Tế bào miễn dịch phổ biến trong não có thể đóng vai trò chính trong bộ nhớ

Chiếm khoảng 10% các tế bào não Microglia được coi là thụ động trong não cho đến khi chấn thương hoặc nhiễm trùng. Những tế bào này lần đầu tiên được quan sát vào năm 1856 bởi bác sĩ người Đức Rudolf Virchow và sau đó được gọi là microglia.

Trong nghiên cứu mới, microglia thực sự có thể là nhân tố chính trong việc duy trì trí nhớ. Nếu tác dụng tương tự được phát hiện ở người, nó có thể dẫn đến việc điều trị chứng mất trí nhớ, Alzheimer và các tình trạng khác ảnh hưởng đến trí nhớ tốt hơn.

Microglia có nhiều công việc. Khi có thương tích hoặc nhiễm trùng, chúng đóng vai trò tích cực trong việc làm giảm phản ứng của não. Nhưng các nhà khoa học đang ngày càng nhận ra rằng microglia có nhiều việc làm hơn thế.

Não của chúng ta là những nơi lộn xộn với các tế bào chết và hóa chất tích tụ cần phải được dọn sạch. Đó là công việc của microglia để giữ cho bộ não của chúng ta rõ ràng và khỏe mạnh.

Các nhà khoa học gần đây cũng đã chỉ ra rằng microglia có liên quan đến việc duy trì các kết nối giữa các tế bào thần kinh được gọi là synpase. Đây là những nút giao tiếp quan trọng để cho phép các tế bào não nói chuyện với nhau và truyền tín hiệu não.

Cụ thể, trong quá trình phát triển não bộ, microglia chủ động loại bỏ hoặc "cắt tỉa" các khớp thần kinh và điều này giúp định hình mạch làm cho bộ não hoạt động hiệu quả.

Trên thực tế, chính những mối liên hệ giữa các tế bào thần kinh lưu giữ ký ức của chúng ta và dễ bị tấn công trong các bệnh ảnh hưởng đến trí nhớ chẳng hạn như bệnh Alzheimer.

Một gene được biết là làm tăng yếu tố nguy cơ của một cá nhân phát triển bệnh Alzheimer là TREM-2, mã hóa một loại protein có trong microglia.

Nghiên cứu mới chỉ ra rằng microglia có liên quan chặt chẽ đến việc duy trì trí nhớ ở chuột. Chuột đã trải qua một nhiệm vụ khiến chúng đóng băng vì sợ hãi khi được đặt trong một môi trường mà chúng nhớ đã trải qua điều gì đó tiêu cực.

Trong khoảng thời gian 35 ngày, phản ứng đóng băng của những con chuột đã giảm từ 70% xuống còn 20% cho thấy chúng đã quên mối liên hệ tiêu cực với môi trường cụ thể đó.

Sau đó, các tác giả đã sử dụng một loạt các công cụ khoa học bao gồm các phương pháp di truyền, dược lý và sinh hóa để loại bỏ microglia trong não của những con chuột này và làm lại thí nghiệm.

Kết quả cho thấy việc loại bỏ microglia đã thay đổi phản ứng của chuột đối với nhiệm vụ này. Khoảng 50% chuột (so với 20 phần trăm ở trên) vẫn nhớ trải nghiệm tiêu cực ngay cả sau một khoảng thời gian tương tự.

Giả định ở đây là microglia giữ chìa khóa để gắn kết những ký ức này và củng cố những gì bị lãng quên và những gì được giữ lại. Nghiên cứu tiếp tục chỉ ra rằng chính việc sắp xếp lại các kết nối trong chuột dẫn đến quan sát này.

Đây là một nghiên cứu thú vị cho cộng đồng khoa học, điều đó có ý nghĩa gì đối với việc thúc đẩy sự hiểu biết về bộ não con người và khả năng quên của chính chúng ta. Điều quan trọng cần nhớ là hình ảnh trong não người nhiều khả năng là một thứ gì đó khá khác biệt.

Hiện nay có bằng chứng ngày càng tăng về sự khác biệt rõ rệt giữa chuột và microglia của con người.

Những nghiên cứu này đã xem xét những gì tạo nên microglia của cả người và chuột và tìm thấy một số khác biệt trong cách chúng phản ứng với chấn thương. Điều đó có nghĩa là phản ứng đối với việc bảo trì não cũng có thể được định hình rất khác nhau.

Vì vậy, trong khi có vẻ như mô tả công việc cho microglia phức tạp hơn một chút, bí ẩn xung quanh microglia của con người và vai trò của nó trong sự lãng quên vẫn cần được khám phá. Nhưng có thể, như được đề xuất trong các nghiên cứu di truyền, những tế bào này cũng đóng một vai trò quan trọng nào đó trong chức năng bộ nhớ của con người.

Trang Phạm

Theo Science Alert