Cú đáp lịch sử đưa phi hành đoàn của NASA trở về Trái Đất an toàn

Phạm Hường

(Dân trí) - Nhiệm vụ của SpaceX lần đầu tiên đưa các phi hành gia của NASA bay vào vũ trụ đã đi vào sử sách.

Nhiệm vụ "Thử nghiệm-2"

Một khoang của tàu Crew Dragon chở hai nhà du hành vũ trụ của NASA là Bob Behnken và Doug Hurley đã đáp thành công xuống mặt nước ngoài khơi bờ biển Pensacola, bang Florida, Mỹ vào lúc 18 giờ 48 phút giờ GMT ngày 2/8/2020, kết thúc nhiệm vụ lịch sử của hãng SpaceX là đưa người lên Trạm Vũ trụ Quốc tế (ISS), có tên "Thử nghiệm-2".

Cú đáp lịch sử đưa phi hành đoàn của NASA trở về Trái Đất an toàn - 1

“Chào mừng các bạn trở về Trái Đất. Cảm ơn các bạn đã bay trên con tàu của SpaceX” là những âm thanh vang lên khi hai nhà du hành vũ trụ bước vào con tàu có tên Endeavour. Nhà du hành Hurley đáp lại “Đây thực sự là niềm vinh dự và đặc quyền mà chúng tôi có được”. Chỉ vài giờ trước đó, khi vẫn còn bay trong không gian, nhà du hành Hurley đã nói rằng ông sẽ không quên được trải nghiệm quý giá này.

“Thật khó diễn tả bằng lời cảm giác của tôi khi được là một phần của hành trình này – Hành trình 63” – ông nói trong lễ chia tay trên ISS vào ngày 1/8, ngày mà tàu Endeavour tách ra và bắt đầu hành trình trở về nhà – “Đây sẽ là một kỷ niệm còn lưu mãi suốt cuộc đời tôi”.

Cú đáp lịch sử đưa phi hành đoàn của NASA trở về Trái Đất an toàn - 2

Tàu hồi cứu GO Navigator gặp tàu Endeavour và nhấc tàu Endeavour lên ngay sau cú đáp xuống mặt nước. Sau một loạt các bước kiểm tra, đội hồi cứu đã mở nắp tàu Endeavour vào lúc 19 giờ 59 phút GMT và mất khoảng 10 phút để đưa hai nhà du hành ra khỏi tàu. Nhân viên y tế bắt đầu kiểm tra sức khỏe cho hai nhà du hành để đảm bảo họ vẫn trong thể trạng tốt sau chuyến hồi hương từ quỹ đạo Trái Đất.

Ba nhà du hành vũ trụ của NASA là Tom Stafford, Vance Brand và Deke Slayton phát biểu kết thúc Dự án Thử nghiệm Apollo-Soyuz rằng “chúng tôi chưa từng chứng kiến một hoạt động tương tự trên biển suốt hơn 4 thập kỷ qua. Phi hành đoàn hạ cánh trên biển gần đây nhất là vào tháng 7/1975 và đáp xuống mặt nước ở giữa Thái Bình Dương”.

Mở ra chương mới trong lịch sử du hành vũ trụ

Nhiệm vụ “Thử nghiệm-2” bắt đầu vào ngày 30/5/2020, khi tên lửa Falcon của SpaceX phóng tàu Endeavour từ Trung tâm Vũ trụ Kennedy của NASA, khởi động hành trình kéo dài 1 ngày đưa tàu lên ISS. Kể từ đó, nước Mỹ đã không còn phụ thuộc vào các tên lửa Soyuz và tàu vũ trụ của Nga để đưa các nhà du hành vũ trụ của Mỹ di chuyển giữa Trái Đất và ISS, với chi phí gần đây nhất cho mỗi nhà du hành là khoảng 90 triệu đô-la Mỹ.

Năm 2010, NASA bắt đầu tài trợ cho việc nghiên cứu chế tạo tàu vũ trụ thương mại trong nước. Hãng SpaceX và hãng Boeing là hai công ty đã thắng trong cuộc đua nhận tài trợ vào năm 2014. Mỗi công ty đã ký được các hợp đồng trị giá nhiều tỷ đô-la để hoàn thành công việc và đã thực hiện được ít nhất 6 chuyến bay đi và về giữa Trái Đất và ISS cho NASA.

