Ách tắc sổ đỏ vì sai phạm… tràn lan

Được miễn tiền đất nhưng vẫn bán bằng giá không miễn

Báo cáo của Bộ TN&MT gửi Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải mới đây đã chỉ ra hàng loạt những sai phạm của nhiều dự án có liên quan đến việc cấp Giấy chứng nhận tại Hà Nội và Tp HCM.

Dự án Khu đô thị Nam Thăng Long (Ciputra) (Hà Nội) do Cty TNHH phát triển đô thị Nam Thăng Long làm chủ đầu tư là một ví dụ. Dự án có tổng diện tích hơn 3,2ha được Chính phủ cho thuê đất với thời hạn 50 năm.

Dự án được chia làm 3 giai đoạn, hiện đã hoàn thành chuyển nhượng toàn bộ các căn hộ và nhà ở liền kề của giai đoạn 1 và 2 với tổng số 640 căn nhà liền kề và 5 tòa chung cư gồm 1050 căn.

Đến nay, số nhà liền kề được cấp Giấy chứng nhận chỉ chiếm khoảng hơn 50%, thậm chí mới chỉ có 5 căn hộ chung cư được cấp giấy chứng nhận, chiếm tỷ lệ chưa đến 0,5%.

Nhiều nguyên nhân khiến cho số GCN được cấp còn ít ỏi. Trong đó có lý do về việc các hộ đã chuyển nhượng nhưng chưa làm thủ tục cấp GCN, hoặc chưa giải quyết được vướng mắc đối với đất thuê 50 năm thì sẽ phải nộp tiền sử dụng đất như thế nào và có được cấp sổ đỏ dài hạn hay không…

Theo phản ánh của Chủ đầu tư thì mặc dù có 2 trong số 5 tòa chung cư trên được thành phố xác định miễn nộp tiền sử dụng đất, nhưng chủ đầu tư vẫn bán theo một giá thống nhất với các nhà chung cư không được miễn nộp tiền sử dụng đất, tức là trong giá bán nhà có bao gồm cả tiền sử dụng đất.

Kết quả kiểm tra xác định, việc chậm trễ này là do năm 2002 Tập đoàn Sông Đà chuyển nhượng dự án cho Tập đoàn Bitexco nhưng không làm thủ tục chuyển nhượng dự án và chuyển nhượng quyền sử dụng đất theo quy định, mặc dù đã hoàn thành xây dựng và chuyển nhượng hết nhà đất.

Thêm vào đó, khi làm thủ tục cấp GCN cho khách hàng, Công ty đã thu phí cấp GCN bằng 0,5% giá trị hợp đồng theo hợp đồng mua bán căn hộ là trái với quy định của pháp luật.

Cấp GCN trong trường hợp người mua nhà không vi phạm

Theo số liệu của Bộ TN&MT, Hà Nội và Tp. HCM từ năm 2001 đến nay có 952 dự án phát triển nhà ở đã được triển khai, với tổng số căn hộ chung cư và nhà liên kế được duyệt khoảng 333 ngàn căn. Tuy nhiên, mới chỉ 64,4 ngàn căn được cấp GCN, tương đương 19,3%.

Đoàn kiểm tra kết luận, việc cấp GCN cho người mua nhà ở tại các dự án phát triển tại 2 thành phố trên còn nhiều hạn chế trước hết là do tiến độ thực hiện việc cấp GCN còn quá chậm, thời gian thực hiện thủ tục Giấy chứng nhận thường vượt quá quy định, chủ yếu do tình trạng vi phạm quy định về quản lý đất đai, quản lý xây dựng trong quá trình thực hiện dự án.

Đáng chú ý, tình trạng mua đi bán lại tại các dự án nhà ở là rất lớn (thường chiếm khoảng 70% tổng số căn hộ) nhưng không làm thủ tục theo quy định, tạo nên thị trường ngầm nằm ngoài kiểm soát của Nhà nước gây khó khăn, phức tạp cho việc cấp GCN và là nguy cơ tiềm ẩn gây tranh chấp nhà ở sau này.

Trước tình hình đó, Bộ TN&MT đã kiến nghị Chính phủ chỉ đạo lãnh đạo 2 thành phố Hà Nội và Tp HCM kiểm điểm làm rõ trách nhiệm của các tổ chức và cá nhân trong việc quản lý có liên quan việc để xảy ra sai phạm  về pháp luật đất đai, xây dựng đối với các dự án phát triển nhà ở tại địa phương và báo cáo Thủ tướng Chính phủ trong Quý I/2012.

Bên cạnh đó, Bộ TN&MT cũng kiến nghị thực hiện ngay việc cấp GCN đối với các dự án phát triển nhà ở đang có tồn tại, vướng mắc mà người mua nhà không vi phạm, đã thanh lý xong hợp đồng mua bán nhà ở trong một số trường hợp cụ thể như: chậm thủ tục chuyển  nhượng dự án giữa các chủ đầu tư, những dự án tuy được miễn tiền sử dụng đất nhưng vẫn bán như giao đất có thu tiền sử dụng đất…

Trường hợp đã xây dựng, bán xong nhà ở cho hộ gia đình, cá nhân và đã giải thể hoặc chủ đầu tư được giao đất nhưng không thực hiện dự án mà đã chuyển nhượng đất cho cơ quan, tổ chức của nhà ở để phân chia cho cán bộ, nhân viên xây dựng nhà ở thì hộ gia đình, cá nhân mua nhà ở nộp hồ sơ tại Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất để làm thủ tục cấp GCN theo quy định.

Lan Hương