Đa dạng hóa thị trường xuất - nhập khẩu để tránh bị phụ thuộc

Dùng hàng Việt là yêu nước

Trao đổi với phóng viên, nhiều chuyên gia kinh tế cùng đồng nhất quan điểm: “Việt Nam hiện còn phụ thuộc khá nhiều vào Trung Quốc, trong đó, 5-6 mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam đang có thế mạnh thì lại tập trung chủ yếu ở thị trường xuất khẩu là Trung Quốc”.

Những con số thống kê gần nhất cho thấy, tỷ lệ nhập siêu của Trung Quốc vào Việt Nam rất lớn với giá trị nhập cả chục tỷ USD.

Hết quý I/2015, Trung Quốc tiếp tục là thị trường nhập khẩu lớn nhất của Việt Nam với 11,47 tỉ USD, tăng 30,2% so với cùng kỳ năm 2014. Số liệu mới nhất của Tổng cục Hải quan cho thấy, trong số các mặt hàng Việt Nam nhập khẩu nhiều nhất từ Trung Quốc thì chủ yếu là máy móc, thiết bị, dụng cụ, phụ tùng; máy vi tính, sản phẩm linh kiện - điện tử; điện thoại các loại và linh kiện; sắt thép... với mức tăng từ hai con số trở lên.

Các mặt hàng Việt Nam xuất khẩu sang Trung Quốc chủ yếu là: xơ, sợi dệt các loại, gỗ và sản phẩm gỗ, gạo...

Bàn về vấn đề phụ thuộc thị trường, một cán bộ Bộ Công thương nhắc lại câu chuyện, "chúng ta đang xuất khẩu sang rất nhiều nước, nhưng nguyên liệu cho các mặt hàng xuất khẩu này lại nhập từ Trung Quốc. Ví như chúng ta xuất con cá sang EU, Mỹ, nhưng thức ăn chăn nuôi lại phải nhập từ Trung Quốc".

Trong một cuộc trao đổi với báo chí, một lãnh đạo Bộ Công thương nhấn mạnh: "Đất nước ta có 90 triệu dân mà ưu tiên dùng hàng Việt thì sẽ tạo ra một thị trường tiêu thụ rất lớn. Người Việt vẫn mua hàng của Thái Lan dù rất đắt, trong khi hàng của Việt Nam có thể vào được các thị trường khó tính như EU, Mỹ, Nhật Bản... thì tại sao lại không được ưa thích ở nội địa? Đây chính là hành động yêu nước thiết thực mà người dân, cơ quan quản lý, doanh nghiệp có thể làm được lúc này, và phải làm kiên quyết”.

Gói giải phảm để giảm phụ thuộc

Để giảm thiểu sự phụ thuộc của nền kinh tế Việt Nam vào Trung Quốc, nhóm giải pháp được các chuyên gia kinh tế đưa ra gồm: tăng xuất khẩu, giảm nhập khẩu và tự chủ về thị trường.

Một chuyên gia kinh tế khẳng định: “Các Hiệp định Thương mại tự do là cơ hội để Việt Nam (VN) giảm bớt và thoát khỏi tình trạng lệ thuộc quá nhiều vào thị trường Trung Quốc và cần tìm lối ra để tránh bỏ trứng vào một giỏ”.

Liên quan tới nỗ lực tạo cơ hội để hàng Việt Nam tiếp cận, mở rộng ảnh hưởng tại các thị trường mới, mới đây, Bộ Công Thương đã tổ chức họp báo cung cấp thông tin chi tiết về Hội chợ hàng Việt Nam chất lượng cao lần đầu tiên được tổ chức ở Nga.

Ông Tạ Hoàng Linh, Phó Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại (Bộ Công Thương) khẳng định: Nga là thị trường tiềm năng của Việt Nam với kim ngạch xuất nhập khẩu khẩu đạt 3,5 tỷ USD và Chính phủ hai nước đang hướng tới đạt 10 tỷ USD. Việc tổ chức Hội chợ sẽ tạo cơ hội giao lưu, hợp tác giữa các doanh nghiệp trong nước với các doanh nghiệp Việt Nam tại Liên bang Nga, mở rộng các kênh phân phối hàng hóa, tận dụng kinh nghiệm và hệ thống phân phối hàng tiêu dùng của cộng đồng người Việt Nam tại Liên bang Nga và các nước lân cận.

Theo đó, Hội chợ - Bán hàng “Hàng Việt Nam chất lượng cao Mátxcơva 2015” diễn ra từ ngày 12/11 đến ngày 12/12/2015 tại Mátxcơva (LB Nga) là hội chợ có quy mô lớn nhất được tổ chức tại Liên bang Nga sẽ mở đầu cho các hoạt động xúc tiến thương mại của Việt Nam khi Hiệp định Thương mại Tự do (FTA) với Liên minh Kinh tế Á – Âu có hiệu lực.

Ông Đỗ Thắng Hải, Thứ trưởng Bộ Công thương, Trưởng Ban tổ chức cho biết: “Từ trước đến nay chúng ta đã tổ chức nhiều hội chợ ở Liên bang Nga, nhưng lần này theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Công thương, Đại sứ quán Việt Nam tại LB Nga, BIDV, Cty Incentra, Hội DN người Việt tại LB Nga phối hợp với một số địa phương, trong đó có UBND TP HCM, UBND TP Hà Nội tổ chức cho các doanh nghiệp tham gia Hội chợ giới thiệu HVNCLC tại Mátxcơva vào tháng 11 năm 2015”.

“Không phải ngẫu nhiên mà Hội chợ có sự chỉ đạo của Chính phủ cũng như sự tham gia của nhiều bộ ngành VN. Mục đích hết sức quan trọng của việc tổ chức lần này chính là giới thiệu những hàng hóa có chất lượng, đây thật sự là hình ảnh và hàng hóa của hàng VN tại LB Nga. Thứ hai, thông qua thị trường Nga, các doanh nghiệp có cơ hội thâm nhập các thị trường lân cận của cộng đồng Kinh tế Á – Âu mà chúng ta vừa ký FTA. Trong thời gian tới, rất nhiều mặt hàng có thuế suất bằng 0% hoặc có những thuế suất hết sức ưu đãi, đây là thuận lợi để hàng hóa Việt Nam thâm nhập vào thị trường quan trọng này”, ông Đỗ Thắng Hải nhấn mạnh.

Cũng bởi lý do đó, Ban tổ chức mong muốn những doanh nghiệp tham gia Hội chợ là những doanh nghiệp sản xuất hàng chất lượng cao. Nhiều mặt hàng của Việt Nam hiện nay được đánh giá cao trên thị trường thế giới, thậm chí cả những thị trường khó tính như Mỹ, EU, Nhật Bản... nên việc thay đổi góc nhìn về chất lượng hàng hoá Việt Nam tại LB Nga là rất cần thiết.

V.C