Bầu cử tổng thống Mỹ: Cú đặt cược của Elon Musk, tỷ phú đang toan tính gì?

"Nếu Donald Trump thua, tôi tiêu đời"

Trong số nhiều canh bạc táo bạo đã định hình sự nghiệp của ông Elon Musk cho tới nay, ít có cuộc đầu tư nào liều lĩnh hơn sự ủng hộ mà ông đang đặt vào ông Donald Trump, theo Financial Times.

2 tháng qua, Elon Musk dường như đánh cược sự nghiệp kinh doanh vào kết quả của cuộc bầu cử tổng thống Mỹ khi cổ vũ mạnh cho ông Trump. "Nếu Donald Trump thua, tôi tiêu đời", Elon Musk tóm tắt tình hình bản thân vài tuần trước cuộc bầu cử tổng thống Mỹ trong cuộc phỏng vấn trên Fox News. Kể từ tháng 7, tỷ phú này đã hoàn toàn chuyển sang ủng hộ ông Donald Trump tái tranh cử.

Tài khoản mạng xã hội X của Musk trở thành kênh tuyên truyền cho chiến dịch của ông Trump. Kể từ khi công khai ủng hộ Trump, ông đã đăng hàng trăm lần về ông Trump và cuộc bầu cử dù trước đây nói rằng nền tảng này phải trung lập về mặt chính trị.

Trong động thái bất thường khác, Musk đã xuất hiện cùng Trump tại buổi vận động ở Pennsylvania vào ngày 5/10. Hôm ấy, thu hút sự chú ý nhất trong sự kiện không phải là ông Trump mà là hình ảnh tỷ phú Elon Musk nhảy nhót trên sân khấu trước khi ông được mời phát biểu, theo NBC News.

Musk còn cố gắng hỗ trợ ông Trump và các ứng cử viên đảng Cộng hòa khác thông qua Ủy ban hành động chính trị America Psc của ông. Tổ chức này đang đóng vai trò lớn trong các nỗ lực vận động của cựu tổng thống. Musk cũng dự định tham gia cùng ông Trump trong suốt tháng cuối của chiến dịch, theo nguồn tin từ Politico.

Cú tất tay của Elon Musk

Sự ủng hộ của ông Musk dành cho ông Trump ngày càng mạnh mẽ hơn trong giai đoạn nước rút của cuộc bầu cử. Ông Musk cũng tận dụng triệt để mạng xã hội X của mình để truyền tải các thông điệp ủng hộ ứng viên của Đảng Cộng hòa.

Ông chủ của 2 công ty Tesla và SpaceX cũng triển khai đợt vận động kéo dài 5 đêm cho ông Trump ở bang chiến trường Pennsylvania, nơi mà ông tin có thể là chìa khóa cho việc tái đắc cử của cựu tổng thống. 

Báo cáo mới đây cũng tiết lộ ông Musk là một trong những nhà tài trợ hàng đầu khi đã quyên góp ít nhất 75 triệu USD cho siêu ủy ban hành động chính trị America Pac ủng hộ ông Trump. Ông Musk cũng công khai chỉ trích Phó tổng thống Kamala Harris, kêu gọi mọi người hãy bỏ phiếu cho ông Trump vì đó là cách duy nhất để cứu nền dân chủ.

Theo Politico, trước đây ông Musk từng ủng hộ các ứng viên Đảng Dân chủ, nhưng vào năm 2022, ông tuyên bố sẽ bắt đầu bỏ phiếu cho Đảng Cộng hòa vì Đảng Dân chủ hiện là đảng "chia rẽ và thù hận" mà không giải thích thêm. 

Sau đó, ông trùm công nghệ cho biết sự ủng hộ thay đổi vì những cuộc tấn công vô cớ từ các lãnh đạo Đảng Dân chủ nhắm vào ông và thái độ lạnh nhạt với Tesla và SpaceX.

Elon Musk sẽ được lợi gì?

Với sự ủng hộ cuồng nhiệt, nếu ông Trump đắc cử, Musk có thể tận hưởng quyền lực gia tăng. Ứng cử viên đảng Cộng hòa đã hứa Musk sẽ đứng đầu một ủy ban về hiệu quả của chính phủ. Donald Trump cũng tuyên bố rằng "thiên tài" này sẽ cố vấn cho Nhà Trắng về trí tuệ nhân tạo.

Tờ Politico bình luận rằng kịch bản ông Trump tái đắc cử sẽ đưa Musk vào một vai trò chưa từng có là trở thành một nhà tài phiệt Mỹ. Cùng với đó, Musk cũng có thể mong đợi việc duy trì hoặc thậm chí tăng cường các đơn hàng chính phủ cho SpaceX cũng như chính sách ưu ái đối với Tesla.

Vào đầu tháng 9, ông Trump tuyên bố rằng ông ủng hộ xe điện dù đã từng rất chỉ trích. "Tôi phải như vậy vì Elon Musk đã ủng hộ tôi rất mạnh mẽ. Vậy nên tôi không có lựa chọn nào khác", ông nói thêm.

Dường như ông Elon Musk đã đặt cược rằng nếu ông Trump đắc cử, ông sẽ có được ảnh hưởng đáng kể đến cách chính phủ đối xử với các công ty của ông. Từ vệ tinh, xe điện, chip não Neuralink cho đến robot AI, ông Musk đang sở hữu một loạt doanh nghiệp vốn phụ thuộc rất nhiều vào các hợp đồng và quy tắc do Chính phủ Mỹ đặt ra.

