Đại biểu Quốc hội: "Đền bù đất không đủ mua một căn chung cư tại chính đó"

Chiều nay (25/5), Quốc hội tiếp tục thảo luận tại Hội trường về kinh tế - xã hội. Đại biểu Nguyễn Sỹ Cương – Phó chủ nhiệm Uỷ ban Đối ngoại đánh giá, đất đai là vấn đề “rất nóng và luôn nóng" bởi đây là lĩnh vực làm phát sinh nhiều khiếu kiện nhất và cũng thất thoát lớn nhất tài sản quốc gia.

“Ngay trước khi kỳ họp Quốc hội lần này, không quản cuối tuần, Thủ tướng đã triệu tập và chủ trì họp với các đia phương thường xuyên có khiếu kiện đông người vượt cấp, chỉ ra thực trạng là trong 100 vụ khiếu kiện thì có đến 95 vụ liên quan đất đai, giải phóng mặt bằng”, ông Cương nói.

Đại biểu Cương phân tích, khung giá đất mà các tỉnh, thành công bố hàng năm hiện chỉ bằng 10 – 20% giá thị trường, cùng với việc chính quyền đứng ra thu hồi đất giao cho doanh nghiệp làm hạ tầng.

"Thực tế nhiều nơi không cần làm gì đã lập bản đồ phân nền bán ra giá gấp hàng chục, hàng trăm lần khiến người dân bức xúc đi khiếu kiện khắp nơi", đại biểu nêu.

Ông Cương cho rằng “đây cũng là điều dễ hiểu” bởi nhu cầu phát triển kinh tế là cần thiết, nhưng cũng cần nghĩ đến quyền lợi chính đáng của người dân có đất bị thu hồi; không giải quyết thoả đáng, đúng mức thì sẽ tiềm ẩn nhiều rủi ro cho xã hội.

“Không thể cứ kéo dài mãi tình trạng thu hồi hàng nghìn mét vuông đất, dù chỉ là đất ruộng, thậm chí đất không thể canh tác được, nhưng sau khi được đền bù thì người dân không mua nổi một suất đất hay một căn chung cư của chính dự án để sinh sống”, ông Cương nhấn mạnh.

Theo ông Cương, thu hồi đất vì mục đích an ninh quốc phòng, công trình công cộng được xã hội đồng tình cao, nhưng thu hồi đất vì mục đích kinh tế xã hội, đặc biệt là thu để giao cho doanh nghiệp thì Chính phủ cần phải thiết kế cơ chế để doanh nghiệp phải tự thoả thuận với người dân theo giá thị trường.

"Chính quyền không thu hồi đất thay các doanh nghiệp và trước khi phê duyệt dự án thì phải lấy ý kiến người dân. Không thể để tình trạng như một số nơi khi thu hồi đất người dân không biết là có dự án", ông Cương nói.

Cùng với đó, phải sửa đổi Luật đất đai theo hướng quan tâm giải quyết những vấn đề liên quan đến thu hồi đất, đảm bảo quyền lợi của người dân với sự phát triển bền vững của quốc gia.

“Ai cũng biết đất đai là tài sản vô cùng quý giá của đất nước, ấy vậy mà nhiều năm qua, đất công và cả nhà đất công sản đang là vấn đề nhức nhối. Những vụ việc nhập nhèm, biến đất công thành đất tư, mua bán đất công với giá rẻ bị phanh phui ở một số địa phương trong thời gian gần đây đã chứng minh cho nhận định đó”, ông Cương chua xót.

Ông cũng nói tới các dự án BT “đổi đất lấy công trình”ở nhiều địa phương đang khiến một lượng đất không nhỏ, trong đó có đất công ở vị trí đắc địa lần lượt rơi vào tay doanh nghiệp.

"Các dự án này lẽ ra phải mang lại những công trình giải quyết những nhu cầu bức thiết của người dân như bệnh viện, trường học hay công trình phục vụ cộng đồng. Nhưng thật đáng tiếc, hàng trăm, hàng nghìn hecta đất vàng, đất kim cương của nhà nước và của cả người dân bị thu hồi, giải tỏa chỉ để đổi lấy trụ sở, trung tâm hội nghị, thậm chí là cổng chào hay tượng đài. Đất đai của nhà nước, người dân cứ bị mất dần đi một cách đáng lo ngại", ông nêu.

Theo đó, đại biểu đề nghị Quốc hội, Chính phủ quan tâm tăng cường quản lý nhà nước về đất đai, hạn chế, tiến tới ngăn chặn nguy cơ và hậu quả mang lại từ đất. "Có như vậy mới tránh được lửa bùng lên từ đất”, ông Cương nói.

Phương Dung