Tại sao trang phục của phạm nhân thường kẻ sọc trắng đen?

Muốn biết nguyên nhân tại sao bộ trang phục trắng đen lại trở nên phổ biến trên khắp thế giới ở thời điểm hiện tại, chúng ta cần phải hiểu được mục đích sử dụng chính của loại trang phục này. Theo đó, dù là ở thời đại nào, yêu cầu được đặt ra cho mẫu áo quần của tội phạm là phải giúp dễ dàng phân biệt nhóm người này với những người bình thường.

Quay ngược lại khoảng thời gian từ thế kỷ 17 đến thế kỷ 19, nhiều quốc gia ở châu Âu đã buộc các phạm nhân phải đi chân trần trong suốt thời gian bị cầm tù. Bởi vì, một đôi giày là trang phục căn bản của người dân thời kỳ đó, và tù nhân sẽ dễ dàng được phân biệt bởi đôi chân trần.

Những bộ trang phục riêng dành cho tù nhân chỉ được chính thức xuất hiện dưới thời kỳ trị vì của nữ hoàng Anh, Victoria (khoảng thế kỷ 19). Cụ thể, bộ đồ này bao gồm áo jacket trắng, quần trắng, mũ, tất cả đều được đóng dấu mũi tên biểu thị cho tài sản của hoàng gia.

Quay trở lại câu chuyện về bộ đồng phục sọc trắng đen. Mẫu thiết kế dành riêng cho phạm nhân này xuất hiện lần đầu tiên vào năm 1820, ở hệ thống nhà tù Auburn, thành phố New York, Mỹ. Theo lời lý giải, bộ đồng phục này đáp ứng các nhu cầu cần thiết của người quản lý, nhất là chi phí rẻ, dễ dàng phân biệt phạm nhân và người bình thường.

Ngoài ra, còn có một vài lý do khác như sọc trắng đen là biểu tượng của song sắt nhà tù, đóng vai trò như một hình phạt tâm lý đối với phạm nhân. Bên cạnh sọc ngang trắng đen, có khá nhiều biến thể khác cũng được xuất hiện.

Điển hình như dưới thời Đức Quốc xã, các phạm nhân sẽ phải mang bộ đồng phục sọc trắng đen theo chiều dọc, hay như một số nơi khác đã thay thế sọc đen thành sọc màu nổi bật như đỏ, cam, vàng… nhằm giúp cai ngục dễ dàng phát hiện và định vị phạm nhân hơn.

Mặc dù bộ đồ sọc trắng đen đang là mẫu đồng phục tội phạm phổ biến hàng đầu thế giới, nhưng hiện có không ít quốc gia đã cho thay thế nó bằng một thiết kế khác. Cụ thể, từ giữa thế kỷ 20, hầu hết các bang ở Mỹ đã cho sử dụng bộ đồng phục màu cam cho tội phạm, bởi giới cầm quyền ở đây cho rằng, hình phạt tâm lý do “sọc trắng đen” mang lại là phi lý và vô nhân đạo.

Ngoài ra, ở một vài quốc gia khác, loại trang phục màu trầm tính sẽ được sử dụng cho phạm nhân, thay vì màu cam, vàng, đỏ… để tránh trùng với đồng phục của các ngành nghề khác trong xã hội, điển hình là công nhân.

Thảo Vy

Theo Interweave.