4.000 - 5.000 đồng/kg, với giá này 1kg cá còn rẻ hơn nhiều 1 kg rau muống. Anh Nguyễn Văn Bình, vừa chọn mua hai con cá mè vinh mới chết, mỗi con có trọng lượng 1,2kg về kho tương chỉ tốn 12.000 đồng.

Trao đổi với chúng tôi, ông Đỗ Xuân Phúc, Phó Phòng NN&PTNT huyện Cờ Đỏ, cho biết: “Mùa lũ về là thời điểm nông dân tận dụng đất ruộng để nuôi các loại cá mè vinh, mè hoa, cá chép... Năm nay, diện tích nuôi cá ruộng của toàn huyện là 4.861 ha tăng hơn 1.086 ha so với năm 2013. Diện tích nuôi cá ruộng tăng do con nước cuối tháng 7, đầu tháng 8 nông dân không gieo sạ được nên chuyển sang nuôi cá, vừa cho đất nghỉ ngơi vừa tận dụng nguồn phụ phẩm sau vụ hè thu để nuôi cá trên ruộng, giúp nông dân tăng thu nhập vào mùa nước lũ về”.

Khi kéo cá từ ruộng vào, người dân cho cá vào những cái vèo căng sẵn dưới sông để chờ ghe đục đến vận chuyển cá

Để vận chuyển cá từ ruộng nuôi của người dân, bà con dùng những chiếc ghe đục như thế này để vận chuyển cá đến chợ

Khi đến chợ, bắt đầu xúc cá lên khỏi ghe

Cho vào các bể lớn có đễ sẵn ôxy

Sau đó xúc cá cho vào túi nilon có bơm ô xy

Mỗi túi nilon to thế này nhưng chỉ chứa 3 -5kg cá

Dù con cá chép to như thế này nhưng chỉ được thương lái mua từ 8.000 - 10.000 đồng/kg

Các thương lái kiểm tra các túi cá trước khi vận chuyển về thành phố

Đối với cá chép đã chết như thế này giá chỉ còn từ 5.000 - 7.000 đồng/kg 

Với 2 con cá chép mới chết, tuy to như thế này nhưng người dân chỉ cần bỏ ra khoảng 15.000 - 20.000 đồng là đã mua được

Nguyễn Hành - Nhân Nguyễn