Tại sự kiện ủng hộ ông Trump hôm 17/10, ông Musk nói lý do lớn nhất khiến ông ủng hộ cựu tổng thống là nhu cầu về các quy định hợp lý. "SpaceX có thể chế tạo một rocket khổng lồ nhanh hơn thời gian xử lý giấy phép của chính phủ. Điều này thật điên rồ. Nếu xu hướng "bóp nghẹt" bởi các quy định quá mức không được thay đổi thì chúng ta chẳng thể vươn tới sao Hỏa", ông nói.

Mặc dù công ty SpaceX cũng đã giành được các hợp đồng béo bở trị giá hàng tỷ USD dưới thời của Tổng thống Joe Biden song công ty này cũng đã nhiều lần đấu khẩu với các cơ quan liên bang và tiểu bang. Ông Musk cáo buộc những cơ quan này kìm hãm sự đổi mới bằng thủ tục hành chính và các quy định.

Chiến thắng của ông Trump có thể là cơ hội để SpaceX và vệ tinh Starlink giành thêm nhiều hợp đồng từ hệ thống an ninh Mỹ. Điều này giúp Tesla thuyết phục được Đảng Cộng hòa ủng hộ xe điện hoặc có thể hạn chế các cuộc điều tra về tính an toàn trong công nghệ tự lái của hãng này. 

Ông Musk cũng tin rằng với ông Trump, mạng xã hội X sẽ ít có khả năng xung đột với chính quyền hơn trong vấn đề tự do ngôn luận, theo Financial Times. Dù vậy, cũng có ý kiến cho rằng ông Musk chỉ đang tham gia vào chính trị vì lý do cá nhân hơn là thương mại.

"Là người giàu nhất thế giới, ông Elon (Musk) chẳng cần gì cả. Ông ấy chỉ đang tham gia thôi", Financial Times dẫn lời ông Trevor Traina, nhà tài trợ cho ông Trump và từng là đại sứ Mỹ tại Áo dưới thời ông Trump.

Tỷ phú Musk cũng khẳng định ông chỉ hành động vì lo lắng cho đất nước. "Tôi tham gia chính trị vì nghĩ rằng tương lai của nước Mỹ và tương lai của nền văn minh đang bị đe dọa", ông nói trong sự kiện hôm 17/10.

Gắn tương lai các công ty vào kết quả bầu cử tổng thống

Chỉ trong vài tháng, Musk dường như đã phần nào gắn kết số phận của mình, cũng như tương lai các công ty của ông vào kết quả cuộc bầu cử tổng thống. Là người giàu nhất thế giới, Musk có thể thúc đẩy chiến dịch của Trump nhờ nguồn lực lớn và khả năng thu hút sự chú ý vượt trội so với các đồng minh khác.

Ngược lại, bà Kamala Harris chiến thắng sẽ mang lại nhiều rủi ro. Musk thừa nhận đã không ngừng chỉ trích ứng viên đảng Dân chủ và suy ngẫm về việc sẽ ngồi tù bao nhiêu năm nếu bà Kamala thắng cử.

Ngoài ra, những tuyên bố gây sốc và cực đoan liên tục gần đây của Musk cũng có thể ảnh hưởng đến khách hàng cũng như đối tác kinh doanh của ông. Ông cũng trở thành nhân vật gây chia rẽ mạnh mẽ trong một bộ phận dân chúng, những người vốn là khách hàng lớn của xe điện nói chung và Tesla nói riêng.

Ngoài Tesla, trong danh mục các công ty của Musk như hãng vệ tinh Starlink và công ty đào hầm The Boring Company thì mạng xã hội X có vẻ gặp rủi ro nhiều nhất. Công ty này không còn được niêm yết trên thị trường chứng khoán, nhưng giá trị được cho là đã giảm 80% kể từ khi Musk tiếp quản.

Bloomberg ước tính doanh thu của công ty cũng giảm từ 5 tỷ USD xuống còn 3,4 tỷ USD trong khoảng thời gian từ 2022 đến 2023. Suy giảm này càng trầm trọng do hụt thu quảng cáo, theo New York Times. Nguyên nhân là sự tháo chạy của các nhà quảng cáo, đặc biệt là các tập đoàn lớn từng chiếm phần lớn doanh thu của mạng xã hội X.

Cuối năm 2023, một số tập đoàn đa quốc gia, bao gồm Comcast, Apple và Sony, đã tạm dừng các chiến dịch quảng cáo trên mạng xã hội X sau khi có báo cáo chỉ ra sự hiện diện của nội dung thù địch bên cạnh các nội dung quảng cáo. 

Ý thức được hậu quả đối với X, Musk đã nhiều lần cố gắng hạ nhiệt, bao gồm việc bổ nhiệm chuyên gia quảng cáo Linda Yaccarino làm CEO vào năm 2023. Vào tháng 8, mạng xã hội X thậm chí đệ đơn kiện ở Texas chống lại Liên đoàn Quảng cáo Thế giới (WFA), cáo buộc mình là nạn nhân của một cuộc tẩy chay chính trị và các hoạt động cạnh tranh không lành mạnh, do sự rút lui của các nhà quảng cáo.