1. Dòng sự kiện:
  2. Giải thưởng VinFuture 2024

Chú mèo duy nhất sống sót sau chuyến bay vào vũ trụ

Minh Khôi

(Dân trí) - Mặc dù nhiều con vật đã đạt chiến tích trong không gian, điển hình như chó Laika hay tinh tinh Ham, song rất ít người từng biết rằng một con mèo cũng đã lên tới vũ trụ.

Chú mèo duy nhất sống sót sau chuyến bay vào vũ trụ - 1

Chân dung chú mèo Félicette (Ảnh: Ina.fr).

Vào tháng 10/1963, một chú mèo nhị thể đến từ Pháp, tên là Félicette, đã hoàn thành chuyến bay chạm tới rìa vũ trụ - nơi chưa từng có con mèo nào từng đi qua.

Câu chuyện của Félicette bắt đầu vào năm 1961, sau một loạt các chuyến bay được thực hiện thành công của Nga, Mỹ nhằm đưa động vật vào không gian. Lúc bấy giờ, Pháp quyết định sẽ thực hiện một sứ mệnh của riêng mình, với việc sử dụng mèo thay vì chó hoặc khỉ.

Các nhà khoa học ở "đất nước hình lục lăng" hy vọng những gì thu được từ chuyến bay sẽ góp phần giúp họ thực hiện thành công các nhiệm vụ đi kèm phi hành gia sau này.

Tổng cộng 14 con mèo cái sau đó đã được các nhà khoa học vũ trụ tại tập đoàn CERMA thu thập. Những con mèo này được đánh số thay vì tên. Chúng cũng được gắn các điện cực để ghi lại hoạt động của não bộ.

Chú mèo duy nhất sống sót sau chuyến bay vào vũ trụ - 2

6 con mèo được huấn luyện để bay vào không gian, trong đó có Félicette ở ngoài cùng bên trái (Ảnh: Ina.fr),

Để thích nghi với môi trường không trọng lực, những con mèo trải qua một khóa đào tạo ngắn. Mục đích là để kiểm tra phản ứng của chúng khi bị giam giữ trong không gian hẹp, cũng như một số điều kiện đặc thù khác.

6 con mèo đã được chọn để đi tiếp vào giai đoạn tiếp theo. Trong đó bao gồm Félicette - khi ấy được biết đến với tên gọi C341. Nó là một con mèo hoang, chỉ nặng 2,27kg và hàng ngày lang thang trên đường phố Paris.

Vào ngày 18/10/1963, tên lửa Veronique được phóng từ Trung tâm Thử nghiệm Phương tiện Đặc biệt, nằm giữa sa mạc Sahara, Algeria, mang theo chú mèo Félicette.

Được bao bọc bên trong một viên nang chật hẹp của mình, chú mèo C341 nhỏ bé đã trải qua 9,5 g - gần gấp đôi mức độ lực g mà các phi hành gia Apollo phải trải qua khi họ được phóng lên Mặt Trăng.

Chú mèo duy nhất sống sót sau chuyến bay vào vũ trụ - 3

Chú mèo mang mã danh C341 được đưa vào viên nang, chuẩn bị cho chuyến bay lịch sử (Ảnh: Ina.fr).

Sau khi đạt độ cao 157 km, viên nang chứa C341 đã ở trong không gian khoảng 5 phút. Khi tên lửa bắt đầu hạ xuống, viên nang tách khỏi bộ tăng áp, rồi bật dù giảm tốc, trước khi hạ cánh an toàn xuống mặt đất.

Khi C341 hoàn tất sứ mệnh của mình vào năm 1963 cũng là lúc Pháp tự hào công bố cho cả thế giới được biết về chuyến bay. Nó được báo chí Pháp ca ngợi và gọi là "mèo phi hành gia Félicette". Sau tất cả, chú mèo cuối cùng đã có một cái tên.

Đáng buồn thay, giống như Laika, câu chuyện của Félicette không có một kết thúc có hậu.

Mặc dù chú mèo đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ kéo dài 15 phút, nhưng nó chết khoảng 2 tháng sau đó, khi các nhà khoa học cố gắng loại bỏ các điện cực khỏi não để điều tra những tác động từ chuyến bay.

Sau đó, họ thừa nhận rằng không thu được bất kỳ dữ liệu hữu ích nào từ việc khám nghiệm tử thi của chú mèo. Cũng kể từ khi ấy, không còn con mèo nào được xuất hiện trên các chuyến bay vào vũ trụ.

Chú mèo duy nhất sống sót sau chuyến bay vào vũ trụ - 4

Bức tượng mèo Félicette tại Đại học Vũ trụ Quốc tế ở Strasbourg, Pháp (Ảnh: Matthew Serge Guy).

Robert Pearlman - nhà nghiên cứu lịch sử vũ trụ cho rằng công lao của mèo Félicette bị lãng quên do Pháp không có nhiều thành tựu trong lĩnh vực khám phá vũ trụ. Họ cũng chưa từng đưa được con người vào không gian.

Năm 1992, một loạt tem kỷ niệm đã được phát hành nhằm tôn vinh Felicette, chú mèo đầu tiên và duy nhất thực hiện thành công một chuyến bay vào vũ trụ.

Năm 2019, những người kêu gọi ủng hộ thậm chí đã xây thành công một đài tưởng niệm dành cho chú mèo tại Đại học Vũ trụ Quốc tế (ISU) ở Strasbourg, Pháp.

"Mặc dù có nhiều con vật đã đạt thành tích trong không gian, chẳng hạn như chó Laika hay tinh tinh Ham, nhưng rất ít người từng biết rằng một con mèo đã lên vũ trụ", Matthew Serge Guy, người đại diện của ISU cho biết.