Hỗ trợ tối đa cho Việt kiều ở Ukraine

Theo Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Việt Nam tại Ukraine và Moldova Nguyễn Minh Trí, hiện ở Ukraine có hơn 10.000 người dân Việt Nam sinh sống, tập trung chủ yếu ở các thành phố lớn Kiev, Kharkov, Odessa. Cuộc khủng hoảng chính trị tại Ukraine đang diễn biến hết sức phức tạp và khó lường, tác động lên mọi mặt đời sống chính trị, văn hóa và kinh tế - xã hội của đất nước này. Đa số bà con bất an trong cuộc sống, lao động và học tập.

Tỷ giá ngoại tệ (USD) so với đồng nội tệ của Ukraine trượt đến 150% chỉ trong vòng 100 ngày. Điều này đã ảnh hưởng sâu sắc đến tình hình kinh tế Ukraine nói chung và đến bà con Việt Nam nói riêng. Các ngân hàng chỉ mua ngoại tệ vào và không bán ra. Hiện tượng này xảy ra phổ biến ở các thành phố lớn của Ukraine nhu Kiev, Kharcov, Odessa, Donetsk, nơi có hàng nghìn người Việt Nam làm ăn sinh sống. Do phải mua hàng bằng USD nên nhiều người Việt Nam lo lắng, hốt hoảng khi tối đi ngủ, sáng dậy lại thấy mất rất nhiều tiền, khiến họ đối mặt với nguy cơ trắng tay sau nhiều năm làm ăn vất vả nơi đất khách quê người.

Cũng theo Đại sứ Nguyễn Minh Trí, trong bối cảnh khủng hoảng, hoạt động của các cơ quan chuyên môn, chức năng của nước sở tại bị đình trệ ảnh hưởng nghiêm trọng đến các cơ sở sản xuất kinh doanh, nhà máy xí nghiệp của cộng đồng doanh nghiệp, trong đó có doanh nghiệp người Việt. Nhiều cơ sở kinh doanh phải tạm ngừng sản xuất vì những lý do như bị thanh kiểm tra liên miên, khó tiêu thụ sản phẩm, nâng mức thuế... 

Bị ảnh hưởng nhiều nhất là bà con buôn bán ở chợ, ví dụ các cửa hàng ở khu Chợ lớn 7-KM ở Odessa hầu như không mở cửa, vì mở ra cũng chỉ có người bán mà không có người mua. Người dân không còn tiền để mua sắm vì mức lương thấp, đời sống xáo trộn. Giá lương thực, thực phẩm tăng lên từng ngày trong khi giá quần áo, giày dép không ngừng giảm.

Bên cạnh một số doanh nghiệp lớn, đại đa số người Việt tại Ukraine kinh doanh buôn bán nhỏ tại các chợ đầu mối và đều phải mua lại chỗ bán hàng từ các chủ sở hữu người địa phương. Người Việt tại Ukraine phải thanh toán mua chỗ cho cả năm, tiền mua hàng cũng phải trả trước. Trong khi đó, điều kiện kinh tế suy thoái trầm trọng, sức mua của người dân địa phương giảm đáng kể. Các khoản chi phí về thuế, lệ phí không ngừng tăng cộng với tiền thuê người địa phương bán hàng, thuê nhà ở... khiến thu nhập của bà con giảm sút đáng kể, thậm chí nhiều trường hợp trong thời gian gần đây bị "âm”.

Theo Đại sứ Nguyễn Minh Trí tình hình trật tự và an toàn xã hội tại Ukraine trong thời gian qua rất đáng lo ngại. Tranh thủ khoảng trống quyền lực và lợi dụng tự quản, một số đối tượng cực đoan, quá khích tăng cường hoạt động quấy rối. Chúng đến chỗ ở của bà con người Việt, các khu chợ và trường học đe dọa lấy hàng, cướp tiền hoặc chiếm đoạt chỗ ở trú ẩn qua đêm. Trước tình hình phức tạp của Ukraine nói riêng, khu vực nói chung, việc di cư tự do cũng đang diễn ra khá phổ biến và không kiểm soát được đã gây nên sự xáo trộn trong cộng đồng.

