Đại biểu Quốc hội tranh luận "nóng" về đề nghị tăng trần nợ công

Tại phiên thảo luận tại Quốc hội chiều 9/11, đại biểu Hà Đức Minh (Lào Cai) cho rằng nếu dịch bệnh kéo dài thì sẽ tạo nên cú sốc với sự tăng trưởng và nền kinh tế. Trong khi đó, tính đến tháng 8 thì 57/63 địa phương đã sử dụng hết nguồn ngân sách dự phòng và 8/63 địa phương đã sử dụng tối đa số dư quỹ dự trữ tài chính, trong khi nhu cầu còn lớn.

Do vậy để có thêm nguồn lực để phục hồi kinh tế, ông Minh đề xuất tăng mức bội chi ngân sách thêm 100.000 tỷ đồng (tương đương 1% GDP) để có thêm nguồn lực thực hiện các mục tiêu chống dịch và phát triển kinh tế mà ngân sách Nhà nước vẫn giữ trong giới hạn an toàn. Việc tăng bội chi ngân sách thực hiện ngắn hạn trong 3 năm 2022-2024, đặt trong chương trình tổng thể phục hồi phát triển kinh tế xã hội.

Ông Minh cũng kiến nghị thực hiện nới trần nợ công lên 50-52% GDP. Theo đại biểu, trần nợ công được quy định là 60% nhưng hiện mới đạt 44-46%. Đặc biệt khi chi phí vay nợ ở mức thấp, sẽ không gây áp lực lớn về dài hạn, trong khi Việt Nam được đánh giá tín nhiệm về an toàn nợ. Do vậy hoàn toàn có thể nới thêm để tiếp tục huy động vốn trong khoảng 3 năm.

Trước ý kiến của đại biểu Minh, đại biểu Nguyễn Hữu Toàn (đoàn Lai Châu) - Phó chủ nhiệm Ủy ban Tài chính Ngân sách sau đó giơ biển xin tranh luận.

Theo ông Toàn, tăng trần nợ công lên 51% GDP sẽ khiến dư nợ công đến năm 2025 tăng lên gấp đôi so với đầu nhiệm kỳ, tạo ra rủi ro rất lớn cho an ninh tài chính quốc gia.

Đại biểu này phân tích, nếu nhìn vào con số nợ công của năm 2021 và chuẩn bị cho năm 2022, dư nợ công khoảng 44% GDP - chúng ta nhìn thì thấy tương đối thấp.

Tuy nhiên, ông Toàn cho biết bước vào năm 2021, chúng ta điều chỉnh GDP tăng hơn 1 triệu tỷ đồng (tương đương mức tăng 25%). Như vậy, mẫu số tăng lên, số dư nợ tuyệt đối không giảm, mức độ tăng nợ vẫn còn nên theo đại biểu, tỷ số nhìn có vẻ thấp nhưng cần hết sức quan tâm.

Phó chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách cũng cho biết đến năm 2021, mức trả nợ lãi và gốc đã xấp xỉ 25%, tức là cứ 4 đồng chi tiêu thì có 1 đồng chi cho trả nợ. Ông Toàn cho biết nội dung này cần hết sức lưu tâm trong an ninh tài chính quốc gia.

Ông Toàn cũng cho biết khi nước ta nợ công tăng đều và liên tục qua các năm. Giai đoạn 2011-2015, tốc độ tăng nợ bình quân là 18,1%/năm. Nhận thức được điều đó, đến giai đoạn 2016-2020, Quốc hội, Chính phủ đặt ra mục tiêu ưu tiên kiểm soát nợ công để đảm bảo an ninh tài chính cũng như các cân đối vĩ mô. Do vậy tốc độ tăng bình quân vừa qua được rút xuống còn trên 6,54%.

"Trong kế hoạch tài chính 5 năm hiện nay cũng xác định tăng 11%, nếu tăng trần nợ công lên 51% vào năm 2025 thì dư nợ công lúc đó khoảng 6,5 triệu tỷ đồng, tăng gấp đôi so với đầu nhiệm kỳ", ông Toàn nhấn mạnh và cũng đề nghị hết sức thận trọng đối với vấn đề này.

Nhấn mạnh việc nhất trí cần có chương trình phục hồi kinh tế, song đại biểu Toàn cho rằng cần tính toán dư địa tài chính, dư địa chính sách tiền tệ một cách có cân nhắc để tránh rủi ro cho phát triển bền vững nền kinh tế về sau.