Bạn cho rằng chửi thề không thể hiện sự thông minh?

Việc sử dụng các ngôn từ tục tĩu, cấm kỵ, hoặc chửi thề như chúng ta biết một cách rộng rãi, thường là dấu hiệu cho thấy người nói bị thiếu vốn từ vựng, không thể diễn tả ý của mình theo cách nào dễ nghe hơn, hoặc là kém thông minh. Tuy nhiên, các nghiên cứu lại chỉ ra rằng chửi thề trong thực tế lại thể hiện việc sử dụng ngôn ngữ một cách thông minh hơn.

Trong khi việc chửi thề có thể trở thành một thói quen, chúng ta chửi thề trong những ngữ cảnh khác nhau và cho các mục đích khác nhau: do ảnh hưởng về ngôn ngữ, muốn truyền tải cảm xúc, để bật cười, hoặc thậm chí là cố tình để nói những từ thô tục. Các nhà tâm lý học quan tâm tới việc khi nào và tại sao con người chửi bậy cố gắng để nhìn qua các khuôn mẫu cho rằng chửi bậy là ngôn ngữ của sự kém thông minh và vô học.

Bạn có chửi thề một cách thành thạo không?

Trong thực tế, một nghiên cứu bởi các nhà tâm lý học đến từ trường Đại học Marist ở Mỹ đã tìm ra mối liên hệ giữa việc nói tiếng Anh trôi chảy và khả năng chửi thề thành thạo ở một người. Trong yếu tố đầu tiên, khả năng ăn nói lưu loát có thể được đo bằng cách yêu cầu các tình nguyện viên nghĩ về nhiều từ nhất có thể bắt đầu với mỗi chữ trong bảng chữ cái trong vòng một phút. Những người có kĩ năng ngôn ngữ tốt hơn có thể nghĩ ra nhiều ví dụ hơn trong khoảng thời gian cho phép. Dựa trên cách tiếp cận này, các nhà nghiên cứu đã sáng tạo ra một bài kiểm tra khả năng chửi thề thành thạo của những người tham gia.

Bài kiểm tra này yêu cầu các tình nguyện viên liệt kê càng nhiều từ chửi thề khác nhau càng tốt mà họ nghĩ ra được trong vòng một phút. Bằng cách so sánh điểm số trong cả hai bài kiểm tra sự trôi chảy khi nói chuyện và khi chửi thề, họ thấy được rằng những người có điểm số cao hơn trong bài kiểm tra về khả năng ăn nói lưu loát có xu hướng làm tốt hơn trong bài kiểm tra về sự thành thạo trong việc chửi thề. Những người yếu nhất trong bài kiểm tra về lời nói cũng làm rất tệ trong bài kiểm tra về chửi thề.

Những mối tương quan này cho thấy chửi thề không chỉ đơn giản là một dấu hiệu của sự nghèo nàn về ngôn ngữ, thiếu vốn từ vựng chung, hoặc kém thông minh. Thay vào đó, chửi thề dường như là một đặc điểm của ngôn ngữ mà những người ăn nói lưu loát có thể sử dụng để giao tiếp với hiệu quả tối đa. Và trên thực tế, một số người sử dụng việc chửi thề với nhiều mục đích hơn là chỉ để giao tiếp.

Giảm đau tự nhiên

Các nghiên cứu được thực hiện bao gồm việc yêu cầu các tình nguyện viên để tay của mình trong nước đá trong thời gian lâu nhất có thể, trong khi lặp đi lặp lại một từ chửi thề. Trong một lần khác, cũng một nhóm những người tương tự như thế trải qua bài kiểm tra với nước đá, nhưng lần này họ lặp đi lặp lại một từ bình thường, không phải là từ chửi thề. Nhịp tim của tất cả những người tham gia đều được theo dõi.

Những gì chúng ta thấy được đó là những người chửi thề chịu đựng sự đau đớn của nước đá lạnh lâu hơn, cảm thấy nó đỡ đau hơn, đồng thời nhịp tim tăng cao hơn so với những người lặp đi lặp lại một từ bình thường. Điều này cho thấy họ đã có một phản ứng cảm xúc để chửi thề và kích hoạt các phản ứng “chiến đấu hoặc bỏ chạy”: một cơ chế bảo vệ tự nhiên không chỉ giải phóng adrenaline và thúc đẩy nhịp đập, đồng thời bao gồm một cách giảm đau tự nhiên được gọi là thuốc giảm đau do stress gây ra.

Nghiên cứu này được lấy cảm hứng từ sự ra đời của con gái một nhà nghiên cứu khi vợ ông liên tục chửi thề trong suốt cơn đau đẻ vô cùng khổ sở. Điều đáng ngạc nhiên là các nữ hộ sinh không hề bối rối, và nói với chúng tôi rằng chửi thề là một sự xuất hiện bình thường và phổ biến khi sinh - có lẽ vì lý do tương tự như các nghiên cứu nước đá nói ở trên.

Mối quan hệ tình cảm 2 chiều

Các nhà nghiên cứu muốn tiếp tục điều tra mối liên kết giữa chửi thề và cảm xúc. Nghiên cứu gần đây nhất nhằm mục đích đánh giá sự trái ngược với các nghiên cứu ban đầu, vì vậy thay vì nhìn vào việc chửi thề có gây ra cảm xúc đối với người nói hay không, các nhà nghiên cứu kiểm tra xem liệu cảm xúc có thể khiến họ chửi thề một cách trôi chảy hay không.

Những người tham gia được yêu cầu chơi một trò chơi bắn súng để tạo ra kích thích cảm xúc trong phòng thí nghiệm. Họ chơi trong 10 phút, trong thời gian khám phá môi trường ảo đó, họ đã chiến đấu và bắn một loạt các kẻ thù. Các nhà nghiên cứu thấy rằng đây là một cách thành công để khơi dậy các cảm xúc, vì những người tham gia đều cảm thấy hiếu chiến hơn sau đó so với những người chơi một trò chơi video golf.

Tiếp theo, những người tham gia tiến hành các bài kiểm tra về khả năng chửi thề. Đúng như dự đoán, những người tham gia các trò chơi bắn súng có thể liệt kê được nhiều từ chửi thề hơn so với những người chơi các trò chơi golf. Điều này khẳng định một mối quan hệ hai chiều giữa chửi thề và cảm xúc. Chửi thề không chỉ khơi dậy một phản ứng cảm xúc như đã được chỉ ra trong nghiên cứu nước đá, mà kích thích cảm xúc cũng có thể tạo điều kiện cho việc chửi thề được trôi chảy hơn.

Những nghiên cứu này cho thấy rằng chửi thề có nhiều ý nghĩa hơn là chỉ thể hiện sự thô lỗ hoặc bất lịch sự trong lời nói. Ngôn ngữ là một bộ công cụ tinh vi, và chửi thề là một phần trong đó. Không có gì bất ngờ khi những lời cuối cùng của những phi công thiệt mạng trong tai nạn hàng không được ghi lại trong “hộp đen” máy bay là những từ chửi thề. Và điều này nhấn mạnh một điểm rất quan trọng, đó là chửi thề cho thấy ý nghĩa đặc biệt của nó trong các vấn đề về sự sống và cái chết. Thực tế số lượng các từ chửi thề bạn biết được liên kết với vốn từ vựng tổng thể của bạn, và chửi thề gắn bó chặt chẽ với những kinh nghiệm và sự thể hiện cảm xúc của bạn.

Bài viết được đăng lần đầu trên tạp chí The Conversation

Quỳnh Chi (Theo Independent)