Để đối phó với tình hình phức tạp đang diễn ra ở nước sở tại, nhằm giúp đỡ cộng đồng người Việt duy trì cuộc sống ổn định, tiếp tục làm ăn, ban lãnh đạo các hội, đoàn ở các thành phố thuộc Ukraine đã chủ động, tích cực phối hợp với các BQL chợ và dân tự quản địa phương giữ trật tự, tăng cường bảo vệ trong chợ để tránh cướp bóc, mất cắp. ĐSQ Việt Nam tại Ukraine thường xuyên cung cấp những thông tin cần thiết và hướng dẫn bà con thận trọng trong việc đi lại, quan hệ với đối tác sở tại và kinh doanh buôn bán. Các hội, đoàn khuyến cáo bà con vận chuyển tiền hàng, nhất là tiền mua và bán hàng cần thông qua các kênh giao dịch chính thức, kín đáo, hàng hóa không nên tập trung một nơi, cảnh giác trước những kẻ quá khích có hành vi cướp bóc, trấn lột...

Cộng đồng người Việt tại Ukraine được đánh giá là cộng đồng vững mạnh về mọi mặt do phát huy được tinh thần đoàn kết, tương trợ lẫn nhau. Ban lãnh đạo các cơ sở là những người có tâm huyết, phẩm chất tốt, có kiến thức và kinh nghiệm tổ chức, quản lý cộng đồng, giúp bà con ta yên tâm, vững vàng vượt qua những khó khăn, thử thách trong lúc này.

Tuy nhiên, trước thông tin chính quyền Ukraine sẽ thực hiện lệnh tổng động viên sẵn sàng cho chiến tranh thì nhiều bà con người Việt đang rất lo lắng bởi mang quốc tịch Ukraine. Theo Hiến pháp của Ukraine, công dân nước này từ 18 đến 40 tuổi phải tham gia tổng động viên, trừ các lý do nhân đạo như đau ốm, hoàn cảnh khó khăn. Do vậy, nếu người gốc Việt có quốc tịch Ukraine (Ukraine chỉ cho phép một quốc tịch) cũng phải thực hiện nghĩa vụ trên. Theo ông Nguyễn Phan Hồng Hải - Tham tán ĐSQ Việt Nam tại Ukraine, đến nay ĐSQ chưa thể thống kê số người Việt có quốc tịch Ukraine vì nhiều lý do, chỉ biết là số lượng không nhỏ.

Cũng theo ông Nguyễn Phan Hồng Hải, mặc dù tính đến lúc này chưa có người Việt thương vong ở Ukraine, nhưng số người Việt tới ĐSQ xin về nước đang tăng lên, có thể lên tới hàng nghìn người. Vì lợi ích cộng đồng, ĐSQ đề nghị Hãng Hàng không quốc gia Việt Nam (VNA) trình Chính phủ hỗ trợ tối đa để giảm giá vé cho người Việt về nước.

Đại sứ Nguyễn Minh Trí khẳng định: Trong bối cảnh tình hình hiện nay, ĐSQ Việt Nam xác định công tác bảo hộ công dân và bảo đảm an ninh cộng đồng là một trong những công tác hàng đầu và cấp bách, trong đó cung cấp thông tin cho cộng đồng là một trong những nhiệm vụ quan trọng nhất. Bên cạnh việc thông báo đầy đủ thông tin, khuyến cáo người dân tránh xa vùng nguy hiểm và lập đường dây nóng để người dân liên lạc khi cần thiết, ĐSQ cũng đã báo cáo, kiến nghị các cơ quan chức năng trong nước chỉ đạo hướng giải quyết khi có tình hình phức tạp và khẩn cấp xảy ra.

Theo Lê Anh Đức