“Thử nghiệm-2” là dự án kết thúc thử nghiệm hệ thống của SpaceX và là thí nghiệm lớn nhất mà công ty này cần kiểm tra trước khi bắt đầu các chuyến bay theo hợp đồng. Ngoài ra, đội ngũ chuyên gia của hãng sẽ kiểm tra số liệu và hoạt động của tàu trong suốt chuyến bay thử nghiệm để hoàn thành chứng nhận cho hệ thống đạt yêu cầu vận hành các chuyến bay tự điều khiển, phục vụ cho các Chương trình bay thương mại lên ISS của NASA. Cơ quan này cho biết quy trình chứng nhận dự kiến sẽ mất 6 tuần.

Khả năng là sẽ không có vấn đề gì trong quá trình chứng nhận vì “Thử nghiệm-2” đã hoạt động rất tốt kể từ khi cất cánh cho đến khi hạ cánh xuống mặt nước. Đại diện hãng SpaceX cho biết nhiệm vụ này đang được thực hiện rất trôi chảy, các số liệu cho thấy mọi hoạt động đều tuyệt vời, “nhưng chúng tôi vẫn muốn kiểm tra lại toàn bộ mọi chi tiết cho chắc chắn khi con tàu trở về”.

Giáo sư Reisman, chuyên gia về thực tiễn du hành vũ trụ của Trường đại học Nam California, Mỹ, nhận xét “Thử nghiệm-2” đã biến những nguồn năng lượng hóa chất khổng lồ thành động năng, và quá trình hạ cánh xuống mặt đất đã chuyển đổi thành công động năng đó thành nhiệt khi tàu Endeavour lao xuyên qua khí quyển Trái Đất. Đây thực sự là một vấn đề đầy thách thức, xét từ quan điểm định luật vật lý.

Chuyến bay thương mại đầu tiên có thể vào tháng 9/2020

Nếu quá trình chứng nhận diễn ra tốt đẹp, SpaceX sẽ tiến hành chuyến bay đầu tiên có tên Crew-1 vào cuối tháng 9 năm nay. Chuyến bay này sẽ đưa ba nhà du hành của NASA là Michael Hopkins, Victor Glover và Shannon Walker và nhà du hành Soichi Noguchi của Nhật lên ISS để họ làm việc trên trạm trong sáu tháng. 

Chuyến bay theo hợp đồng thứ hai của SpaceX có tên Crew-2 sẽ sử dụng lại tàu Endeavour. Có một sự kết nối thú vị với “Thử nghiệm-2” là một trong bốn thành viên của phi hành đoàn trên con tàu Crew-2 sẽ là nhà du hành Megan McArthur chính là vợ của nhà du hành Behnken. Ông Behnken nói rằng “tất nhiên là tôi sẽ có rất nhiều lời khuyên mách nước cho cô ấy, mà phần lớn các lời khuyên của tôi là về cuộc sống trên trạm. Tôi nghĩ đấy là điều đặc biệt hơn bất kỳ thứ gì khác của con tàu Endeavour. Nhưng chắc chắn tôi cũng sẽ có vài lời khuyên về cách sống bên trong con tàu Dragon và làm thế nào để thu gom đồ dùng cá nhân dễ dàng thuận lợi nhất”.

Hãng Boeing chưa sẵn sàng để thực hiện chuyến bay đầu tiên có người lái. Trước tiên công ty này phải cho bay thử nghiệm lại một chuyến bay không người lái lên ISS bằng con tàu Starline CST-100. Vào tháng 12/2019, con tàu này đã gặp vấn đề về hệ thống thời gian khiến cho nó bay không đúng quỹ đạo khi cần kết nối với trạm.

SpaceX đã làm được việc này với dự án “Thử nghiệm-1”. Đó là chuyến bay thử nghiệm không người lái phóng lên ISS vào tháng 3/2019. Vì thế mà cú hạ cánh xuống mặt nước bằng dù lần này là chuyến thứ hai của Crew Dragon trở về thành công từ vũ trụ, bên cạnh 21 chuyến bay chở hàng cho trạm bằng phiên bản tàu Dragon chở hàng.