Tìm thấy bằng chứng cho thấy Sao Mộc là "kẻ nuốt chửng" các hành tinh khác
(Dân trí) - Phát hiện đã làm sáng tỏ cuộc tranh luận trong suốt một thời gian dài về sự hình thành của "gã khổng lồ khí".
Mới đây, các nhà khoa học đã phát hiện ra rằng bên trong Sao Mộc chứa đầy tàn tích của các hành tinh con từng bị hành tinh khí khổng lồ nuốt chửng trong quá trình hình thành và phát triển. Chính điều này đã tạo nên kích thước khổng lồ của Sao Mộc ngày nay.
Phát hiện này đến từ một phân tích hóa học bên dưới bầu khí quyển nhiều mây của hành tinh. Trong nghiên cứu này, các nhà nghiên cứu lần đầu tiên đã có thể nhìn xuyên qua lớp mây che phủ của Sao Mộc bằng cách sử dụng dữ liệu thu thập bởi tàu thăm dò không gian Juno của NASA.
Dữ liệu này cho phép nhóm nghiên cứu lập bản đồ địa chất ở phần lõi của hành tinh khổng lồ. Đáng chú ý, họ tìm thấy một lượng lớn các nguyên tố nặng xuất hiện đầy bất ngờ. Điều này cho thấy Sao Mộc dường như đã nuốt chửng các hành tinh con, hay các hành tinh vật thể nhằm thúc đẩy sự phát triển để trở nên ngày càng lớn của nó.
Theo Yamila Miguel, nhà vật lý thiên văn tại Đại học Leiden, Sao Mộc ngày nay mặc dù là một hành tinh khí, nhưng nó có thể đã bắt đầu sự sống của mình bằng cách bồi đắp vật chất đất đá - giống như mọi hành tinh khác trong Hệ Mặt trời.
Khi lực hấp dẫn của hành tinh kéo ngày càng nhiều đất đá, lõi đá trở nên dày đặc đến mức nó bắt đầu thu hút một lượng lớn các khí từ những khoảng cách rất xa - chủ yếu là hydro và heli, còn sót lại từ khi Mặt Trời sinh ra, và đã tạo thành bầu khí quyển khổng lồ chứa đầy khí.
Sao Mộc chủ yếu chứa vật chất ở trạng thái khí và lỏng. Đây là hành tinh khí khổng lồ lớn nhất trong Hệ Mặt trời với đường kính 142.984 km tại xích đạo. Khối lượng riêng trung bình của hành tinh bằng 1,326 g/cm³, lớn nhất trong số 4 hành tinh khí khổng lồ của Hệ Mặt trời.
Trong tầng thượng quyển của Sao Mộc chứa khoảng 88-92% hydro và 8-12% heli theo phần trăm thể tích. Càng đi sâu vào bên trong hành tinh, nó càng chứa những vật liệu nặng hơn cũng như mật độ lớn hơn như bao gồm gần 71% hydro, 24% heli và 5% các nguyên tố khác theo khối lượng.
Khí quyển của Sao Mộc cũng chứa đầy dấu vết của các hợp chất gồm mêtan, hơi nước, amonia, và hợp chất của silic. Cũng có sự xuất hiện của cacbon, êtan, hydro sulfide, neon, oxy, phosphine, và lưu huỳnh tại đây.
Ở lớp ngoài cùng của khí quyển còn chứa tinh thể băng amonia. Thông qua ảnh chụp của các thiết bị hồng ngoại và tia tử ngoại, các nhà khoa học cũng tìm thấy dấu hiệu các phân tử benzen và những hydrocarbon khác.
Mặc dù là hành tinh lớn nhất Hệ Mặt trời, song Sao Mộc tiết lộ rất ít cấu tạo, cũng như quá trình hình thành bên trong của nó. Trước đây, chúng ta chỉ biết rằng Sao Mộc là một trong những hành tinh đầu tiên xuất hiện khi Hệ Mặt Trời được hình thành vào khoảng 4,5 tỷ năm trước.
Tuy nhiên, thông qua phát hiện mới đây, các nhà nghiên cứu khẳng định rằng câu chuyện về nguồn gốc của các hành tinh trong Hệ Mặt trời có thể thay đổi.
"Sao Mộc là hành tinh có ảnh hưởng lớn nhất đến sự hình thành của Hệ Mặt trời. Lực hấp dẫn của nó đã giúp định hình kích thước và quỹ đạo của các nước láng giềng trong vũ trụ, và do đó, việc xác định nó ra đời như thế nào có những tác động quan trọng đối với các hành tinh khác", Yamila Miguel cho biết.
Những phát hiện về Sao Mộc cũng có thể sẽ hé lộ những kiến thức về nguồn gốc, sự hình thành của 3 hành tinh khí khổng lồ khác trong Hệ Mặt trời, gồm Sao Thổ, Sao Thiên Vương và Sao Hải Vương.