Vì sao giáo dục Phần Lan được đánh giá thành công nhất trên toàn thế giới?

Hệ thống giáo dục tại Phần Lan cũng luôn được lấy làm ví dụ về việc mạnh dạn đưa những ý tưởng mới lạ nhưng vô cùng hiệu quả nhằm giúp học sinh phát triển toàn diện.

Không dùng máy tính bảng hay máy tính cá nhân trong tiết học

Nếu có dịp tham dự vào một lớp học tại Phần Lan, đặc biệt là các tiết học ở bậc tiểu học, chúng ta có thể rút ra được những điều vô cùng quý báu về việc cải cách giáo dục. Thay vì sự kiểm soát, ganh đua điểm số, các bài kiểm tra thường thấy thì môi trường học tập tại Phần Lan là sự gần gũi và tương tác giữa giáo viên và học sinh cũng những tiết học vô cùng sôi nổi và hiệu quả.

Mặc dù tất cả cả các trường học tại Phần Lan luôn được trang bị những thiết bị hỗ trợ tiên tiến nhất tuy nhiên lại không có bất cứ sự xuất hiện của chiếc máy tính bảng hay máy tính cá nhân nào trong các tiết học tại quốc gia này.

Tất cả chỉ là một chiếc bảng thông minh và một màn hình giúp giáo viên có thể dễ dàng đưa ra những ví dụ về bài giảng của mình. Bên cạnh đó, học sinh trong lớp được phép ngồi học với tư thế mà các em cho là thoải mái nhất, qua đó nhằm tạo nên một môi trường học tập không bị gò bó nhằm đem lại hiệu quả học tập một cách cao nhất.

Trong khi đó, các giáo viên không bị phụ thuộc vào các giáo án hay những mẫu bài giảng rập khuôn mà thay bào đó, họ có thể tự do cải tiến và sáng tạo cách dạy để phù hợp với môn học và kiến thức giảng dạy.

Để có được điều này, ban lãnh đạo nhà trường luôn dành niềm tin tuyệt đối vào khả năng sư phạm của các giáo viên bởi điều kiện đầu tiên để trở thành một giáo viên tại Phần Lan là các ứng viên bắt buộc phải đạt trình độ thạc sĩ trở lên.

Ngoài ra, nghề giáo viên còn là một trong những nghề nghiệp được tôn vinh nhất tại Phần Lan với các chế độ lương thường luôn ở mức cao, qua đó giúp các giáo viên có thể tập trung vào chuyên môn giảng dạy của mình.

Học tập thông qua các trò chơi

Liên quan tới phương pháp giảng dạy, học sinh không chỉ được dạy về những kiến thức về toán học, ngôn ngữ và khoa học mà còn được tiếp cận với nhiều lĩnh vực khác như ngoại ngữ, nghệ thuật, âm nhạc, giáo dục thể chất thông qua phương pháp dạy học thông qua các trò chơi ngay từ khi còn ở bậc mầm non và mẫu giáo.

Ngoài ra, các giờ ra chơi, nghỉ giữa giờ cũng đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc phát triển toàn diện của học sinh tại Phần Lan. Theo đó, mỗi ngày, các học sinh đều có 4 lần nghỉ giữa giờ, mỗi lần 15 phút, để dành cho các hoạt động ngoài trời và bất kể điều kiện thời tiết.

Các nhà giáo dục và các bậc phụ huynh tin rằng chính những giờ nghỉ này đã góp phần giúp các em phát triển về sự tập trung, nhận thức, hành vi, sức khỏe và tất nhiên là cả về mặt điểm số. Về khối lượng bài tập về nhà, nó sẽ thay đổi tùy theo giáo viên song nhìn chung là khá nhẹ so với khối lượng bài tập về nhà của học sinh tại các nước phát triển.

Có một số ý kiến chỉ ra rằng nếu so sánh giữa nền giáo dục của Phần Lan và Mỹ, chúng ta có thể thấy một số sự khập khiễng khi nền kinh tế-xã hội tại Phần Lan ít đa dạng hơn Mỹ, vì vậy sẽ có ít thứ để học hơn.

Bên cạnh đó, những ý kiến này cũng cho rằng việc áp dụng phương pháp giảng dạy và hệ thống giáo dục của Phần Lan vào một quốc gia nào đó có thể không đạt được hiệu quả như mong muốn.

Tuy nhiên, nếu xét trên bình diện các chỉ số về tính hiệu quả và chất lượng của hệ thống giáo dục của Phần Lan thì nước này vẫn đang là một trong những nước dẫn đầu. Theo PISA - Chương trình đánh giá học sinh quốc tế do Hiệp hội các nước phát triển (OECD) tiến hành, Phần Lan luôn được xếp vào nhóm những nước đạt trên mức trung bình trong các tiêu chí đánh giá của PISA.

Nếu chỉ tính riêng trong môn Toán, học sinh Phần Lan dẫn đầu kết quả PISA về môn Toán năm 2003, xếp thứ 2 năm 2006, xếp thứ 3 năm 2009. Tuy nhiên việc này hoàn toàn không tỉ lệ thuận với những áp lực mà các em phải đối mặt với bộ môn này. Theo bảng xếp hạng của PISA, tỉ lệ học sinh cảm thấy căng thẳng vì bài tập Toán về nhà ở Phần Lan là 7% trong khi tỉ lệ trung bình là 29% và tỉ lệ cao nhất là 45% (Pháp và Nhật) trong số 30 nước tham gia khảo sát năm 2003.

Ninh Nhật (tổng hợp)