3 nhà khoa học trẻ nhận Giải thưởng Tạ Quang Bửu

Tham dự buổi lễ có đồng chí Chu Ngọc Anh, Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ KH&CN; Ông Phạm Công Tạc, Thứ trưởng Bộ KH&CN, Trưởng ban tổ chức giải thưởng cùng đại diện lãnh đạo các Bộ, Ban, ngành, các nhà khoa học có uy tín thuộc các Viện, trường ĐH, cơ quan nghiên cứu trong cả nước...

Đại diện Ban tổ chức Giải thưởng cho biết: Giải thưởng Tạ Quang Bửu năm 2016 có nhiều nét mới so với các năm trước đây. Cả hai giải thưởng đều được trao cho các nhà khoa học có tuổi đời còn trẻ. Điều này một lần nữa khẳng định rằng cơ hội được nhận giải thưởng chính là như nhau đối với các nhà khoa học “lão làng” đã có bề dày trong nghiên cứu khoa học và các nhà khoa học trẻ.

Các công trình khoa học mà tác giả chính của chúng được trao giải đều mang “đậm đà bản sắc Việt Nam”. Cả ba công trình đều được tài trợ và thực hiện trong khuôn khổ các đề tài nghiên cứu cơ bản thực hiện trong nước. Ngoài ra, các công trình khoa học của hai giải thưởng chính đều thuộc lĩnh vực khoa học thực nghiệm, có ý nghĩa thực tiễn và ứng dụng rất lớn.

Trong 49 hồ sơ đề nghị xét tặng Giải thưởng Tạ Quang Bửu năm 2016, các Hội đồng khoa học chuyên ngành đã đề xuất 09 đề cử, trong đó có 05 đề cử giải thưởng chính, 04 đề cử giải thưởng trẻ để xét tặng tại Hội đồng Giải thưởng. Đây là các công trình nổi bật, có ý nghĩa khoa học và thực tiễn. Kết quả Hội đồng đã chọn được 0 2 giải các công trình khoa học xuất sắc và 01 nhà khoa học trẻ là tác giả của công trình khoa học xuất sắc.

Cụ thể, 03 tác giả của công trình khoa học xuất sắc gồm: Hai (02) giải thưởng dành cho nhà khoa học là tác giả của công trình khoa học xuất sắc: GS.TS. Nguyễn Văn Hiếu (sinh năm 1972), Viện Đào tạo Quốc tế về Khoa học Vật liệu (ITIMS), Trường Đại học Bách khoa Hà Nội và PGS.TS. Nguyễn Ngọc Minh (sinh năm 1979), Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội.

Giải thưởng dành cho nhà khoa học trẻ, tác giả của công trình khoa học xuất sắc là TS. Phùng Văn Đồng (sinh năm 1981), Viện Vật lý, Viện Hàn lâm KH&CN Việt Nam.

Phát biểu tại buổi lễ, GS.TSKH Đinh Dũng, Phó chủ tịch Hội đồng Giải thưởng Tạ Quang Bửu chia sẻ: Giải thưởng Tạ Quang Bửu là giải thưởng trong nước đầu tiên vinh danh các nhà khoa học có công trình khoa học xuất sắc mang tầm thế giới. Các nhà khoa học được giải thưởng không chỉ được cộng đồng khoa học trong nước mà cả cộng đồng khoa học thế giới công nhận là có đóng góp xuất sắc thực sự cho khoa học. Mặt khác, các công trình khoa học này phải được các nhà khoa học thực hiện ở Việt Nam, hoặc nếu có hợp tác quốc tế thì phần công việc được thực hiện ở Việt Nam phải là chủ yếu và đóng vai trò tích cực.

Điều đặc biệt là giải thưởng này không được tặng vì thành tích nghiên cứu trong cả một quá trình, mà cho các nhà khoa học có đóng góp chính trong một công trình khoa học xuất sắc duy nhất. Chính vì thế mà cơ hội được tặng giải thưởng đối với các nhà khoa học lão thành và các nhà khoa học trẻ là như nhau.

