Lõi Trái Đất đang xảy ra đảo chiều gây tác động lên hành tinh ra sao?

Tuy nhiên các nhà địa chất học thì quan tâm hơn và hiểu khá rõ về động lực học của lõi Trái Đất và họ vừa phát hiện ra rằng lõi sắt rắn trong lòng Trái Đất thường quay bên dưới lớp vỏ nóng chảy gần như không có ma sát thì hiện nay đã chuyển động chậm lại đến mức gần như đứng yên.

Trên thực tế, đây không phải lần đầu tiên xảy ra hiện tượng như vậy. Các nhà khoa học ở Trường đại học Bắc Kinh, Trung Quốc, cho biết vào đầu những năm 1970, lõi Trái Đất đã từng dừng lại rồi đảo chiều quay và trong thập kỷ vừa qua hiện tượng này có biểu hiện sắp sửa lặp lại.

Trước đây, ý tưởng cho rằng lõi Trái Đất quay tách biệt với phần còn lại bên ngoài là một lý thuyết chưa được chứng minh mà mới chỉ được phỏng đoán bởi một mô hình về từ trường Trái Đất. Nhưng đến năm 1996, điều này đã được nhà địa chất học Song ở Trường đại học Bắc Kinh và đồng nghiệp của ông là nhà địa chấn học Paul Richard ở Trường đại học Columbia, Mỹ, chứng minh. Kể từ đó, các nhà khoa học về Trái Đất đang nỗ lực để trả lời câu hỏi lõi Trái Đất (ở độ sâu 5.100 km) quay nhanh hay chậm với tốc độ bao nhiêu.

Đầu tiên, họ cho rằng lõi Trái Đất hoàn toàn đổi chiều theo chu kỳ 400 năm/ lần và gây ra bởi mô men xoắn điện từ và được cân bằng bởi lực hấp dẫn. Sau đó, một số quan sát và nghiên cứu cho thấy vùng lõi quay chậm hơn nhiều, phải mất 1.000 năm hoặc lâu hơn nữa mới đổi chiều. Trên thực tế, tốc độ của vòng quay và sự thay đổi của nó vẫn đang là câu hỏi chưa có lời giải chính xác.

Hai nhà nghiên cứu Song và Richards đã sử dụng lại phương pháp mà họ đã dùng trước đây để suy luận ra chuyển động của lõi Trái Đất. Và trong nghiên cứu mới này, họ phát hiện ra rằng từ khoảng năm 2009 đến nay, những thay đổi theo quy luật cũ không còn xảy ra nữa, sóng địa chấn mà trước đây xảy ra ở những trận động đất kép khiến cho địa chấn truyền qua lõi và phản xạ cả ở phía bên kia bán cầu đã không còn nữa. Từ đó họ suy ra rằng vòng quay của lõi Trái Đất gần đây đã tạm ngừng.

Theo tính toán, chỉ cần mất cân bằng dù nhỏ giữa lực điện từ và lực hấp dẫn cũng đủ để làm chậm và sau đó đảo ngược chuyển động quay của lõi Trái Đất. Không những thế, các nhà nghiên cứu còn phát hiện ra rằng chu kỳ 70 năm trùng khớp với những thay đổi định kỳ khác có thể quan sát được trên bề mặt Trái Đất, ví dụ như độ dài của ngày và từ trường đều có chu kỳ từ 6 đến 7 thập kỷ.

Các mô hình quan sát khí hậu, nhiệt độ trung bình toàn cầu và mực nước biển dâng cũng có chu kỳ trùng khớp một cách kỳ lạ. Họ nhận thấy rằng sự dao động thường xuyên cho dù chậm chạp đến mức gần như không thể nhận thấy này lại xảy ra sau 60 đến 70 năm. Điều đó cho thấy một hệ thống cộng hưởng trên các lớp khác nhau của Trái Đất, như thể cả hành tinh đang hòa vào một giai điệu.

Do lõi bên trong của Trái Đất có liên kết động với các lớp bên ngoài bằng liên kết điện từ và lực hấp dẫn, nên các phát hiện của nghiên cứu này có thể giúp chúng ta hiểu về quá trình vận động sâu bên trong lõi ảnh hưởng đến bề mặt Trái Đất, hay là lớp vỏ mỏng mà chúng ta đang sinh sống bên trên.