Hơn 100 nhà khoa học sẽ tham gia thảo luận về bệnh Whitmore

Whitmore (hay còn gọi là bệnh melioidosis) là bệnh truyền nhiễm cấp tính nguy hiểm do loài vi khuẩn Burkholderia pseudomallei gây nên. Whitmore có bệnh cảnh lâm sàng rất đa dạng, tiến triển nhanh và có thể gây tử vong nhanh với tỷ lệ tử vong cao nếu bệnh nhân không được chẩn đoán đúng và điều trị kháng sinh phù hợp.

B.pseudomallei là vi khuẩn sống trong đất, vì thế con đường lây nhiễm chính của bệnh là qua tiếp xúc các vết trầy xước trên da với đất hoặc nước có có vi khuẩn. Lây nhiễm qua con đường hô hấp khi hít phải các hạt bụi đất có vi khuẩn trong những trận gió lốc xoáy trước cơn mưa cũng đã được đề xuất. Một số nghiên cứu cũng chỉ ra những bằng chứng nhiễm bệnh khi ăn các thức ăn có vi khuẩn.

Tuy nhiên, không có bằng chứng khoa học thuyết phục nào về lây bệnh giữa người với người hoặc từ động vật sang người qua con đường không khí. Vì thế, nhiễm bệnh Whitmore thường lác đác, lẻ tẻ chứ không bùng phát thành dịch hoặc đại dịch.

Ca nhiễm bệnh Whitmore đầu tiên được phát hiện tại Burma, Myanmar vào năm 1911 bởi nhà khoa học người Anh tên là Alfred Whitmore (vì thế tên bệnh thường được gọi là Whitmore). Ca bệnh đầu tiên phát hiện tại Việt Nam là tại Viện Pasteur, Hồ Chí Minh vào năm 1925.

Sử liệu cho thấy, từ năm 1948 đến năm 1954, có khoảng 100 binh lính Pháp bị nhiễm bệnh trên chiến trường Việt Nam. Trong chiến tranh Việt Nam có khoảng 350 binh lính Mỹ bị nhiễm bệnh. Những năm 70 và 80 của thế kỷ trước, Whitmore còn được gọi với một cái tên “Vietnamese - time bomb” nhằm ám chỉ một bệnh truyền nhiễm bị nhiễm ở Việt Nam, sau đó ủ bệnh một thời gian dài rồi mới phát bệnh khi các cựu chiến binh Mỹ xuất ngũ trở về.

Sau ngày giải phóng đất nước, chỉ có một số ít các bệnh viện lớn ở Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh công bố về các ca nhiễm bệnh. Một trong những lý do thiếu thông tin này ở các bệnh viện tuyến dưới là bác sĩ lâm sàng chưa biết nhiều về bệnh và chưa cảnh giác xét nghiệm chẩn đoán bệnh, các cán bộ xét nghiệm vi sinh cận lâm sàng chưa có quy trình xét nghiệm bệnh và cũng chưa chú ý đến xét nghiệm bệnh.

TS Trịnh Thành Trung – Viện trưởng Viện vi sinh vật và Công nghệ Sinh học (ĐHQGHN), Trưởng ban tổ chức Hội thảo cho biết: Trong thời gian qua, Whitmore được lan truyền nhanh chóng trên các phương tiện truyền thông với những thông tin sai sự thật, vô căn cứ, thiếu tính khoa học, gây hoang mang dư luận và tạo tâm lý lo lăng cho người dân.

Được sự đồng ý của Đại học Quốc gia Hà Nội và Hội đồng Khoa học Quốc tế Melioidosis, Viện trưởng Viện vi sinh vật và Công nghệ Sinh học phối hợp với Viện Vệ sinh, Vi sinh và Môi trường Y học – Đại học Y Khoa Graz – Áo đăng cai tổ chức Hội thảo Khoa học bệnh Whitmore Toàn cầu lần thứ 9 tại Hà Nội. Đây là Hội thảo khoa học lớn nhất toàn cầu về các nghiên cứu bệnh Whitmore, được tổ chức thường kỳ 3 năm 1 lần.

Hội thảo lần này sẽ thu hút các nhà khoa học đầu ngành ở các nước trên thế giới tham dự và trình bày các kết quả nghiên cứu tiêu biểu và nổi bật nhất về bệnh Whitmore trong vòng 3 năm qua.

Nguyễn Hùng