Bộ trưởng Tô Lâm: Đằng sau tín dụng đen thường là tổ chức tội phạm

Trả lời chất vấn trên Nghị trường Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm cho biết, tín dụng đen là quan hệ vay mượn tự thỏa thuận, thường có lãi suất cao và không có các quy định, thực hiện theo kiểu luật tự thỏa thuận và tự xử.

"Đây là một quan hệ về dân sự nhưng mà đằng sau tín dụng đen thường là hoạt động của tổ chức tội phạm", ông Lâm nói.

Bộ trưởng dẫn số liệu thống kê cho biết, trong 4 năm từ 2015 - 2018, toàn quốc đã xảy ra 7.624 vụ phạm tội liên quan đến tín dụng đen, trong đó có 56 vụ giết người, 389 vụ cố ý gây thương tích, 629 vụ cướp tài sản, 836 vụ cưỡng đoạt tài sản, 1809 vụ lừa đảo, 3581 vụ lạm dụng tín nhiệm, 165 vụ hủy hoại tài sản.

"Cho đến nay, lực lượng công an đang đấu tranh với 124 băng nhóm, 831 đối tượng hoạt động có tổ chức về lĩnh vực cho vay nặng lãi và đòi nợ thuê", ông nói.

Theo Bộ trưởng, nguyên nhân của những việc này là do kinh tế trong nước còn có khó khăn, theo đó nhiều cá nhân, công ty, tổ chức gặp khó khăn về nguồn vốn, do đó đến vay vốn tại các cơ sở tín dụng đen, các điểm cho vay nặng lãi.

Trong khi đó, một bộ phận người dân, nhất là thanh niên, không chịu làm ăn, ham mê cá độ cờ bạc, game online đã vay nặng lãi để sử dụng vào mục đích ăn chơi không chính đáng của bản thân, khi cần lên thì bất kể một lãi suất nào họ cũng vay.

"Cùng với đó, các chế tài xử lý đối với đối tượng này chưa tương xứng với tính chất, mức độ vi phạm chưa đủ sức răn đe, sự vào cuộc của chính quyền cơ sở một số cơ quan chức năng cũng chưa được quan tâm đúng mức", Bộ trưởng đánh giá.

Về giải pháp, Bộ trưởng cho biết, cơ quan công an sẽ phối hợp với các ngành, đẩy mạnh công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức pháp luật cho người dân, nhất là các quy định về giao dịch, vay mượn, huy động sử dụng vốn an toàn cũng như phương thức, thủ đoạn tội phạm liên quan đến hoạt động tín dụng đen, cho vay nặng lãi, đòi nợ thuê.

Đồng thời, làm tốt công tác quản lý nhà nước về an ninh, trật tự, quản lý chặt chẽ nhân viên các cơ sở kinh doanh tài chính, cầm đồ tạm trú trên địa bàn, các đối tượng bất minh về kinh tế nghi vấn có liên quan đến hoạt động tín dụng đen, cho vay nặng lãi, đòi nợ thuê, phát hiện và xử lý nghiêm các doanh nghiệp, cơ sở ngành nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện về an ninh trật tự có liên quan đến đòi nợ, cầm đồ.

Bộ trưởng cũng khẳng định, sẽ nâng cao hiệu quả công tác tiếp nhận giải quyết tố giác tin báo về tội phạm, nhất là các đường dây nóng, hòm thư tố giác tội phạm tiếp nhận các thông tin liên quan đến tín dụng đen.

Đặc biệt sẽ mở các cao điểm tấn công trấn áp tội phạm, triệt phá các tổ chức, các băng nhóm tội phạm, các đường dây lợi dụng hoạt động tín dụng đen cho vay nặng lãi, đòi nợ thuê, vi phạm pháp luật cũng như tiếp tục rà soát nghiên cứu, đề xuất với Chính phủ, Quốc hội, bổ sung, sửa đổi hoàn thiện hệ thống pháp lý.

Liên quan tới tín dụng đen, trước đó, thảo luận về kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2018 hôm 26/10, đại biểu Đinh Duy Vượt (Gia Lai) lo ngại về tình trạng tín dụng đen đã hoành hành ở từng ngóc ngách của bản làng.

"Đồng bào dân tộc với bản chất thật thà, khả năng thích nghi, đề kháng còn hạn chế, trong khi hoàn cảnh túng bẫn nên đã chấp nhận vay. Nhưng đã vay thì không thể cưỡng lại, không có khả năng trả. Với kiểu cách đòi nợ của xã hội đen, buộc họ rơi vào tình cảnh mất tư liệu sản xuất, mất đất, mất nhà, đẩy gia đình vào hoàn cảnh nghèo đói, tan cửa nát nhà, trở thành "hoàn cảnh chị Dậu mới", thậm chí cùng quẫn, gây hậu quả lớn đến trật tự xã hội", ông Vượt nói.

Theo ông Vượt, cơ quan tư pháp rất khó khăn trong xử lý, cả về hình sự, hành chính, bởi các quy định vừa bất cập, thiếu, không chặt chẽ. Tín dụng đen cũng lộ rõ nhiều bất cập trong xã hội, các tổ chức chính trị xã hội. Do đó, ​ông kiến nghị Chính phủ, các bộ ngành quyết liệt chỉ đạo ngăn chặn tình trạng này.

Phương Dung