Nghề giáo không phải là sao chép y nguyên một công thức

Bởi lẽ đó là sự nghiệp mà họ đã theo đuổi, dành tất cả trái tim cống hiến từng ngày, từng giờ.

Tuy vậy, để dạy và học hiệu quả lại đòi hỏi trình độ chuyên môn cùng kỹ năng chuyên biệt. Nghề giáo hoàn toàn không phải là sao chép y nguyên một công thức hàng ngày để tạo ra cùng một sản phẩm.

Nếu như một đầu bếp chỉ việc chuẩn bị cùng một danh sách nguyên liệu, chế biến và nấu nướng thực phẩm theo cùng một công thức để cho ra đời một món ăn, thì việc dạy và học lại không hề đơn giản như thế.

Mỗi trường học, mỗi lớp học và mỗi em học sinh lại có những đặc điểm khác nhau. Do đó, giáo viên cần liên tục đổi mới, cập nhật các phương pháp giảng dạy để phù hợp với học sinh.

Giáo viên cần hiểu được thế mạnh, cũng như những điểm còn hạn chế ở học sinh và từ đó điều chỉnh phương pháp tiếp cận nhằm giúp các em phát huy tối đa tiềm năng bản thân.

Giáo viên phải là người truyền cảm hứng

Đội ngũ giáo viên tại Trường Quốc tế ParkCity Hà Nội (ISPH) là những nhà giáo có trình độ chuyên môn nghiệp vụ cao - các thầy cô hiểu rõ hơn ai hết quy trình này. Giáo viên tại trường mang theo mình bề dày kinh nghiệm giảng dạy trên khắp thế giới cùng những kỹ năng chuyên sâu. Chính điều này giúp các thầy cô truyền tải chương trình giảng dạy một cách hiệu quả tới học sinh tại trường.

Mỗi khi đi ngang qua các lớp học tại trường ISPH, tôi lại thấy các giáo viên tâm huyết của trường không ngừng truyền cảm hứng giúp học sinh phát huy tối đa tiềm năng.

Bài giảng được thiết kế tỉ mỉ, đầu tư kỹ càng với mục tiêu giúp các em tiến bộ mỗi ngày. Và mặc dù không có công thức cụ thể nào cho từng lớp học, có 3 nguyên tắc chủ chốt được ví như kim chỉ nam xuyên suốt các phương pháp giảng dạy được triển khai bởi đội ngũ giáo viên trình độ cao tại trường, qua đó mang tới không khí học tập tích cực, mang lại thành quả học tập tốt.

“Ai cũng là thiên tài. Nhưng nếu bạn đánh giá một con cá qua khả năng leo cây của nó, nó sẽ sống cả đời mà tin rằng bản thân thực sự thấp kém” - Albert Einstein.

Mỗi học sinh là một cá thể riêng biệt và có những đặc điểm riêng cần được ghi nhận. Việc thiết kế, xây dựng các nhiệm vụ học tập khác nhau dựa trên đặc điểm của từng học sinh được gọi là ‘cá nhân hóa việc học’, và phương pháp này được triển khai trong tất cả các tiết học tại ISPH.

Cũng như không thể đánh giá một chú cá qua khả năng trèo cây, chúng ta không thể dùng cùng một phương thức để đánh giá tất cả học sinh.

Ví dụ, với một học sinh mới tiếp cận ngôn ngữ tiếng Anh, chúng ta không thể kỳ vọng các em hiểu bài hoàn toàn nếu có quá nhiều hướng dẫn bằng lời hoặc bằng chữ trong lớp học được thực hiện bằng tiếng Anh.

Tương tự như vậy, chúng ta không thể đánh giá chính xác một học sinh có hiểu bài hay không nếu chỉ đơn thuần bảo các em viết hay nói về nội dung được học.

Giáo viên phải hiểu rõ thế mạnh của học sinh và xây dựng phương pháp thích hợp nhằm truyền đạt kiến thức và đánh giá mức độ hiểu biết của các em. Tại ISPH, đội ngũ giáo viên có chuyên môn nghiệp vụ cao cùng tỉ lệ học sinh trên giáo viên thấp là yếu tố thuận lợi giúp phương pháp cá nhân hóa học tập diễn ra thành công.

