Việt Nam sẽ khó quan sát nguyệt thực nửa tối vào rạng sáng mai

Anh Đặng Vũ Tuấn Sơn, Chủ tịch hội thiên văn học trẻ Việt Nam (VACA) cho biết: "Nguyệt thực nửa tối lần này xảy ra có thể quan sát trọn vẹn ở toàn bộ châu Phi, Tây và Trung Âu, một phần Tây Á và một số khu vực phía Đông châu Mỹ. Rất tiếc, Việt Nam nằm trong khu vực chỉ quan sát được một phần của hiện tượng này".

Lý giải rõ hơn, anh Tuấn Sơn cho biết, nguyệt thực nửa tối lần này sẽ bắt đầu từ lúc 5 giờ 34 phút theo giờ Hà Nội (áp dụng chung cho cả Việt Nam). Ở thời điểm này, mặt trăng bắt đầu đi vào bóng nửa tối của trái đất và một bên rìa của nó bắt đầu tối đi. Mặt trăng khi đó rất thấp, gần chân trời phía Tây. Điều này có nghĩa rằng việc quan sát cần có vị trí theo dõi phù hợp sao cho có thể xuống rất sát chân trời Tây. Vì vậy chỉ những nơi có góc nhìn đủ rộng để nhìn xuống khá gần chân trời phía Tây mới quan sát được. Nhưng ngay cả như vậy thì Mặt Trăng sẽ lặn sớm, nó sẽ lặn trước rất nhiều so với thời điểm nguyệt thực đạt cực đại. Như vậy người quan sát ở Việt Nam dù điều kiện tuyệt đối lý tưởng về vị trí quan sát và thời tiết hoàn toàn thuận lợi, không khí ít ô nhiễm thì cũng chỉ quan sát được giai đoạn đầu rất ngắn của nguyệt thực thôi.

Đặc biệt, ở các khu vực trong nội thành các thành phố lớn, các nơi bị núi đồi hay công trình xây dựng chắn tầm nhìn, hoặc nơi có điều kiện khí quyển ô nhiễm thì khả năng quan sát được gần như hoàn toàn không có.

Và do đó, các khu vực ở toàn bộ châu Phi, Tây và Trung Âu, một phần Tây Á và một số khu vực phía Đông châu Mỹ sẽ lý tưởng trong việc quan sát hiện tượng này.

Đồng thời, anh Tuấn Sơn cũng cho biết thêm, hiện tượng này vốn không quá hiếm, gần như năm nào cũng có, mặt khác nguyệt thực nửa tối mặt trăng chỉ có sự thay đổi rất ít (tối hơn và đỏ hơn một chút). Do đó nó không phải hiện tượng quá đặc biệt ngay cả khi quan sát được trọn vẹn. Đối với người quan sát ở Việt Nam, cộng với việc gần như không quan sát được thì đây có thể coi là hiện tượng không thực sự đáng chú ý.

Theo anh Đặng Tuấn Duy - chủ nhiệm CLB Thiên văn nghiệp dư TPHCM (HAAC), hiện tượng nguyệt thực nửa tối rất khó phân biệt với trăng tròn bình thường khi chúng ta quan sát nên người quan sát không nên quá kỳ vọng và mong chờ.

Ngoài ra, theo anh Tuấn Sơn, trong năm 2017 này, người yêu thích quan sát bầu trời có thể đợi hiện tượng hấp dẫn nhất trong năm, sẽ diễn ra vào đêm mùng 7, rạng sáng mùng 8 tháng 8. Đây là hiện tượng nguyệt thực một phần có thể quan sát trọn vẹn tại Việt Nam. Ngoài ra còn nhiều trận mưa sao băng diễn ra theo định kỳ hàng năm mà nếu thời tiết thuận lợi cũng sẽ rất đáng chú ý.

Hiện tượng nguyệt thực nửa tối là hiện tượng xảy ra khi mặt trăng đi vào vùng nửa tối tạo ra bởi bóng của trái đất. Khác với khi đi vào vùng bóng tối hoàn toàn như khi xảy ra nguyệt thực toàn phần hoặc một phần, khi đi vào vùng nửa tối này Mặt trăng vẫn nhận được một phần đáng kể ánh sáng tới từ Mặt trời nên không chuyển thành màu đỏ sẫm và tối đặc trưng mà chỉ tối đi một chút và xuất hiện một phần sắc đỏ ở phần đi vào vùng nửa tối này.

Quốc Phan