Giải mã gen người Việt giúp chẩn đoán các nguy cơ bất thường về sức khỏe

Nguyễn Nguyễn

(Dân trí) - Giới khoa học Việt đã đạt được những thành quả đáng tự hào về giải mã gen, từ đó giúp dự báo trước nguy cơ về bệnh lý, cũng như các yếu tố di truyền đặc hữu của mỗi người.

Giải mã gen người Việt giúp chẩn đoán các nguy cơ bất thường về sức khỏe - 1

GeneStory làm chủ hoàn toàn về công nghệ giải trình tự và phân tích dữ liệu hệ gen (Ảnh: GeneStory).

Sáng 22/4, Công ty Cổ phần GeneStory công bố sản phẩm giải mã gen thế hệ mới nhất của người Việt theo phương pháp đơn giản là lấy DNA từ mẫu nước bọt hoặc mẫu máu. Được biết, quá trình phân tích và đọc trình tự gen này có độ chính xác lên tới 99%.

Gen được định nghĩa là đơn vị vật lý và chức năng cơ bản của tính di truyền, được tạo thành từ ADN. Theo đó, mỗi gen sẽ chứa thông tin di truyền mã hóa cho các phân tử hoạt động chức năng, được gọi là protein. Nói cách khác, nếu nắm được một mã gen của một ai đó, chúng ta có thể cung cấp chính xác và toàn diện các nguy cơ về bệnh lý, thể chất, dinh dưỡng, cũng như các yếu tố di truyền đặc hữu của người đó.

Đây chính là mục tiêu của GeneStory - tổ chức quy tụ hơn 50 nhà khoa học hàng đầu thuộc lĩnh vực tin y sinh, y tế đến từ các tổ chức uy tín như Trường ĐH Harvard (Mỹ), Đại học Johns Hopkins (Mỹ), Viện Nghiên cứu Ung thư Ludwig (Mỹ), Golden Helix Foundation (Anh), Viện Tin Sinh học Singapore, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec, Đại học Y Hà Nội...

Theo chia sẻ của GS. Vũ Hà Văn, Giám đốc khoa học của VinBigdata, đồng sáng lập và thành viên HĐQT Công ty GeneStory, sứ mệnh của GeneStory là giúp hàng triệu người dân Việt được hưởng những lợi ích từ những thành quả nghiên cứu tiên tiến nhất thế giới, được chăm sóc sức khỏe toàn diện hơn, giúp quá trình chẩn đoán, điều trị sớm, từ đó cải thiện sức khỏe của toàn dân, giảm chi phí điều trị, tăng chất lượng cuộc sống.

Giải mã gen người Việt giúp chẩn đoán các nguy cơ bất thường về sức khỏe - 2

GS. Vũ Hà Văn, Giám đốc khoa học của VinBigdata khẳng định người Việt sẽ được hưởng những lợi ích từ những thành quả nghiên cứu tiên tiến nhất trong công nghệ giải mã gen (Ảnh: Nguyễn Nguyễn).

"Để cung cấp được dịch vụ giải mã gen cho người Việt đòi hỏi phải dựa trên những nghiên cứu khoa học về người Việt, đặc trưng về gen của người Việt. Đây cũng là lý do mà chúng tôi mất hơn 3,5 năm và nhiều triệu USD để đầu tư vào dự án GeneStory", GS Vũ Hà Văn nhấn mạnh.

Bên cạnh việc cung cấp thông tin về bệnh lý, thể chất, dinh dưỡng để phục vụ điều trị, kết quả giải mã gen từ GeneStory cũng giúp người Việt phát hiện sớm các gen lỗi, các nguy cơ bệnh hiểm nghèo, mãn tính, bệnh di truyền lặn và bệnh hiếm như ung thư, đột quỵ, béo phì, xơ vữa động mạch, tim mạch, tiểu đường... Từ đó, GeneStory sẽ phối hợp với các y bác sĩ đầu ngành tư vấn chuyên sâu và hỗ trợ khách hàng thay đổi thói quen chăm sóc sức khỏe như tầm soát, khám sức khỏe định kỳ, thay đổi lối sống, luyện tập hay thay đổi thực đơn ăn uống.

TS. Võ Sỹ Nam - Giám đốc Khoa học tại GeneStory khẳng định những thành quả, hạ tầng phân tích về gen tại Việt Nam giờ đây không thua kém nhiều so với các trung tâm hàng đầu trên thế giới.

Qua đó, TS. Nam bày tỏ sự tự hào vì khoa học Việt Nam đã đạt được những thành quả bước đầu, có được sự ghi nhận của xã hội và xem đây là sự khích lệ lớn lao cho đội ngũ. Ông hy vọng rằng những thành quả này sẽ mang lại những thành quả tốt hơn cho cộng đồng.

Giải mã gen người Việt giúp chẩn đoán các nguy cơ bất thường về sức khỏe - 3

TS. Võ Sỹ Nam - Giám đốc Khoa học tại GeneStory cho rằng công nghệ phân tích về gen tại Việt Nam giờ đây đã không còn thua kém nhiều so với các trung tâm hàng đầu trên thế giới (Ảnh: Nguyễn Nguyễn).

Chia sẻ thêm, TS. Võ Sỹ Nam, mục đích của sản phẩm giải mã gen là hướng tới việc giúp người Việt Nam nắm được các nguy cơ mắc bệnh từ sớm, qua đó giúp xây dựng lộ trình chăm sóc sức khỏe tối ưu. Đây chính là ý nghĩa đằng sau "y học dự phòng" - một hướng đi phổ biến trên thế giới hiện nay và đang ngày càng trở nên quan trọng ở các nước phát triển.

"Thế giới đã đi trước chúng ta, nhưng người Việt Nam hoàn toàn đủ điều kiện để đuổi kịp thế giới và nhận được sự chăm sóc sức khỏe tốt hơn", TS. Nam khẳng định.

Trước đó, vào tháng 12/2021, Viện Nghiên cứu Dữ liệu lớn VinBigData (Tập đoàn Vingroup) cũng đã công bố hoàn thiện dự án "Xây dựng cơ sở dữ liệu biến dị di truyền cho quần thể người Việt", với quy mô hơn 1.000 hệ gen được giải trình tự, hơn 40 triệu biến thể di truyền được phát hiện.

Nghiên cứu không chỉ gián tiếp tạo cơ sở xây dựng cho sản phẩm giải mã gen thế hệ mới nhất của người Việt, mà còn tạo tiền đề cho sự phát triển của nghiên cứu y sinh và y học chính xác, góp phần phát hiện bệnh lý và điều trị sớm đến từng cá nhân người Việt trong tương lai.