Khoảnh khắc nhà khoa học Việt đầu tiên nhận Giải thưởng VinFuture

Tối 20/12 tại Hà Nội, lễ trao giải VinFuture 2023 đã chính thức diễn ra, với 3 nhóm giải đặc biệt và 1 nhóm giải chính được trao. Tổng trị giá giải thưởng lên đến 4,5 triệu USD.

Đáng chú ý trong mùa giải năm nay, Việt Nam  cũng có một đề cử tham dự, và đã nhận được giải Đặc biệt dành cho nhà khoa học đến từ các nước đang phát triển. Đó là GS. Võ Tòng Xuân - người được mệnh danh "phù thủy cây lúa" - với những cống hiến đặc biệt của mình cho nền nông nghiệp Việt Nam.

Cùng với đồng nghiệp là GS. Gurdev Singh Khush (người Mỹ gốc Ấn Độ), GS. Xuân đã có những đóng góp quan trọng trong việc phát minh và phổ biến nhiều giống lúa năng suất cao, kháng bệnh tốt, góp phần đảm bảo an ninh lương thực toàn cầu.

Theo đánh giá của hội đồng giải thưởng VinFuture, cuộc cách mạng trong nông nghiệp đã được thúc đẩy mạnh mẽ bởi nỗ lực của GS. Gurdev Singh Khush và GS. Võ Tòng Xuân trong việc phát minh và phổ biến giống lúa kháng bệnh, góp phần củng cố an ninh lương thực toàn cầu.

Nhờ các sáng kiến này, GS. Xuân đã thúc đẩy mở rộng khả năng tiếp cận với hạt giống lúa chất lượng và tăng cường sản lượng lúa gạo với chi phí thấp hơn mà không sử dụng hóa chất độc hại.

"Việc sử dụng các giống lúa kháng bệnh năng suất cao như IR36 và IR64 không chỉ làm giảm chi phí sản xuất và gia tăng sản lượng, mà còn hạn chế việc sử dụng thuốc trừ sâu, góp phần thúc đẩy tính bền vững của nông nghiệp trên toàn cầu", hội đồng giải thưởng đánh giá về công trình của hai GS.

"Ngoài ra, tiến bộ về năng suất lúa gạo trên toàn cầu đảm bảo rằng việc tiếp cận nguồn cung cấp thực phẩm ổn định trở nên công bằng và đáng tin cậy hơn".

Chia sẻ với phóng viên Dân trí, GS. Xuân không giấu được sự xúc động sau khi nhận giải thưởng danh giá từ VinFuture. Giáo sư cho biết: "Tôi rất vui mừng, và kính trọng tầm nhìn của giải thưởng, bởi sự đánh giá của hội đồng xuất phát từ ý nghĩa thực tiễn của sáng kiến, mang lại lợi ích cho xã hội".

"Những ai hiểu tôi đều biết rằng, tôi không chạy theo mong muốn chuyên môn nếu như không phải vì người nông dân. Lãnh đạo Hội đồng giải thưởng VinFuture đã nhìn thấy điều đó, và tôi thật sự vô cùng cảm kích".

Giáo sư cho rằng việc Giải thưởng VinFuture công nhận cách làm này của ông và các đồng nghiệp sẽ giúp các nhà khoa học trẻ tự tin hơn trên con đường làm khoa học, từ đó tập trung giải bài toán cho người dân Việt Nam, xã hội Việt Nam.

GS. Xuân cũng chia sẻ, với số tiền nhận được từ giải thưởng VinFuture, ông sẽ thành lập quỹ Học bổng Nông nghiệp mang tên Võ Tòng Xuân. Mục tiêu của quỹ này là hỗ trợ các nhà nghiên cứu trẻ theo đuổi niềm đam mê trong lĩnh vực nông nghiệp và để phổ cập hóa song ngữ tại các trường phổ thông Việt Nam.