Giải pháp thủy lợi kết hợp nông nghiệp để ứng phó xâm nhập mặn
(Dân trí) - Nhóm nghiên cứu do TS.Vũ Thế Hải, Viện Nước tưới tiêu và môi trường - Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đứng đầu đã nghiên cứu thành công về giải pháp thủy lợi kết hợp nông nghiệp để ứng phó với hạn hán và xâm nhập mặn tại các tỉnh ven biển đồng bằng sông Hồng.
Kết quả nghiên cứu xuất phát từ đề tài: “Nghiên cứu đề xuất các giải pháp thủy lợi kết hợp nông nghiệp để ứng phó với hạn hán và xâm nhập mặn tại các tỉnh ven biển đồng bằng sông Hồng” nhằm đánh giá được nguyên nhân, mức độ hạn hán, xâm nhập mặn và các tác động tới sản xuất nông nghiệp, thủy sản ở các tỉnh ven biển vùng đồng bằng sông Hồng (ĐBSH). Từ đó đề xuất các giải pháp thủy lợi kết hợp nông nghiệp phù hợp ứng phó với hạn hán, xâm nhập mặn ở các tỉnh ven biển đồng bằng sông Hồng.
Bằng phương pháp kế thừa, phương pháp phân tích tổng hợp, phương pháp điều tra, khảo sát, thu thập tài liệu và phương pháp mô hình mô phỏng trong đó sử dụng mô hình tính toán MIKE NAM, MIKE BASIN, MIKE 11 để mô tả dòng chảy, xâm nhập mặn, cân bằng nước phục vụ dự báo hạn hán, kết quả nghiên cứu đã đạt được những kết quả khả quan. Cụ thể, đánh giá được hiện trạng và nguyên nhân hạn hán, xâm nhập mặn các tỉnh ven biển ĐBSH, các tác động của hạn hán, xâm nhập mặn đến sản xuất nông nghiệp và nuôi trồng thủy sản; Đánh giá được diễn biến dòng chảy và xâm nhập mặn theo các phương án vận hành các hồ chứa Sơn La, Hòa Bình, Thác Bà và Tuyên Quang cho năm kiệt ứng với tần suất 85% và năm kiệt cực đoan trong điều kiện biến đổi khí hậu.
Bên cạnh đó xác định được khả năng lấy nước của các công trình chính trên hệ thống phục vụ sản xuất nông nghiệp và các ngành kinh tế trong vùng ứng với các phương án tính toán. Tính toán cân bằng nước theo các phương án vận hành hồ chứa thượng lưu như Sơn La, Hòa Bình, Thác và Tuyên Quang cho năm kiệt ứng với ứng suất 85%, năm kiệt cực đoan và nhu cầu dùng nước của các ngành kinh tế trong vùng.
Đề xuất các giải pháp thủy lợi và nông nghiệp và thủy sản cho bốn tỉnh ven biển, bao gồm các giải pháp vận hành các hồ chứa, các cống lấy nước chính trên hệ thống phục vụ vụ xuân và các giải pháp thủy lợi nội đồng kết hợp các giải pháp nông nghiệp để ứng phó với hạn hán và xâm nhập mặn.
Đề xuất mô hình quản lý hạn hán theo hai giai đoạn chính là quản lý rủi ro và quản lý sự cố theo chu trình khép kín cho vùng nghiên cứu; Xây dựng bộ bản đồ chuyên đề khí tượng, thủy văn, xâm nhập mặn phục vụ công tác quản lý hạn hán. Lập hồ sơ thiết kế 01 mô hình ứng dụng các giải pháp thủy lợi kết hợp nông nghiệp ứng phó với hạn hạn, xâm nhập mặn; các giải pháp được đề xuất này có tính khoa học và khả thi cao, được các cấp quản lý chấp nhận.
Ngoài ra xây dựng được ngân hàng dữ liệu lưu trữ và cập nhật các tài liệu cơ bản về khí tượng thủy văn và các kết quả nghiên cứu của đề tài phục vụ công tác quản lý hạn hán trong vùng. Đây cũng là một kênh thông tin phục vụ cho nghiên cứu và khoa học.
Các kết quả nghiên cứu đã được công bố trên tạo chí Khoa học và Công nghệ Thủy Lợi, tạp chí Tài nguyên nước và Tạp chí khoa học công nghệ Việt Nam.
P.T.T