Điều hòa mát hơn quạt điện nhưng 99% người dùng không nhìn thấy hậu quả

Hệ lụy khi ngày càng có nhiều điều hòa

Theo Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) nhu cầu về điều hòa không khí trên khắp thế giới sẽ ngày càng tăng khi nhiệt độ Trái đất tăng lên. Đây là một điều hiển nhiên, vì điều hòa có khả năng làm mát tốt hơn so với quạt điện.

Bên cạnh đó, việc đời sống người dân trở nên giàu có và tập trung sống nhiều hơn trong các đô thị cũng góp phần làm gia tăng lượng sử dụng điều hòa trong mùa nóng.

Ở Trung Quốc, chỉ trong 2 thập kỷ, doanh số bán điều hòa đã tăng từ hơn 60 triệu (năm 2010) lên 100 triệu chiếc (dự kiến năm 2021) và được cho là sẽ đạt kỷ lục 133,7 triệu chiếc vào năm 2030.

Trên thế giới, tổng lượng điều hòa nhiệt độ được bán từ nay cho tới năm 2030 cũng đạt ước tính là 4,1 tỷ chiếc.

Thật không may, việc dùng điều hòa lại có thể làm các vấn đề khí hậu trở nên trầm trọng hơn.

Đó là bởi điều hòa tiêu tốn năng lượng gấp hàng chục lần quạt điện. Để làm lạnh, các thiết bị này còn sử dụng đến những hóa chất không thân thiện như chlorofluorocarbons (CFC), hydrofluorocarbons (HFC) và hydrochlorofluorocarbons (HCFC).

Trong khi CFC có thể làm thủng tầng ozone, HFC và HCFC được biết đến là những khí nhà kính mạnh gấp hàng chục nghìn lần so với CO2.

"Cho đến nay, các hợp chất này kết hợp với nhau đã chiếm gần 11% tổng lượng khí thải nhà kính trên toàn thế giới", Clare Perry, nhà vận động cấp cao tại Cơ quan Điều tra Môi trường (EIA), một tổ chức phi lợi nhuận chuyên điều tra và vận động chống lạm dụng môi trường cho biết.

Dưới góc độ sức khỏe, điều hòa cũng làm tăng nguy cơ "sốc nhiệt" trong những ngày nắng nóng, đặc biệt là các đối tượng như dân văn phòng , hay trẻ nhỏ, trẻ sơ sinh.

Người trẻ nên sử dụng quạt điện để bảo vệ Trái đất

Lời khuyên của các nhà khoa học, được trích dẫn bởi tạp chí Lancet Planetary Health gợi ý chúng ta trở lại phương pháp làm mát truyền thống, giá rẻ và thân thiện hơn với môi trường: Những chiếc quạt điện.

Với khả năng giảm được từ 3-5 độ C, quạt có thể được sử dụng an toàn cho cả người già và trẻ nhỏ ở các nước Bắc Âu, các vùng đông bắc của Hoa Kỳ, Canada, tất cả Nam Mỹ và phần lớn Đông Nam Á.

Chỉ ở những khu vực đặc biệt khô cằn, như Trung Đông và Tây Nam của Hoa Kỳ, và những khu vực đặc biệt ẩm ướt, như miền bắc Ấn Độ và Pakistan, sử dụng quạt điện mới có thể lợi bất cập hại.

Trong đó, những người trẻ tuổi là đối tượng được các nhà khoa học hướng đến, khuyến khích họ sử dụng quạt thay vì điều hòa để bảo vệ môi trường.

"Quạt có thể sử dụng ở hầu hết các khu vực trên thế giới, ngoại trừ những người sống ở những khu vực cực kỳ nóng và khô cằn", nhà sinh lý học Ollie Jay từ Đại học Sydney cho biết.

Trên thực tế, từ năm 2007 đến năm 2019, có tới 8 năm được ghi nhận là nóng kỷ lục, nhưng con người vẫn vượt qua chỉ với chiếc quạt điện.

"Nhiều khu vực trên Trái đất đang được khuyến nghị để sử dụng quạt điện một cách an toàn như một biện pháp thay thế cho điều hòa không khí, bất chấp nhiệt độ không khí vượt quá ngưỡng 35 độ C", các nhà khoa học nhận định.

Theo thống kê, nếu tất cả những người dưới 65 tuổi chuyển từ điều hòa không khí sang quạt điện, ước tính cho thấy thế giới sẽ giảm được gần 10% lượng khí thải CO2 toàn cầu và giảm gần 60% lượng khí thải hydrofluorocarbon.

"Việc mở rộng giới hạn sử dụng quạt điện trong điều kiện sóng nhiệt vừa giúp giảm đáng kể nhu cầu điện năng trong những đợt cao điểm, vừa cung cấp một giải pháp thay thế giá rẻ cho những người không có điều hòa nhiệt độ", nhà sinh lý học môi trường Nathan Morris từ Đại học Copenhagen, Đan Mạch cho biết.

Theo một nghiên cứu, chỉ những người dùng thuốc kháng cholinergic mới cần điều hòa nhiệt độ vào những thời điểm đặc biệt nóng trong năm.

Trái lại đối với những người trẻ, quạt gần như là một giải pháp an toàn tuyệt đối với sức khỏe trong đa số môi trường khí hậu, và được xem là một giải pháp thay thế "xanh hơn" cho điều hòa không khí.