“Bàn về đánh giá học tập: hãy đánh giá những gì bạn coi trọng, thay vì chỉ coi trọng những gì bạn đánh giá” - Andy Hargreaves

Đánh giá học sinh bằng AfL

Đánh giá nhằm cải tiến việc học (AfL) là khái niệm quan trọng mà ở đó giáo viên điều chỉnh bài giảng dựa trên kết quả học tập của học sinh. Định nghĩa đơn giản là vậy, tuy vậy, trên thực tế để tiến hành AfL một cách hiệu quả lại không hề dễ dàng bởi giáo viên cần thường xuyên đánh giá mức độ hiểu biết của cá nhân học sinh và theo đó, điều chỉnh bài giảng.

Ví dụ, khi tôi giảng dạy tiết Khoa học cho học sinh Lớp 7 với nội dung về tế bào động vật, giữa giờ, tôi có thể yêu cầu cả lớp vẽ và ghi tên từng loại tế bào lên bản trắng.

Sau đó, từng em sẽ giơ bảng của mình lên để tôi có thể đánh giá từng em. Bằng việc này, tôi dễ dàng nhận ra những em nào đã hiểu bài, và những em nào cần thêm thời gian để tiếp thu kiến thức.

Với vai trò là giáo viên, tôi cần điều chỉnh bài giảng nhằm hỗ trợ những học sinh cần được củng cố kiến thức, bên cạnh đó là lên những hoạt động nhằm thúc đẩy những học sinh đã nắm kiến thức tốt. Đây chỉ là một trong vô vàn cách thức triển khai AfL hiệu quả trong phạm vi lớp học.

AfL là phương pháp được triển khai thường xuyên, nhất quán trong các tiết học tại ISPH. Tôi tự hào khi có thể nói rằng giáo viên tại trường triển khai AfL vô cùng hiệu quả và do đó, tiến bộ của học sinh qua từng tiết học, hay từng năm học là hết sức đáng kể.

“Học sinh cần được đánh giá thường xuyên hơn là giảng dạy bất tận” - Grant Wiggins

Học tập mà không được phản hồi, đánh giá chẳng khác nào đi tới một điểm đến mới mà không định vị được đường hướng, chưa kể không hiệu quả và mất thời gian. Những phản hồi đánh giá hiệu quả từ giáo viên đóng vai trò hết sức quan trọng với học sinh.

Nếu được đánh giá chính xác và đúng lúc, học sinh sẽ cải thiện được những điểm yếu của bản thân và xây dựng phương pháp học tập hiệu quả hơn trong tương lai.

Tại ISPH, việc đánh giá phản hồi được tiến hành dưới nhiều cách thức và thông thường dựa trên độ tuổi của học sinh. Phản hồi dành cho học sinh 5 tuổi Lớp 1 sau khi các em hoàn thành một bài thi chắc chắn phải khác cách thức phản hồi cho học sinh cấp hai, mặc dù khái niệm và những tác động của công tác này đối với việc học là như nhau.

Giáo viên tại ISPH đam mê dạy và học, và đây cũng là chìa khóa truyền lửa thành công cho các em học sinh. Các em hào hứng tới trường mỗi ngày, và chỉ trong một quá trình ngắn chúng tôi đã ghi nhận được những tiến bộ to lớn của các em qua từng ngày hay từng tuần học tập.

Tôi thường nói với các em rằng ước gì ngày còn ngồi trên ghế nhà trường, tôi có được những trải nghiệm học tập đầy thử thách và sôi nổi như các em. Với việc vận dụng phương pháp giảng dạy cùng các nguyên tắc học tập hiệu quả tại trường, tôi tin rằng không có giới hạn nào ngăn cản những gì học sinh ISPH có thể chinh phục.

Thầy James Worland hiện giữ chức vụ Hiệu phó khối Trung học tại Trường Quốc tế ParkCity Hà Nội (ISPH).

Trường Thịnh