Nhiều sai phạm trong đào tạo đại học

Tại hội nghị Hiệu trưởng các trường đại học, cao đẳng năm 2014, Thứ trưởng Bộ GD-ĐT Bùi Văn Ga đã cho biết: Bộ GD-ĐT đã ban hành các quy chế đào tạo, các quy định về điều kiện giảng viên, các cơ sở đào tạo đã có nhiều nỗ lực, huy động các nguồn lực để thực hiện đúng quy định, duy trì và phát triển các điều kiện đảm bảo chất lượng. Tuy nhiên, việc tổ chức đào tạo của các trường còn bộc lộ nhiều hạn chế.

Cụ thể, qua rà soát các trường đại học năm 2013 cho thấy trung bình tỷ lệ sinh viên đại học, cao đẳng trên số giảng viên quy đổi (SV/GV) đạt 22,7, nhiều trường có tỷ lệ SV/GV vượt quá quy định (45 trường có trên 30 - 50 SV/GV), 09 trường có trên 50 SV/GV. Đặc biệt, trong 3.575 ngành đào tạo ĐH,CĐ được Bộ GD-ĐT khảo sát, trên 500 ngành có số sinh viên vượt quá 30 SV/GV quy đổi, trong đó gần 100 ngành có tỷ lệ SV/GV đạt trên 100 tập trung ở khối ngành Kinh tế - quản lý, Luật và Giáo dục.

Chất lượng đào tạo đại học ngày nay đáng báo động (ảnh minh họa)

Tăng trưởng nóng trong đào tạo thạc sỹ

Ngược lại có những trường quy mô sinh viên quá nhỏ, đội ngũ giảng viên thiếu viên thiếu về số lượng, chưa đảm bảo về chất lượng so với đề án cam kết thành lập trường như trường ĐH Hà Hoa Tiên, trường ĐH Thành Đông và trường ĐH Quốc tế Bắc Hà.

Đối với tuyển sinh đào tạo trình độ thạc sĩ, Thứ trưởng Ga cho biết, có xu hướng tăng trưởng nóng, vượt năng lực hướng dẫn của đội ngũ giảng viên, một số chuyên ngành bị quá tải trầm trọng về giảng viên hướng dẫn ảnh hưởng đến chất lượng đào tạo thạc sỹ. Nhiều đơn vị đào tạo đặt lớp đào tạo thạc sỹ bên ngoài cơ sở đào tạo, tổ chức đào tạo theo hình thức cuốn chiếu. Công tác đảm bảo chất lượng đào tạo thạc sỹ chưa thường xuyên, thiếu kế hoạch, dẫn đến một số chuyên ngành thạc sỹ không đảm bảo chất lượng đào tạo, còn để xảy ra kiện cáo về chất lượng luận văn.

Bên cạnh đó, kết quả thẩm định hồ sơ và luận án tiến sĩ năm 2013 - 2014 chưa tốt, nhiều hồ sơ không đầy đủ, chưa đảm bảo chương trình bảo vệ luận án, cụ thể năm qua có tới 89,13% hồ sơ thẩm định phải bổ sung, rút kinh nghiệm. Ngoài ra, chất lượng luận án chưa cao, trong số các luận án thẩm định, 79% luận án phải chỉnh sửa bổ sung, 3,1% luận án không đạt yêu cầu phải thành lập hội đồng thẩm định.

Đối với triển khai đào tạo liên kết trong và ngoài nước khi chưa có quyết định cho phép của cấp có thẩm quyền, còn sai về đối tượng liên kết, đối tượng đào tạo, tổ chức đào tạo ở địa điểm đào tạo không đảm bảo điều kiện quy định hoặc tại cơ quan không phải là cơ sở giáo dục như Công ty TNHH Vĩnh An; tuyển sinh vượt quy mô cho phép như ĐH FPT... ; không tổ chức thực hiện chương trình liên kết mà giao cho đơn vị khác ngoài trường thực hiện, chưa đảm bảo đủ giảng viên theo định tại Nghị định 73 như trường ĐH Hoa Sen; tổ chức đào tạo liên kết ở bên ngoài cơ sở như trường ĐH Hà Nội; liên kết với đối tác chưa có văn bản kiểm định chất lượng của nước ngoài như ĐH Thái Nguyên.

Kết quả kiểm tra việc thực hiện cam kết thành lập trường tại 25 trường ĐH,CĐ, trong đó 16 trường công lập và 9 trường ngoài công lập thì thấy nhiều trường chưa có đất thuộc sở hữu như trường CĐ Kinh tế Kỹ thuật Hà Nội; trường chưa xây dựng được cơ sở vật chất trên diện tích đất hiện có là trường trường CĐ Kỹ thuật công nghệ Bách khoa...việc sử dụng đất chưa được làm rõ theo quy định như trường ĐH Hà Hoa Tiên với 55,4%...

Đối với thiết bị đào tạo và phòng thí nghiệm nhiều trường ĐH,CĐ còn nhiều yếu kém, chỉ có 19,7% phòng thí nghiệm được đánh giá có công nghệ thiết bị hiện đại. Chỉ có 15,5% phòng thí nghiệm được trường đánh giá đạt mức độ đáp ứng yêu cầu nghiên cứu khoa học nhưng chủ yếu là các phòng thí nghiệm trọng điểm của một số trường đại học hàng đầu...

Thứ trưởng Ga cho biết, sắp tới Bộ thực hiện kiểm định chất lượng đào tạo, bao gồm kiểm định chất lượng chương trình và kiểm định chất lượng cơ sở giáo dục đại học. Bộ đã thành lập 2 trung tâm Kiểm định chất lượng giáo dục trực thuộc 2 ĐH quốc gia để kiểm định chất lượng của taatscar các cơ sở giáo dục ĐH trong cả nước. Trong thời gian tới, sẽ thành lập thêm một số trung tâm kiểm định chất lượng giáo dục phân bổ ở các vùng miền trên cả nước.

Hồng Hạnh