Trẻ học trực tuyến tại nhà phòng Covid-19: Làm gì để bảo vệ thị lực?

Trong khi dịch bệnh Covid-19 đang diễn biến phức tạp, nhiều trường tổ chức chương trình học trực tuyến cho học sinh.

Trong một bài viết đăng tải trên mạng xã hội Lotus, Tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Kiên Cường (Viện Y học Dự phòng Quân đội) đã nêu ra ý kiến về việc cần bảo vệ thị lực thế nào để trẻ không bị mệt mỏi và căng thẳng thị giác sau các chương trình học trực tuyến kéo dài hàng ngày.

Đặt màn hình và máy tính đúng vị trí

Khi đặt màn hình máy tính sai vị trí, dẫn đến tư thế làm việc không phù hợp với sinh lý lao động và dễ gây mệt mỏi.

Những tư thế sai lệch như: cằm hướng lên trên, đầu và thân trên cong về phía trước hoặc nghiêng sang một bên… dẫn đến khó chịu, căng thẳng, mệt mỏi, gây đau nhức ở cổ và vai, mỏi mắt, kích ứng mắt, mờ mắt, khô mắt và nhức đầu. Nếu quá trình đó kéo dài, có khả năng dẫn đến các chấn thương cơ xương.

Tư thế nào là đúng?

Nên chọn ghế ngồi và bàn học có thể điều chỉnh được độ cao, ghế có tựa lưng và có thể điều chỉnh được.

Ngồi học hoặc làm việc trong tư thế đầu và lưng thẳng (không nghiêng hay cúi đầu), vai xuôi, chân hơi duỗi tạo góc giữa cẳng chân và đùi khoảng 90-130 độ.

Phần thân trên và đùi tạo một góc mở 90-120 độ (bằng cách điều chỉnh độ nghiêng của phần tựa lưng của ghế).

Tốt nhất nên điều chỉnh góc này ở mức 100-110 độ vì ở tư thế này, sẽ giảm áp lực lên đĩa đệm cột sống và giảm ảnh hưởng bất lợi lên cột sống.

Góc nhìn phù hợp

Sự khó chịu do màn hình đặt quá cao sẽ tệ hơn so với khi đặt màn hình hơi quá thấp. Vì vậy, cần chú ý đặt chiều cao màn hình phù hợp.

Theo Trung tâm An toàn và Sức khỏe Nghề nghiệp Canada (CCOHS), khi đặt máy tính có chiều cao màn hình phù hợp, cần đảm bảo cạnh trên của màn hình máy tính ngang hoặc thấp hơn đường thẳng ngang khi mắt nhìn thẳng.

Bố trí màn hình sao cho góc tạo bởi đường thẳng ngang khi mắt nhìn thẳng và đường thẳng từ mắt tới vị trí trung tâm của màn hình ở khoảng 15 độ, góc tạo bởi cạnh dưới của màn hình máy tính với đường thẳng ngang khi mắt nhìn thẳng khoảng 30 độ.

Khoảng cách từ mắt đến màn hình máy tính trong khoảng từ 40-74 cm. Có thể kiểm tra khoảng cách từ mắt đến màn hình máy tính bằng chiều dài của một cánh tay là phù hợp.

Thời gian ngồi máy tính bao lâu là vừa đủ?

Cho dù tư thế ngồi hoàn toàn đúng và chính xác, vị trí màn hình máy tính đã được bố trí phù hợp nhưng việc ngồi trong thời gian dài, sẽ bất lợi cho sức khỏe. Việc thường xuyên ngồi học hoặc làm việc quá lâu, gây nên những rối loạn bệnh lý.

Hiệp hội Thị lực Hoa kỳ (American Optometric Association) và Học viện Nhãn khoa Hoa kỳ (American Academy of Ophthalmology) khuyến cáo, để bảo vệ thị lực, cần thực hiện theo quy tắc 20-20-20. Cứ sau 20 phút làm việc với máy tính, hãy rời mắt khỏi màn hình và nhìn vào một vật gì đó cách mắt 20 feet (khoảng 6 mét) trong thời gian 20 giây.

Trong thời gian học hoặc làm việc với máy tính, cần chú ý thường xuyên chớp mắt, tần suất chớp mắt trung bình vào khoảng 15-20 lần/phút.

Trong quá trình học tập trực tuyến, giáo viên nên thiết lập khoảng thời gian mỗi 20 phút một lần để các học sinh trong lớp học rời mắt khỏi màn hình máy tính, nhìn ra xa vào một vật nào đó cách xa khoảng 6 mét trong thời gian 20 giây.

Cũng cần lưu ý với học học sinh thường xuyên chủ động chớp mắt khi làm việc với máy tính để tránh triệu chứng khô mắt, mỏi mắt.

Ngoài ra cũng cần lưu ý không làm việc liên tục với máy tính quá lâu, hãy đứng dậy và nghỉ ngơi sau mỗi 30 phút, sau mỗi 30 phút làm việc với máy tính hãy đứng dậy và rời khỏi màn hình, có thể tập một vài động tác thể dục hoặc đi bộ để thư giãn cơ thể. Hãy nghỉ ngơi ít nhất 5 phút sau mỗi 30 phút làm việc .

Điều kiện ánh sáng

Điều kiện ánh sáng quá thấp, sẽ khiến cho mắt bị ảnh hưởng, thiếu ánh sáng khi học tập và làm việc dẫn đến mắt phải điều tiết nhiều và dẫn tới nhanh mệt mỏi và gây nên các rối loạn về thị giác.

Mức độ chiếu sáng quá mức có tác dụng "che lấp" và gây khó khăn cho người sử dụng máy tính. Cần điều chỉnh độ sáng và độ tương phản màn hình sao cho font chữ và hình ảnh trên màn hình dễ nhìn thấy nhất, không nên để độ sáng màn hình quá cao, dẫn đến chói mắt và nhức mắt khi làm việc.

Bố trí đủ ánh sáng khi mà việc với máy tính. Mức độ chiếu sáng từ 300 đến 500 lux là phù hợp khi làm việc với máy tính. Nói chung, mức độ chiếu sáng tối đa không nên vượt quá 750 lux.

Các thực phẩm bổ sung cần thiết

Các vitamin có vai trò quan trọng giúp cho mắt sáng, tuy nhiên cơ thể không tự tổng hợp được mà cần bổ sung từ nguồn thực phẩm có trong thức ăn hàng ngày.

Cần lưu ý bổ sung các thực phẩm có chứa nhiều viatmin A, B, C, D, E và các yếu tố vi lượng như kẽm sẽ giúp cho mắt thêm sáng.

Các loại hoa quả có màu đỏ như cà rốt, cà chua có chứa nhiều vitamin A, vitamin C có nhiều trong cam, chanh, ổi… Thị gà, cá hồi, trứng, sữa, đậu, súp lơ… là những thực phẩm giàu vitamin nhóm B.

Đối với những trẻ có các bệnh lý về mắt, nên khám bác sĩ nhãn khoa để được khám, điều trị và tư vấn chế độ học tập, sinh hoạt một cách phù hợp.

TS.BS. Nguyễn Kiên Cường

(Viện Y học Dự phòng Quân đội)