“Giải thưởng Tạ Quang Bửu chỉ được tặng cho cá nhân nhà khoa học, không tặng cho cả tập thể tác giả của một công trình khoa học. Vai trò chủ chốt trong công trình nghiên cứu của nhà khoa học được tặng giải có ý nghĩa quyết định. Chính vì thế, sau 3 năm ra đời, Giải thưởng Tạ Quang Bửu đã có uy tín trong giới khoa học và công nghệ. Bản thân nhà khoa học được nhận Giải thưởng cũng cảm thấy vinh dự” - GS.TSKH Đinh Dũng nhấn mạnh.

Phát biểu tại buổi lễ trao Giải thưởng, đồng chí Chu Ngọc Anh, Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ KH&CN bày tỏ: Đây là lần thứ 3 giải thưởng Tạ Quang Bửu được tổ chức và cũng là lần thứ 2 lễ trao giải thưởng được diễn ra đúng vào ngày 18/05 – Ngày khoa học, công nghệ Việt Nam.

Với ý nghĩa đặc biệt trên, đồng chí Chu Ngọc Anh đã thay mặt lãnh đạo Bộ và ngành khoa học, công nghệ đã gửi tới toàn thể các giáo sư, các nhà khoa học, đặc biệt là 3 nhà khoa học nhận giải Tạ Quang Bửu 2016 lời chúc mừng tốt đẹp nhất. Đồng thời ghi nhận, biểu dương và đánh giá cao kết quả hết sức nổi bật, xuất sắc của các nhà khoa học trong tất cả lĩnh vực đã đóng góp vào thành tích chung của đất nước trong thời gian vừa qua.

“Tổng kết và nhìn lại một chặng đường trong những năm gần đây, việc phát triển kinh tế xã hội với phát triển khoa học công nghệ, Đảng và nhà nước đã có nhiều văn bản, văn kiện quan trọng, thông qua đó khẳng định vai trò, vị thế của khoa học công nghệ đó là động lực trong việc phát triển kinh tế bền vững của đất nước. Đồng thời đưa ra các chủ trương và định hướng, những giải pháp và nhiệm vụ quan trọng mà toàn thể những người làm khoa học có thể chung tay bước những chặng đường tiếp.

Với việc chúng ta ngày càng hội nhập nên những yêu cầu cụ thể đặt ra với khoa học công nghệ hiện nay càng trở nên quan trọng, đặc biệt là việc đưa khoa học công nghệ vào phục vụ phát triển bền vững của đất nước. Cùng với đó, chúng ta phải thực sự từng bước đáp ứng được yêu cầu của quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa để Việt Nam cơ bản trở thành nước công nghiệp hóa.

Với ý nghĩ trụ cột quan trọng được Đảng và nhà nước xác nhận gần đây, trên cơ sở khoa học công nghệ và nguồn nhân lực chất lượng cao, đấy chính là những tiền đề, những hành lang và yêu cầu đặt ra với cộng đồng các nhà khoa học”– Đồng chí Chu Ngọc Anh, Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ KH&CN nhấn mạnh.

Giải thưởng Tạ Quang Bửu là giải thưởng của Bộ KH&CN được tổ chức hàng năm nhằm khích lệ và tôn vinh các nhà khoa học có những thành tựu nổi bật trong nghiên cứu cơ bản thuộc các lĩnh vực khoa học tự nhiên và kỹ thuật, góp phần thúc đẩy nghiên cứu khoa học cơ bản nói riêng và KH&CN Việt Nam nói chung tiếp cận trình độ quốc tế, tạo tiền đề để cho KH&CN của đất nước hội nhập và phát triển.

Năm 2014 là năm đầu tiên Giải thưởng Tạ Quang Bửu đã được trao tặng cho GS.TSKH Nguyễn Việt Hưng và PGS.TS Nguyễn Bá Ân với những công trình nghiên cứu cơ bản xuất sắc trong lĩnh vực Toán học và Vật lý.

Nhữ Trang