“Úm” con quá kỹ khác gì hại con

Dõi theo hai bài viết “Mạnh dạn buông tay để con được trưởng thành” và “Nhẫn tâm một chút mới là bố mẹ tốt” trên báo Dân trí, tôi và những người bạn của mình đồng cảm khá nhiều điều. Bạn tôi bảo thấy nhiều gia đình hiện nay “úm” con quá kỹ mà lo lắng bởi thương con như thế khác gì hại con.

Bạn kể về đứa cháu của mình trong nhà. Cháu đã học năm cuối cấp 3 vẫn chưa hề động tay chân vào công việc bếp núc. Là con gái trong nhà nhưng suốt những năm tháng niên thiếu đến lúc sắp sửa bước vào ngưỡng cửa tuổi 18 vẫn chưa từng giúp mẹ nhặt rau, vo gạo, thái hành…

Bố mẹ cháu vẫn quan niệm rằng “Đã giữ em thì không xay lúa”, việc của cháu là học để vào được ngôi trường tốt, học để duy trì thành tích trong lớp và giờ là tập trung học cho kỳ thi quan trọng nhất cuộc đời. Vậy nên, giờ học của cháu luôn nối dài và giờ ăn, chơi, ngủ, nghỉ cứ chen chân nhau trong khoảng thời gian ít ỏi còn lại.

Vậy thì kiếm đâu ra thời gian để cháu tập tành việc nấu cơm, kho cá, luộc rau nên mọi việc trong nhà đều do bố mẹ cháu xoay xở. Xét về chuyện học hành thì cháu đã hoàn thành tốt nhất trong khả năng có thể với nhiều danh hiệu, giải thưởng suốt 11 năm qua làm bố mẹ rạng rỡ tự hào. Nhưng còn ở mọi khía cạnh khác đều là con số không tròn trĩnh.

Suốt ngày cháu cứ ru rú trong phòng, đến giờ ăn đã có bố mẹ dọn bàn sẵn, việc của cháu là ngồi vào bàn và ăn. Ăn xong cứ đứng dậy vào phòng, chẳng hề xếp gọn lại cái bát chứ đừng nói đến chuyện giúp bố mẹ rửa bát. Nhiều lần bố mẹ phải í ới gọi dăm ba lần mới thấy cháu xuống ăn cơm, nhiều người tỏ vẻ không bằng lòng thì mẹ cháu lại đỡ lời: “Chắc con bé bận làm nốt bài tập”.

Lấy cớ con bận học, bố mẹ cháu cho phép cháu giãn dần các mối quan hệ với họ hàng. Cứ gặp người thân quen, cháu không biết phải chọn từ xưng hô thế nào cho đúng vai vế. Mẹ cháu lại nói hộ con: “Con bé ngơ ngơ mấy vụ thưa gửi họ hàng vậy chứ năm vừa rồi xếp nhất khối 11 của trường đó”.

Nhiều lần thấy mẹ cháu mải miết việc cơ quan rồi việc nhà, cháu vẫn thản nhiên ngồi vơ vẩn vẽ nguệch ngoạc trên giấy, lướt bấm điện thoại. Đến khi ốm vì cảm sốt, mẹ cháu mới sững người ra. “Con bé không hề biết mẹ đang mệt, đi học về là hỏi có cơm ăn chưa. Trong khi mẹ ốm nó không lời hỏi han, chờ nó pha cho ly nước, đưa viên thuốc đến dài cổ. Sao số tôi bất hạnh thế này?”.

Lời thở than của người mẹ cũng chẳng mảy may làm cháu giật mình. Bởi đã quen nếp sống dửng dưng với mọi người, mọi việc từ bé, giờ cháu cứ như búp bê trong căn nhà, chỉ biết học và chỉ giỏi duy nhất có việc… học. Và đâu phải đã “giữ em” thì không cần “xay lúa”?

Và lời than thở của người mẹ hôm nay cũng bắt nguồn từ cách nuôi dạy của gia đình trong suốt thời gian qua cực kỳ sai lầm. Mỗi đứa trẻ đâu chỉ trưởng thành chỉ bằng chuyện học hành và thi cử. Các con còn phải kết nối, tạo lập mối quan hệ với người thân và người xung quanh bằng sự quan tâm chia sẻ. Các con phải học cách tự phục vụ bản thân từ những việc nhỏ nhất có thể.

Bố mẹ không thể sống cả đời chỉ để phục vụ chuyện cơm ăn nước uống cho con. Bố mẹ cũng không thể sống thay con để đi gây dựng các mối quan hệ xã hội. Bố mẹ lại càng không thể quyết định giúp con tất tần tật mọi chuyện, từ chuyện học thêm môn nào, thi trường nào đến chuyện làm nghề gì, yêu ai, cưới ai, nuôi dạy con cái thế nào…

Những đứa trẻ có lớn mà chưa có khôn vẫn đang ung dung sống trong vòng tay bảo bọc của bố mẹ. Nhưng mong rằng bố mẹ hãy nhớ chúng ta không thể sống thay con, làm giúp con, quyết định hộ con suốt một đời. Hãy cho các con cơ hội được học, được trải nghiệm, được đúc kết các giá trị sống bằng cách buông tay con ra, cho con được trưởng thành, dẫu đôi lúc chúng ta thấy mình hơi nhẫn tâm.

Thùy Mai