Các hố đen siêu lớn có thể chứa "sóng thần" trong vũ trụ?

Các nhà nghiên cứu phát hiện rằng, có thể có những cấu trúc khổng lồ giống như sóng thần hình thành gần những lỗ đen này, về cơ bản là những bức tường khí khổng lồ, xoáy thoát ra khỏi lực hấp dẫn cường độ cao của hố đen trong gang tấc. Họ thậm chí còn nghĩ rằng các hố đen siêu lớn có thể là nơi chứa các cấu trúc giống như sóng thần lớn nhất trong vũ trụ.

Daniel Proga, nhà vật lý thiên văn tại Đại học Las Vegas, Nevada (UNLV),Mỹ cho biết: "Điều chi phối các hiện tượng ở đây trên Trái đất là các quy luật vật lý có thể giải thích mọi thứ trong không gian vũ trụ và thậm chí rất xa bên ngoài hố đen".

Trong nghiên cứu này, các nhà nghiên cứu đã xem xét kỹ môi trường kỳ lạ xung quanh các hố đen siêu lớn và cách các chất khí và bức xạ tương tác ở đó.

Các hố đen siêu lớn đôi khi có các đĩa khí và vật chất lớn xoay quanh chúng, nuôi chúng theo thời gian trong một hệ thống kết hợp được gọi là nhân thiên hà đang hoạt động . Những hệ thống này, thường bắn ra các tia vật chất, phát ra tia X sáng chói phía trên đĩa, ngay ngoài tầm hấp dẫn của hố đen. Bức xạ tia X này đẩy các luồng gió thổi ra khỏi trung tâm của hệ thống. Đây được gọi là "dòng chảy ra".

Các nhà nghiên cứu nghĩ rằng, bức xạ tia X này cũng có thể giúp giải thích các vùng khí dày đặc hơn trong môi trường xung quanh các hố đen siêu lớn được gọi là "đám mây".

"Những đám mây này nóng gấp 10 lần bề mặt của mặt trời và di chuyển với tốc độ của gió mặt trời, vì vậy chúng là những vật thể khá kỳ lạ mà bạn không muốn máy bay bay qua", tác giả chính Tim Waters, một nhà nghiên cứu sau tiến sĩ tại UNLV, đồng thời là một nhà khoa học khách mời tại Phòng thí nghiệm Quốc gia Los Alamos ở New Mexico, cũng cho biết trong cùng một tuyên bố.

Nhóm nghiên cứu đã chỉ ra bằng các mô phỏng máy tính làm thế nào, đủ xa từ hố đen để nằm ngoài tầm với của nó, bầu khí quyển của đĩa quay xung quanh hố đen có thể bắt đầu hình thành các sóng khí và vật chất. Với việc cộng thêm các luồng gió thổi ra do bức xạ tia X đẩy ra, những làn sóng này có thể phát triển thành sóng thần lớn.

Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng, những sóng khí xoáy này có thể kéo dài tới 10 năm ánh sáng phía trên đĩa. Một khi các cấu trúc giống như sóng thần này hình thành, chúng sẽ không còn chịu tác động của lực hấp dẫn của hố đen nữa.

Mặc dù không có vệ tinh nào hiện đang hoạt động có thể xác nhận công việc của họ, nhưng nhóm nghiên cứu hy vọng sẽ củng cố phát hiện của họ với các nghiên cứu trong tương lai và hy vọng các quan sát bằng kính thiên văn. Ngoài ra, các quan sát về plasma gần các hạt nhân thiên hà đang hoạt động từ Đài quan sát tia X Chandra của NASA và kính viễn vọng không gian XMM-Newton của Cơ quan Vũ trụ Châu Âu phù hợp với phát hiện của nhóm này, theo tuyên bố từ NASA.

Công trình này được xuất bản ngày 15/6 trên Tạp chí Vật lý thiên văn.