Hơn 1000 loài mới đã được thêm vào “cây sự sống”

Những loài thêm vào chủ yếu là vi khuẩn và các động vật đơn bào được biết đến với cái tên Archaea. Điều này phản ánh sự sống quanh ta mới đang chỉ biểu lộ một phần nhỏ sự đa dạng sinh học của nó. “Cây sự sống là một trong những quy tắc tổ chức quan trọng trong sinh học” – giải thích của Jill Banfield đến từ đại học California tại Berkeley – “mô tả mới này sẽ không chỉ ứng dụng trong nghiên cứu sinh thái học vi khuẩn, mà còn giúp các nhà hóa học tìm kiếm ra các gen mới và các nhà nghiên cứu tìm hiểu sâu hơn về lịch sử tiến hóa của Trái Đất”. Cây sự sống mới và các phát hiện liên quan mới được công bố trên tờ Nature Microbiology.

Charles Darwin đã phác thảo cây sự sống vào năm 1873, chỉ ra mối quan hệ giữa các loài thực vật, động vật và vi khuẩn trong thế giới sống. Chúng phản ánh sự đa dạng của các loài sống sống trên Trái Đất ngày nay. Các “nhánh” cây chỉ ra mối quan hệ tiến hóa khác nhau giữa các loài. Những loài nằm ở các nhánh gần cho thấy chúng có tổ tiên gần nhau trong khi những nhánh xa hơn lại là bằng chứng của sự tiến hóa từ quá khứ rất xa trước đó.

Nhưng Darwin chưa biết đến sự tồn tại của các vi sinh vật, những khám phá về chúng mới được bổ sung từ mọi ngóc ngách vô hình của Trái Đất trong vòng 15 năm qua. Sau cuộc cách mạng gen và những tiến bộ kỹ thuật cho phép Banfield và các nhà nghiên cứu phát hiện ra các dạng sống trực tiếp mà hoàn toàn không phải do nuôi cấy trong phòng thí nghiệm. Bởi rất nhiều loài trong số chúng không thể tự tồn tại mà sống ký sinh, sống nhờ vào những sinh vật hay vi sinh vật khác như những loài ký sinh trùng, sinh vật cộng sinh hay sinh vật ăn xác thối.

“Vi khuẩn và Archaea là những nhóm lớn từng hoàn toàn bị bỏ quên và cô lập khỏi sự hiện diện phức tạp của sự sống đa dạng” – nhận xét của Banfield – cũng là nhà khoa học làm việc tại phòng thí nghiệm quốc gia Lawrence Berkeley – “đây là cây sự sống mới với ba nhóm chính phân loại dựa trên gen đầu tiên, và sự kết hợp với những loài không thể nuôi cấy được đã cho thấy phạm vi rộng lớn của những loài vẫn ít được biết đến này.”

Sự bổ sung cho cây sự sống này chủ yếu được thực hiện thông qua đánh giá gen của các loài đến từ nhiều môi trường khác nhau. Chúng được tìm thấy trong ruột con người, trong các bãi chất thải độc hại, các suối nước nóng trong công viên quốc gia Yellowstone, những vũng nước bẩn trong các hầm mỏ bỏ hoang, những đồng muối ở Atacama, sa mạc Chile, trầm tích trên đất liền, từ vùng ngập mặn, đất đồng cỏ, hay thậm chí trong miệng một con cá heo.

Đồng tác giả của nghiên cứu, Brett Baker cho biêt: “sự đa dạng phi thường này đồng nghĩa với có một số lượng không thể tưởng tượng được những loài sinh vật, khi mà chúng ta chỉ mới bắt đầu nghiên cứu về những cách thức hoạt động bên trong, và điều này có thể thay đổi sự hiểu biết vốn có của chúng ta về sinh học”.

Giang TH (Theo Discovery)